In zijn vergadering van 9 juni 2021 stemde de plenaire Raad in met een inleidende notitie op het beleidsplan van de Raad voor de jaren 2021 – 2025. Hierin wordt de Raad en zijn rol en plaats in de huidige samenleving geschetst. Hieronder vindt u de tekst.
Visie en Missie van de Raad van Kerken in Nederland
Wat verbindt ons?
‘Er is meer dat ons verbindt dan dat ons scheidt’, is een veel gebruikte uitdrukking om aan te geven dat christenen uit verschillende kerken en stromingen, ondanks verschillen wezenlijk bij elkaar horen.
Fundamenteel is onze eenheid in Christus die ons ook vandaag maakt tot zusters en broeders. Doop en geloof in Christus vormen het uitgangspunt van het leven als christen dat in en door de kerkgemeenschap gevormd wordt.
Er zijn veel zaken die ons verbinden: de Bijbel, het geloof in de Drie-ene God, het christelijk ethos, de overtuiging dat mensen als schepsel en beelddrager Gods (imago Dei) gelijkwaardig zijn en dat de schepping ons gegeven is als gemeenschappelijk huis.
Ons verbinden ook de cultuur en de samenleving waarvan wij deel uitmaken. Het democratisch bestel en de vrijheidszin van de burger kenmerken onze samenleving.
De Raad van Kerken in Nederland is een unieke organisatie in ons land. De Raad is erop gericht de gemeenschap van kerken te versterken en dient als platform waar kerken zich samen beraden op de uitdagingen die de samenleving stelt zowel ten aanzien van een aansprekende verkondiging van het Evangelie als ten aanzien van de maatschappelijke vragen en noden in de samenleving. De Raad is een aanspreekpunt voor de maatschappelijke organisaties, de media en de politiek.
Voor welke uitdagingen staan we?
De kerken in ons land kampen bijna allemaal met problemen van krimp en reorganisatie. Onze cultuur is in de afgelopen decennia in hoog tempo geseculariseerd. Daarmee is een door velen ervaren zingevingsleegte ontstaan. Samen met de huidige verscherping van tegenstellingen en verbrokkeling zet dat de Raad in zijn dienst aan de zending van de kerken voor een nog grotere uitdaging dan voorheen: Hoe kunnen wij als kerken het Evangelie op een aansprekende en eigentijdse manier uitdragen, die recht doet aan traditie en durft in te gaan op het overal opduikende verlangen naar spiritualiteit, verlossing en een nieuwe manier van ‘ontvankelijk leven’ dat ook in en door de corona-pandemie urgentie heeft gekregen. In het bijzonder dient er hierbij gekeken te worden naar nieuwe generaties, die eigen vragen en behoeften hebben en hier uitdrukking en invulling aan willen geven.
Het is voor alle kerken van belang om het gesprek over traditie en vernieuwing goed te blijven voeren. Er zijn immers verschillende reacties op de krimp, ook binnen en tussen de lidkerken. Het is zaak hierbij de vinger aan de pols van de tijd te houden. Het is zaak daarbij ook de kansen te benutten die zich voordoen in het maatschappelijk debat. Kerken kunnen actiever de religieus-ethische dimensie belichten rond tal van actuele en prangende maatschappelijke vragen, die zich, ook naar aanleiding van de coronapandemie aandienen, zoals die rond arbeid, klimaat, economie en de zorg.
Daarbij zijn we als kerken eensgezind in de overtuiging dat het tot de primaire taken van de Kerk behoort om stem te geven aan degenen die lijden en uitgesloten worden. Deze diaconale taak ligt in het verlengde van ons werk voor de eenheid van de kerken; die eenheid van kerken hoort er immers niet alleen omwille van zichzelf te zijn, maar ook ter wille van de geloofwaardigheid van de verkondiging van het Evangelie, alsook ter wille van de eenwording van de wereld op basis van gerechtigheid, vrede, en heelheid van de schepping. Veel van de huidige problemen overstijgen bovendien het nationale kader: de klimaatcrisis, vluchtelingen, armoede en de toenemende kloof tussen arm en rijk, discriminatie en andere vormen van uitsluiting.
De Raad van Kerken heeft zich in het verleden veelvuldig uitgesproken en zal zich vanuit het perspectief van hen die lijden blijven uitspreken over actuele maatschappelijke kwesties en daarbij bondgenootschappen aangaan met andere groepen en organisaties in de samenleving die door hetzelfde pathos bewogen worden.
Wat geloven we?
Wij geloven dat Gods Geest werkzaam is in onze tijd en dat God ook vandaag alle mensen roept tot de verkondiging van de komst van Zijn Koninkrijk. Dat geloof vieren we in onze kerken in Woord en Sacrament, door lofzang en gebed, en daarvan getuigen we in de samenleving in woord en daad.
Wij geloven dat kerkgemeenschappen pleisterplaatsen zijn waar mensen in geloof, hoop en liefde gesterkt worden.
Wij geloven dat christenen en andersgelovigen een belangrijke rol te vervullen hebben in de verdere ontwikkeling van een humane, rechtvaardige en barmhartige samenleving.
Waar willen we aan werken?
Drie grote, met elkaar samenhangende, aandachtsvelden bepalen de agenda van de Raad van Kerken
A Het gesprek over geloof en kerkelijke gemeenschap
Het herstel van kerkelijke gemeenschap is vanaf het begin van de oecumenische beweging één van de centrale doelstellingen. Er zijn belangrijke stappen op die weg gezet. In de interkerkelijke verhoudingen is veel ten goede veranderd. We willen blijven groeien in onderling vertrouwen en het leren van elkaar.
De Raad van Kerken volgt ook de voortgang van de internationale oecumenische dialogen en maakt de resultaten daarvan in de Nederlandse context bespreekbaar. Daarbij hoort nadrukkelijk ook het programma van de Wereldraad.
Niet in de laatste plaats wil de Raad een meer nadrukkelijke rol op zich nemen als het gaat om het doorgeven van geloofsverhalen ter bemoediging en inspiratie.
B Maatschappelijke vragen
De Raad van Kerken zal zich in de richting van de politiek blijven inzetten voor en uitspreken over een transitie naar een duurzame, rechtvaardige en vreedzame samenleving. Het zal daarbij niet alleen om technische vragen moeten gaan, maar om een bredere reflectie op gerechtigheid, vrede en duurzaamheid, die gericht is op een nieuwe levensstijl en een economie die daaraan dienstbaar is. Samen met de lidkerken zal de Raad van Kerken ook lokale kerkelijke gemeenschappen stimuleren om het gesprek hierover te voeren. Dit thema is des te meer urgent wegens de belangen van nieuwe generaties, die in de toekomst ook van een leefbare aarde willen genieten en hiervoor zorg willen dragen. Hierbij kan zowel gedacht worden aan de huidige kinderen, tieners en twintigers als aan nog ongeboren mensen.
De Raad van Kerken heeft zich in het verleden met regelmaat uitgesproken voor een humaan en rechtvaardig vluchtelingenbeleid en zal dat ook in de komende jaren blijven doen. Recent onderzoek laat zien hoe groot het wantrouwen is waarmee vluchtelingen die in ons land om asiel vragen, bejegend worden.
De effecten van de corona-pandemie op de samenleving zijn nog lang niet in kaart gebracht. De verwachting is dat de armoedeproblematiek en de tweedeling tussen rijk en arm in de toekomst zal toenemen. In samenwerking met andere organisaties zal de Raad van het Kerken het armoedevraagstuk volgen en zich inzetten voor de bestrijding van armoede en ongelijkheid.
Andere onderwerpen waar de Raad van Kerken aandacht aan wil (blijven) besteden zijn de vredesopdracht van de kerken, onder andere in het kader van de nieuwe bewapeningswedloop; thema’s die betrekking hebben op inclusiviteit, zoals de bestrijding van (institutioneel) racisme, seksisme en homofobie; vrijheid van godsdienst en levensovertuiging; mensenrechten en technologiebeleid.
C Interreligieuze samenwerking
De Raad van Kerken neemt deel aan verschillende gremia voor interreligieuze samenwerking, zoals het forum In Vrijheid Verbonden en het Overleg tussen Joden, Christenen en Moslims (OJCM).
Deze gremia bieden de mogelijkheid, waar mogelijk, gezamenlijk op te trekken en in de publieke ruimte het gesprek te voeren over de religieuze en levensbeschouwelijke dimensies van vragen die de samenleving als geheel betreffen.
Tot slot: In en door deze taken en ambities hoopt de Raad uiteindelijk de grootste oecumenische opdracht vorm te geven die er is: te blijven getuigen van Gods onvoorwaardelijke trouw en liefde.