Van 11 t/m 22 november is de wereld in Bakoe bijeen voor klimaattop COP29. Marijke van Duin – sinds 2000 lid van de klimaatwerkgroep van de Wereldraad van Kerken – volgt de top op de voet en schrijft over haar bevindingen.
Vandaag had de laatste dag van COP 29 moeten zijn, maar zoals verwacht is dat niet het geval. De nieuwe versie van de onderhandelingstekst over het NCQG kwam rond 9 uur (Bakoe tijd) uit. Er stond in: 250 miljard dollar per jaar voor de ontwikkelingslanden vanaf 2035, afkomstig uit allerlei bronnen – dus zowel publiek als privaat – en een ‘aansporing’ om 1,3 biljoen te bereiken in 2035.
De woede van de ontwikkelingslanden én NGO’s die hierna ontstond, valt met geen pen te beschrijven. Woorden als ‘een doodvonnis voor kwetsbare landen’, ‘het vertrouwen is aan gruzelementen’, ‘een belediging voor onze bevolkingen’, en ‘dit lijkt op een dokter die een goede diagnose geeft, maar vervolgens de medicijnen weigert’, waren aan alle kanten te horen. Nog maar weer eens werd herhaald dat het in dit proces niet om liefdadigheid gaat, maar om gerechtigheid die in het Parijse Klimaatakkoord is vastgelegd. Het doel van de ontwikkelingslanden: 1,3 biljoen dollar publiek geld, is niet uit de lucht komen vallen. Daar zijn drie jaren van minstens elf multilaterale overlegronden aan vooraf gegaan, plus onderzoeksrapporten van verschillende onafhankelijke organisaties.
Beter geen deal dan een slechte deal?
Ook ons eigen team vond de tekst zwaar tekortschieten. Snelle berekeningen, inflatie meegeteld, lieten zien dat dit nieuwe bedrag de rijke landen nog minder zou belasten dan de eerdere 100 miljard dollar, omdat privaat geld mee kan worden geteld. Links en rechts was te horen ‘beter geen deal dan een slechte deal’, maar óók de waarschuwing dat het multilaterale proces van de klimaat-COPs overeind moet blijven. Maar zou dat betekenen dat er, om dat proces in stand te houden, dan maar een slechte deal zou moeten worden geaccepteerd?
In de uren daarna volgden de ontwikkelingen zich razendsnel op. Alle NGO’s hadden zich verzameld voor een gezamenlijk overleg. Ook mensen van ons team deden daaraan mee. In dat overleg zijn twee brieven opgesteld: één aan de G77/China met steun voor de afwijzing van deze NCQG deal, en één aan de VS, EU, VK, Canada, Japan en andere rijke landen met een niet mis te verstane veroordeling van hun opstelling. De brieven zijn door ACT Alliance mede ondertekend. De delegatie van de Episcopaalse kerk (VS) heeft een gebed georganiseerd en een wake voor gisteren en vandaag. Daar konden mensen via een Google document op intekenen. Het lijkt me dat gebeden en wakes ook voor morgen en overmorgen mogen doorlopen.
Vanuit het COP-voorzitterschap kwam vanavond de mededeling dat er de hele nacht consultaties zullen plaatsvinden waarna nog eenmaal een nieuwe versie van de NCQG-tekst zal worden uitgebracht. Reken maar dat het er vannacht hard aan toe zal gaan… Het is echt de laatste kans om deze COP nog te redden.
De eerstvolgende plenaire zitting is op zijn vroegst morgen (zaterdag) om 10 uur Bakoe tijd. Maar het kan ook wel middag of avond worden. Het is te hopen dat we uiterlijk ergens a.s. zondag kunnen afronden. Ik probeer op de hoogte te blijven en zal mijn laatste blog schrijven als de COP daadwerkelijk is afgelopen.
Wordt nog eenmaal vervolgd.
22 november 2024,
Marijke van Duin