Ook na enkele maanden zijn delegatieleden na het bezoek aan Palestina en Israël nog onder de indruk van de ontmoetingen en ervaringen. Afgelopen woensdag besprak de Plenaire raad van de Raad van Kerken in Nederland het verslag, de bevindingen en de aanbevelingen van de delegatie.
Tijdens een bezoek van Palestijnse kerkleiders en christenen aan de Raad van Kerken in Nederland in 2019 werd de Raad uitgenodigd voor een tegenbezoek. Een delegatie van de Raad ging in november 2022 op reis naar Palestina en Israël. De vijf delegatieleden spraken met kerkleiders en vertegenwoordigers van ngo’s. De inzet van de reis was te zoeken naar wegen opdat beide volken in gerechtigheid, waardigheid en vrede kunnen samenleven.
Delegatieleden introduceerden het gesprek in deze vergadering van de plenaire raad met hun persoonlijke impressies. ‘Het heeft me behoorlijk gepakt’, vertelt Kees Nieuwerth, voormalig vice-voorzitter van de Raad van Kerken. Met enkele voorbeelden zoals de vernederende behandeling van Palestijnse inwoners van Hebron en de onrechtvaardige verdeling van drinkwater licht hij dit toe. ‘Hierin zie je de discriminatie, om niet te zeggen apartheid. Ook de leden van de Rabbis for Human Rights spraken naar ons hun grote zorg uit over de verrechtsing van de huidige regering en de dreiging van verdere escalatie.’ In het besef dat een groot deel van de bevolking jong en verstoken van perspectief is, onderstreept Nieuwerth het belang om te blijven werken aan verbetering.
Blijven dragen
Ook p. Roland Putman ofm, het rooms-katholieke lid van de delegatie, was geraakt door de angst en bedreiging die uitgaat van de discriminatie; voor de delegatie voelbaar bij de checkpoints. Hij was geschokt door het verhaal dat militairen een school binnen gaan om een jongen te zoeken die verdacht wordt van het gooien van een steen en hoe mensen door maatregelen en manipulatie uit elkaar worden gespeeld. Ook maakt hij zich grote zorgen wat dit alles met jonge mensen doet die deze militaire taken moeten vervullen. Bijna de helft van de organisaties die zich inzetten voor een vreedzaam samenleven in Israël en Palestina heeft een christelijke achtergrond. Dat zegt iets over het belang van de bijdrage van christelijke organisaties aan de inzet voor gerechtigheid en vrede.
Als derde spreker, als gast aanwezig tijdens deze Plenaire raadsvergadering, sprak Wilma Wolswinkel (relatiebeheerder Israël & Palestina voor Kerk in Actie). Aan het begin van dit jaar bracht ook een delegatie van de Protestantse Kerk en Kerk in Actie een werkbezoek aan Palestina en Isräel. Dit bezoek stond in het teken van de herziening van zogenaamde Israël-Palestina nota van de Protestantse Kerk uit 2008. ‘In die IP-nota lees je weliswaar waardevolle noties, je ziet ook dat de nota gedateerd is.’, vertelt Wolswinkel. ‘De situatie is veranderd en verslechterd.’ In een zestal punten schetste Wolswinkel mogelijke nieuwe richtingen van beleid, die beter aansluiten op de huidige actuele situatie en de specifieke rol van de Protestantse Kerk daarin. Eén van de punten was de theologische visie op Israël. ‘Het is van belang te kijken waar we vandaan komen, maar ook waar we naartoe gaan.’
Reacties uit de plenaire vergadering
Na de drie korte inleidingen spraken de leden van de plenaire raad in drie groepen over de aanbevelingen uit het reisverslag van de delegatie van de Raad van Kerken.
In de evaluatie van de groepsgesprekken werd door vertegenwoordigers van Orthodoxe Kerken naar voren gebracht dat het goed zou zijn geweest als de delegatie ook met de Armeense en Syrisch-Orthodoxe christenen zou hebben gesproken. Over het algemeen werd door de leden van de plenaire raad met waardering gesproken over het indrukwekkende reisverslag. Kritiek was er ook. Volgens de vertegenwoordiger van de VPE, heeft de delegatie zich laten leiden door een Palestijns narratief. Vanuit de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten kwam eenzelfde kritiek. Geert van Dartel, voorzitter van de Raad van Kerken, benadrukte dat de delegatie geprobeerd heeft zonder enige vooringenomenheid zo goed mogelijk op te schrijven wat we hebben gezien en gehoord. Daarvan heeft de delegatie verslag gedaan. Het was een pelgrimage in de geest van ‘Come and See and Go and Tell’, vulde Kees Nieuwerth aan.
De plenaire vergadering besloot om de aanbevelingen van de delegatie over te nemen met de toevoeging van een preambule. De plenaire raad hecht eraan te benadrukken dat de inzet van deze reis in het teken staat van het zoeken naar wegen ter bevordering van recht en vrede in Israël en Palestina. Zo dienen de aanbevelingen bij het verslag ook gelezen en verstaan te worden. De Raad hoopt dat deze aanbevelingen ertoe zullen bijdragen dat Palestijnse christenen in Israël en Palestina in Nederland beter gezien en gesteund worden in hun inzet voor gerechtigheid en vrede én in hun voortbestaan. Ook dat de christelijke scholen die in het hele Midden-Oosten een belangrijke rol vervullen meer steun zullen ontvangen. Tevens besloot de plenaire vergadering om het reisverslag met bevindingen en aanbevelingen samen met deze impressie van de vergadering op de website van de Raad van Kerken te publiceren en de lidkerken via hun vertegenwoordigers te vragen dit verslag in eigen kring te bespreken. Het reisverslag zal tevens worden gedeeld met de partners in Israël en Palestina.
- Download het verslag van de reis naar Palestina en Israël van de Raad van Kerken in Nederland