Sinds het kerkasiel voor de familie Tamrazyan (oktober 2018 tot januari 2019) houdt het buurt- en kerkhuis Bethel in Den Haag jaarlijks rond 20 juni, Wereldvluchtelingendag, een wake om aandacht te vragen voor de vluchtelingen. Namens de Raad van Kerken vulden Geert van Dartel, voorzitter van de Raad van Kerken in Nederland en Coen van Loon, secretaris van de Werkgroep Vluchtelingen, een uur van deze wake in.
Het buurt- en kerkhuis Bethel in Den Haag kreeg landelijke en zelfs internationale bekendheid door het kerkasiel dat zij bood aan het Armeense gezin Tamrazyan, dat negen jaar in Nederland woonde en met uitzetting werd bedreigd. Dat kerkasiel duurde van 26 oktober 2018 tot en met 30 januari 2019. Al die dagen was er een doorlopende kerkdienst waarmee de Protestantse kerk Den Haag het gezin rust wilde bieden en daarnaast wilde zij tijd en ruimte creëren voor een gesprek met de overheid over de uitwerking van het kinderpardon.Een paar cijfers:
De kerkdienst duurde 2.307 uur, er kwamen 12.000 bezoekers, 1.000 voorgangers, 150 vrijwilligers. Er waren talloze berichten en steunbetuigingen en duizenden nieuwsitems in nationale en internationale media.
Uiteindelijk kwam er eind januari 2019 een politiek accoord over het kinderpardon en meer dan 600 kinderen, die geboren en geworteld waren in ons land, kregen zo een veilig toekomstperspectief. De prijs was echter hoog, aangezien in ruil daarvoor de discretionaire bevoegdheid van de minister verdween – om in uitzonderlijke gevallen asiel te verlenen.
Jaarlijkse viering van kracht en moed
Sindsdien houdt de Bethelkerk rond Wereldvluchtelingendag, 20 juni, een wake. Deze dag viert de kracht en de moed van mensen die gedwongen zijn hun thuisland te verlaten om te ontsnappen aan conflicten of vervolging (tegenwoordig kunnen we aan deze omschrijving de klimaatvluchtelingen toevoegen). Een wake ‘om niet te vergeten’ en omdat er nog steeds in Nederland gewortelde kinderen zijn die zomaar uitgezet kunnen worden en worden. Een pardon voor kinderen blijft hoog op de agenda staan.
Defence for Children zegt hierover: ‘Uitzetting van gewortelde kinderen is een ernstige schending van hun kinderrechten. Hoe Nederlands de kinderen zich in hun hoofd en hun hart ook voelen, op papier zijn ze het nog niet. Deze kinderen (en hun ouders) moeten zich niet iedere dag opnieuw afvragen of iemand hen op komt halen om hen met een enkeltje op het vliegtuig te zetten naar een onbekend land. Zij horen beschermd te worden, niet beschadigd. Het is noodzakelijk dat het belang van het kind in de Vreemdelingenwet wordt verankerd, zodat ook in de toekomst recht wordt gedaan aan gewortelde kinderen.’
Solidariteitsbezoek Griekenland
Het uur van de wake dat door Geert van Dartel en Coen van Loon werd ingevuld, vertelden zij over hun solidariteitsbezoek, in maart van dit jaar, aan kerken in Griekenland die actief zijn met en voor vluchtelingen. In stilte toonden zij foto’s gemaakt door een groep van jonge meiden die al jarenlang uitzichtloos wonen in kamp Diavata bij Thessaloniki. Op één van de foto’s zijn acht jonge vrouwen te zien met hun armen omhoog, de zon voor hen. Zij staan in de opening van een hoge betonnen muur. De foto beeldt krachtig hun verlangen uit naar vrijheid en hun recht op een eigen leven en ontwikkeling. De foto won een internationale prijs en ze werden uitgenodigd deze in Wenen in ontvangst te nemen. Maar ze zitten gevangen in het kamp, dus dat ging niet door. De vrijwilliger die hun fotoclub heeft opgezet, en die hen leert te fotograferen, is voor hen gegaan. De foto is alweer twee jaar oud en nog steeds zitten zij vast in het kamp.
Daarna was de beurt aan Ajaya, Shanti en hun zoon Pamkaja. Geert van Dartel interviewt Ajaya en zo leren wij van de uitzichtloze situatie van hem en zijn gezin. Ajaya komt uit Bangladesh en behoorde daar tot de Hindu minderheid die het zeer zwaar heeft. Hij kwam tien jaar geleden, in 2012, naar Nederland om asiel te vragen. Zijn aanvraag werd in 2014 afgewezen. Na de afwijzing van zijn asielaanvraag werd hij opgepakt en met zijn vrouw Shanti 11 maanden ondergebracht in het detentiecentrum in Rotterdam. In de loop der jaren leefden zij soms op straat maar meestentijds in asielzoekerscentra in Dordrecht, Den Helder en Emmen. Op 26 november 2014 werd hun zoon Pamkaja geboren. Momenteel wonen zij in de AZC Gezinslocatie Katwijk. In de kinderpardon-regeling ligt een sluitingstermijn besloten die nieuwe aanvragen vanaf een bepaalde datum uitsluit. Een groep van enkele kinderen en hun ouders worden hierdoor getroffen. Zo ook Pamkaja en zijn ouders.
Teleurstelling
Ajaya is teleurgesteld en ervaart het als onrecht dat deze groep kinderen en ouders systematisch genegeerd wordt, terwijl vanuit het buitenland nieuwe groepen vluchtelingen blijven komen (Afghanistan, Syrië, Oekraïne). ‘Zijn wij geen mensen, zijn wij dieren?’, zegt hij enkele keren met pijn in zijn stem. Politici, burgemeesters, gemeenten en kerken hebben veel moeite gedaan voor de kinderen van Lesbos, maar niemand geeft stemt aan deze groep van kinderen, die lang in Nederland zijn, maar vergeten worden.
De dag na de wake, maandag 20 juni, wordt in de media breed aandacht gegeven aan een rapport over de asielopvang van kinderen en hun ouders. Het rapport is samengesteld door de ‘Werkgroep Kind in AZC’, een werkgroep waarin veel organisaties samenwerken. In de noodopvang is het echt dramatisch gesteld voor de kinderen. De situatie is onleefbaar. De toegang tot (psychische) zorg en onderwijs laat ernstige gebreken zien. De asielzoekers moeten gemiddeld 3-4 keer per jaar verhuizen naar een andere AZC.
“Er is geen continuïteit, kinderen moeten hun vriendjes telkens weer gedag zeggen. Sommige kinderen in de AZC’s hebben zelfs honger. Ze eten slecht omdat ze het Nederlandse eten niet kennen en zijn in sommige gevallen zelfs ondervoed. Ouders mogen vanwege onder meer brandveiligheid niet zelf eten bereiden. De kinderen voelen zich onveilig, slapen slecht en raken sociaal in een isolement. Dit alles brengt ernstige schade toe aan hun sociale en fysieke ontwikkeling.
Vrede en perspectief
17 juni stuurde Vluchtelingenwerk een brandbrief naar de Tweede Kamer, waarin een nauwkeurige opsomming gegeven wordt, van alle aspecten waarop de opvang van vluchtelingen spaak loopt met grote schade en onzekerheid voor de asielzoekers.
Wij bidden voor de meiden in het Diavatakamp in Thessaloniki, voor Ajaya, Shanti en hun zoon Pamkaja, voor al die kinderen en volwassenen die vermalen worden in onrechtvaardige juridische, bureaucratische en uitzichtloze systemen. Uiteindelijk wil iedere vluchteling maar één ding: een huis om in te wonen, een plek waar vrede en perspectief te vinden is, waar aan een toekomst gebouwd kan worden. Juist in een land waar in allerlei sectoren gezocht wordt naar nieuwe werknemers zou dat toch niet zo moeilijk moeten zijn.
Foto: Slotviering van de wake op zondag 19 juni. Voorganger: ds. David Renkema
- Binnenkort verschijnt de fotocollectie van de jonge vrouwen in het Diavatakamp als (digitaal) fotoboek. Deze uitgave is dan te bestellen in de webshop van de Raad van Kerken (de opbrengst komt geheel ten goede aan deze groep vrouwen).
- Denkt u aan vrijwilligerswerk in Griekenland met jongeren die vluchteling zijn? Case Base zit om u te springen! Iemand die u voorging als vrijwilliger is ds. Alke Liebich. Zie ook haar blogs.
- De namen Ajaya, Shanti en Pamkaja zijn gefingeerd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.