Het thema van de elfde assemblee van de Wereldraad van Kerken roept op tot een ‘oecumene van het hart’. In een wereld die schreeuwt om gerechtigheid en vrede, spreekt het thema van de elfde assemblee van de Wereldraad van Kerken (WCC) in 2022, ‘Christus’ liefde beweegt de wereld tot verzoening en eenheid’, van hoop op een betere toekomst. Dan zullen hulpbronnen eerlijk worden verdeeld. Ongelijkheden zullen worden aangepakt. Menselijke waardigheid zal voor iedereen zijn weggelegd. Dat staat in een nieuwe publicatie waarin wordt stilgestaan bij het thema van de assemblee.
Publicatie
De tekst is het resultaat van het werk van een internationale groep bestaande uit vertegenwoordigers uit verschillende regio’s en confessionele tradities. Zij is een hulpmiddel voor kerken en christenen over de hele wereld in de aanloop naar de elfde assemblee van de WCC, die van 31 augustus tot 8 september 2022 in Karlsruhe, Duitsland, zal plaatsvinden.
De assemblee is volgens de tekst een gelegenheid om inspiratie te vinden in de liefde van de drie-enige God, die geopenbaard is in Christus en die door de kracht van de Heilige Geest werkzaam is in en door de gehele mensheid en de gehele schepping. De liefde van Christus, die centraal staat in het thema van de assemblee, wordt in een trinitaire context geplaatst en ontwikkelt zich verder in de visie van het WCC-document ‘Common Understanding and Vision’. Daarin staat dat het doel van Gods liefde, geïncarneerd in Jezus Christus, de ‘verzoening en eenheid van allen, van de hele kosmos, is’ (Kol. 1:19; Ef. 1:10), aldus ds. prof. dr. Ioan Sauca, interim algemeen secretaris van de WCC.
‘Het opent nieuwe horizonnen en mogelijkheden: Het zal zich concentreren op wat het betekent voor de kerken en voor de eenheid van de christenen om samen de vele uitdagingen van de wereld waarin we leven aan te gaan. Daarbij komt het getuigen van onze gemeenschappelijke evangeliewaarden. Maar daar blijft het niet bij. Immers het doel van Gods liefde in Christus strekt zich uit over de hele wereld. Het duidt op openheid en zorg voor de hele wereld. Het betekent ook dialoog en samenwerking met mensen van een ander geloof of zonder geloof, maar die dezelfde waarden delen.’
Reflectie
De publicatie biedt Bijbelse en theologische reflecties op het thema van de assemblee, geïnspireerd door een Bijbelvers – ‘Wat ons drijft, is de liefde van Christus (2 Kor. 14) – ’tegen de achtergrond van nijpende kwesties waarmee kerken en de mensheid als geheel worden geconfronteerd.
‘Het thema van de assemblee nodigt ons uit om in deze turbulente tijd voor onze wereld ons bestaan te heroriënteren op de drie-enige God. Hij die de bron van het leven zelf is. Hij die de wereld zo liefhad dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft’, aldus prof. dr. Marina Kolovopoulou, gespreksleider van de themagroep, verwijzend naar een vers uit het evangelie van Johannes (3:16). ‘Met dit geloof, geleid door het werk van de Heilige Geest, en in Jezus Christus onze Heer, als ook in God onze Vader, zijn wij geroepen om vandaag ons getuigenis af te leggen in een gewonde en lijdende wereld’, zei zij.
‘Deze reflectie op het thema van de volgende WCC-assemblee is bedoeld om kerkleiders en plaatselijke gemeenten aan te moedigen om te mediteren en te discussiëren over de actuele betekenis van Christus’ mededogen in een wereld die wordt gekenmerkt door de klimaatcrisis, systematisch economisch onrecht, de digitale revolutie en nationale populistische bewegingen die worden gevoed door de angst voor de ander’, zei ds. dr. Odair Pedroso Mateus, plaatsvervangend algemeen secretaris van de WCC en directeur van de Faith and Order Commission van de WCC. ‘Als christenen en kerken samenkomen om deze mondiale uitdagingen aan te gaan, groeien ze in de liefde van Christus en manifesteren ze zijn gave van eenheid’, zei hij.
De assemblee
De WCC-assemblee in 2022 zal plaatsvinden na ‘een tijd van wachten’, aldus de reflectie, die met een jaar is uitgesteld vanwege de wereldwijde COVID-19-pandemie. De pandemie heeft zowel de kwetsbaarheid van de mensheid als de diepgaande ongelijkheid en verdeeldheid in de wereld blootgelegd en geaccentueerd. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat het thema van de assemblee nog nooit zo noodzakelijk is geweest in een wereld die verlangt naar vrede, gerechtigheid, gezondheid, eenheid en solidariteit.’ Dat stelt dr. Verena Hammes, algemeen secretaris van de Raad van Kerken in Duitsland, die ook deel uitmaakte van de groep die de reflecties heeft opgesteld. ‘De kerken in Duitsland kijken ernaar uit om de assemblee te ontvangen. Daarbij zal de tekst ook voor hen een leidraad zijn bij het aangaan van pastorale uitdagingen, zoals de huidige diepe onzekerheid, de ambivalenties van de digitale revolutie, klimaatverandering, vreemdelingenhaat en de COVID-19 pandemie’, merkte Hammes op.
Liefde
Het is de eerste keer dat het woord ‘liefde’ centraal staat in één van de bijeenkomsten van de WCC, die ongeveer om de acht jaar worden gehouden. Liefde als de taal van ons geloof kan actief en profetisch betrokkenheid teweeg brengen van de wereld, zoals we die vandaag zien en ervaren, op een manier die een verschil zal maken voor een gedeelde toekomst, aldus de tekst. Tegelijkertijd verenigt de focus op liefde ‘ons niet alleen als christenen’; liefde brengt ons ook tot een ‘diepere relatie met alle gelovige mensen en alle mensen van goede wil’.
Volgens ds. dr. Kenneth Mtata, algemeen secretaris van de Raad van Kerken in Zimbabwe en lid van de werkgroep rond het thema, wordt in de reflecties verkend hoe liefde één van de christelijke basispijlers is waarop vertrouwen en hoop kunnen worden gebouwd. ‘Deze liefde, die eerst door Christus van God wordt ontvangen, groeit naarmate zij met de naaste wordt gedeeld door de macht van de Heilige Geest. Zij geeft niet alleen vorm aan de interne verhoudingen van de geloofsgemeenschappen, maar moet ook krachtig in de publieke sfeer worden gemanifesteerd om uit te nodigen tot verzoening en oordelen met gerechtigheid’, aldus Mtata.
De thematische reflectie onderstreept de noodzaak van een ‘oecumene van het hart’. Daarbij wordt opgemerkt dat velen erop aandringen dat het zoeken naar eenheid niet alleen intellectueel, institutioneel en formeel moet zijn, maar ook gebaseerd op relaties, op gemeenschappelijk gebed, en bovenal op wederzijdse genegenheid en liefde. Een wereld die schreeuwt om diepgaande liefde, om gemeenschap, om gerechtigheid en hoop, heeft kerken nodig die zichtbaar een gemeenschap vormen, die verlangen naar eenheid waar er verdeeldheid is, en die een nieuwe toekomst voor de mensheid en de hele schepping zoeken.
‘Deze reflectie op het thema biedt een theologisch evenwichtig en inclusief perspectief dat de mogelijke valkuilen van christelijk triomfalisme en een enge christo-monistische interpretatie vermijdt’, zei de interim secretaris-generaal van de WCC, Sauca.
- De tekst is in eerste instantie beschikbaar in vier talen – Engels, Frans, Duits en Spaans.
- Meer, en actuele, informatie over deze elfde assemblee van de Wereldraad van Kerken