‘Wat is Wijsheid?’ is een bijzonder boekje met bijdragen over de zin van leven en de aarde leefbaar maken op korte termijn en voor toekomstige generaties. Het bevat bijdragen van een econoom prof. dr. (Sylvester Eijffinger), een natuurkenner en directeur van een stichting voor het versnellen van circulaire economie (Z.K.H. prins Carlos de Bourbon de Parme MA) en hoogleraar kerkgeschiedenis, theologie en economie en Augustinus kenner (prof. dr. Paul van Geest).
Wat we leren
De verweving van economische, natuurwetenschappelijke informatie met Bijbelse verhalen en gedachten van kerkvader Augustinus is verrassend.
We leren, volgens de auteurs mede door deze corona uitbraak, waarbij zij verwijzen naar teksten uit de encycliek ‘Laudato si’ van Paus Franciscus:
- over ‘de verwoestende effecten van het menselijk handelen op het evenwicht van de planeet’ (het eten van dieren is daarvan een voorbeeld voor het ontstaan van het wereldwijde virus Covid 19);
- over ‘het door het menselijk handelen ontstane broeikaseffect (klimaatprobleem), de teloorgang van de biodiversiteit en de verzuring van de oceanen door onze industrie’;
- dat deze klimaatveranderingen worden veroorzaakt door de ongebreidelde behoefte van mensen aan consumeren;
- dat ecologie en sociale rechtvaardigheid, matigheid en mondiale eerlijkheid voor paus Franciscus een directe band hebben.
Delen
Het boekje levert een zinvolle bijdrage aan het stimuleren van een kringloopeconomie, het loslaten van verworvenheden die gericht zijn op ‘hebben en bezit’, zoals dat ook door Augustinus en Benedictus opgenomen is in de leefregels voor kloostergemeenschappen: gemeenschap van goederen.
De auteurs concluderen:
Dat alle levende wezens met elkaar dezelfde wereld bewonen en dat voor mensen het delen van ruimte met alles en allen een noodzakelijke levensvoorwaarde is. Wat ons onderling helpt is een levensinstelling waarin we meer bereid zijn om bezit te delen. Dit brengt namelijk het welbevinden te weeg dat wij zoeken maar niet vinden als wij onbeheerst blijven door onmatig verlangen naar bezit als doel op zich in de waan daar gelukkig van te worden.
Licht van de zon
De kaft van het boekje fascineert mij. Het is een schilderij van kunstenaar prof. Dr. Philip Hans Franses, hoogleraar toegepaste econometrie en marketingonderzoek. Ik zie er het licht van de zon in. Het beeld dat Franciscus van Assisi schetst van de Allerhoogste die zijn licht over ons en ons gemeenschappelijk huis, de aarde, laat schijnen.
In het hart van de zon een ‘zwart gat’. Voor Augustinus en mystici een verwijzing naar ons-niet weten. Dat we realiseren dat we met te menselijke woorden, beelden en gedachten over God spreken en daarin beperkt worden door onze eigen grenzen.
Tini Brugge
Wat is Wijsheid?
Enige gedachten over de natuur, de economie en de zin van het leven na de coronacrisis; Carlos de Bourbon de Parme, Sylvester Eijffinger en Paul van Geest, Adveniat 2020, 63 pg. Het boekje is hier te bestellen.
Het boekje ‘Wat is Wijsheid? sluit aan bij de groeiende roep vanuit de samenleving om een duurzame en rechtvaardige economie. De Raad van Kerken was medeondertekenaar van de brief aan de Commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer waarin om een gedegen onderzoek werd gevraagd naar een echt duurzame en rechtvaardige economie.