Op 26 juni stond er op deze website een artikel over het stopzetten van opvang aan ‘niet rechthebbende’ ongedocumenteerden. Toen leek de acute crisis van corona voorbij en dacht men de crisisopvang weer te kunnen sluiten. Als reactie daarop stuurde de Raad van Kerken een brief naar de heer drs. P. Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, met het verzoek er alles aan te doen om na de pandemie óók voor ongedocumenteerde daklozen een vorm van opvang beschikbaar te houden. In die brief schreef hij o.a.: “Vanwege een aantal beperkingen kunnen de mensen waar we het hier over hebben, niet in een LVV (Landelijke Vreemdelingen Voorziening) of BBB (Bed, Bad, Brood)- voorziening terecht. Het gaat naar schatting om enkele honderden mensen in de COA-locaties die daar binnenkort moeten vertrekken, daarnaast zijn er nog ongeveer 300 ongedocumenteerden in de daklozenopvang in Amsterdam en andere grote steden.”
Antwoord op de brief
Het antwoord van de staatssecretaris kwam op 21 augustus. Hij begrijpt de zorgen van de Raad en is van mening dat dak- en thuisloosheid zoveel mogelijk voorkomen moet worden. Vervolgens verwijst hij naar een ‘ambitieus plan’ dat door de overheid op 3 juni 2020 gepresenteerd is om de dak- en thuisloosheid aan te pakken. Wel vermeldt hij vervolgens dat dat plan zich richt op mensen met een geldige verblijfstitel in Nederland. Voor de ongedocumenteerden waar de brief van de Raad over spreekt zegt hij dat het kabinet van mening is, dat voor hen de maatschappelijke opvang geen gepaste plek is.
Nieuwe brief
Dit was voor de Raad van Kerken aanleiding om nogmaals te reageren, ditmaal naar staatssecretaris Blokhuis èn mevrouw mr. A. Broekers-Knol, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. In deze brief van 27 oktober jl. wordt verwezen naar het besluit dat de noodopvang na de eerste golf eind juli gesloten werd met als consequentie dat honderden niet-rechthebbende ongedocumenteerden weer op straat terecht kwamen. De overheid wil dat deze mensen terugkeren naar hun land van herkomst. Maar dat is niet gemakkelijk; voor velen zelfs onmogelijk.
Niet gehoord
Naast dankzegging voor het getoonde begrip, stelde de Raad daarin vast, dat de staatssecretaris in het geheel niet ingaat op de naar voren gebrachte argumenten tegen het op straat zetten van mensen. De Raad stelt dat om allerlei redenen terugkeer naar het land van herkomst vaak niet mogelijk is en wil graag weten wat wèl een gepaste plek voor hen kan zijn, wanneer de maatschappelijke opvang dat niet is. En hij wees nogmaals op de uitspraak van het Europees Comité voor Sociale Rechten d.d. 10 november 2014, waarmee de klacht van de Conference of European Churches over het recht op voeding, kleding en onderdak gegrond werd verklaard.
De brief eindigt met de dringende oproep aan de staatssecretarissen de maatschappelijke opvang weer open te stellen en de COA-voorzieningen voort te zetten voor alle, ook zogenaamd ‘niet-rechthebbende’ daklozen, en zo nodig de daarvoor noodzakelijke tijdelijke capaciteitsuitbreiding te faciliteren. Met de winter voor de deur is de noodzaak nog dringender.
Particulier initiatief
Al veel langer springen particulieren in het gat dat de overheid hier laat vallen. Zij stellen hun huizen open voor ongedocumenteerden voor korte of langere tijd. De drempel hiertoe is vaak hoog, maar is men eenmaal zover, dat ontstaan er rijke ervaringen. Wilt u hier meer informatie over, stuur dan een mail naar ds. Tom Waalewijn, voorzitter van NOO, het Netwerk Opvang Ongedocumenteerden: twaalewijn@gmail.com . Op 6 november 2020 start dit Netwerk met een eigen website www.noo.nl.