Op de website van de Raad van Kerken in Nederland hebben we een aanbeveling gedaan aan parochies en gemeenten om in de erediensten en vieringen begin augustus de bombardementen met atoombommen op de steden Hiroshima (2 augustus 1945) en Nagasaki (9 augustus 1945) in Japan te gedenken. Dit jaar is dat 75 jaar geleden.
‘In een enkele lichtflits werd mijn geliefde Hiroshima een uitgestorven plek met overal puinhopen, skeletten en zwartgeblakerde lijken’, zo beschreef Setsuko Thurlow haar ervaring tijdens het bombardement op Hiroshima, dat ze als 13 jarig meisje overleefde. In augustus is het precies 75 jaar geleden dat Hiroshima en Nagasaki werden verwoest door atoombommen. Daarbij kwamen meer dan 210.000 burgers om het leven.
75 jaar later zijn in Hiroshima en Nagasaki de gevolgen van de atoomaanvallen nog altijd merkbaar. Dagelijks worstelen 390.000 mensen met de nasleep van die aanvallen. Ze krijgen kanker en hun kinderen worden geboren met genetische mutaties. Ook elders op de wereld leven miljoenen mensen met de giftige erfenis van kernwapens. Hele eilanden in de Stille Oceaan werden gereduceerd tot een krater in de zeebodem door kernproeven en ook in bijvoorbeeld Algerije, Kazachstan en de VS leven mensen nog altijd met de gevolgen van kernproeven. Wetenschappers hebben berekend dat er wereldwijd uiteindelijk zelfs 2.4 miljoen mensen zullen sterven als gevolg van de kernproeven die tussen 1945 en 1980 zijn gedaan.
Toch moeten overlevenden van Hiroshima en Nagasaki zoals Setsuko nog altijd strijden voor het afschaffen van kernwapens. Kernwapens zouden ook geen rol meer mogen spelen in ons eigen (Nederlandse) veiligheidsbeleid. Daartoe zouden allereerst de Amerikaanse kernbommen uit Europa moeten worden verwijderd en de Nederlandse kernwapentaak moeten worden beëindigd. Bovendien zou Nederland het VN-Verdrag tot een Verbod op Kernwapens (TPNW) moeten tekenen. Hiertoe heeft de Raad van Kerken de Nederlandse regering dan ook opgeroepen in een in mei uitgegeven verklaring.
Want de enige manier om er echt voor te zorgen dat er geen Hiroshima’ s en geen Nagasaki’ s meer zullen zijn, dat niemand nog hoeft mee te maken wat Setsuko op 6 augustus 1945 overkwam, is volledige nucleaire ontwapening. We kunnen het verleden niet ongedaan maken, maar we kunnen wel zorgen dat we niet vergeten wat de overlevenden hebben meegemaakt. En we kunnen onze eer betonen aan de slachtoffers en overlevenden door in beweging te komen tegen de ( nieuwe) kernwapenwedloop
Voor die herdenking in de erediensten werd door PAX Christi een gebed in het Engels gemaakt dat vertaald werd in het Nederlands. Ook van andere zijden zijn zoals gevraagd gebeden en teksten aangeleverd.
Kees Nieuwerth
Vicevoorzitter Raad van Kerken in Nederland
foto: Wereldraad van Kerken