Je kunt niet mee gaan zitten snotteren

INLIA, lid van de Projectgroep Vluchtelingen van de Raad, levert regelmatig bijdragen over de situatie en ervaringen van vluchtelingen en asielzoekers in Nederland.

Een Ethiopische moeder wordt herenigd met haar kinderen, dankzij een gezamenlijke krachtsinspanning.

Ze hebben al een band opgebouwd; Sabu uit Ethiopië en Anne, perspectiefmedewerker bij INLIA. De oudere Ethiopische vrouw is de hartelijkheid zelve. Lachen, je handen vastpakken, gebaren. Zo probeert ze te communiceren. Sabu spreekt geen Engels, Frans of Amhaars (de officiële landstaal), maar enkel een regionale Ethiopische taal.

De Amsterdamse Goedwerk Foundation tolkt vandaag daarom twee keer; van Sabu’s taal naar het Amhaars en dan naar het Nederlands. In de waterval aan woorden die volgt nu Sabu zich eindelijk verstaanbaar kan maken, is haar boodschap zonneklaar: ‘Ik wil terug naar Ethiopië, terug naar mijn gezin.’

Ze mist haar kinderen vreselijk. De collega’s van INLIA en Goedwerk zien het ook op haar gezicht. Sabu is moeder en oma van een groot gezin. Ze heeft geen idee of haar kinderen nog leven. Maar ze wil hen vinden, desnoods hun graven. Ze had nooit van hen gescheiden willen zijn.

Op de vlucht

Sabu is een warme vrouw, die graag zorgt. In 2017 woont ze in de onrustige Oromia-provincie. Drie van haar kinderen zijn lid van een verzetsgroep. Wanneer de politieke situatie steeds explosiever wordt, slaat het gezin gedwongen op de vlucht. Iedereen vlucht alle kanten op, ze raken elkaar kwijt.  Haar broer weet Sabu veilig op een vliegtuig naar Nederland te krijgen.

Zo landt Sabu in december 2017 alleen op Schiphol. Ze vraagt asiel aan, maar dat wordt afgewezen en ze wordt op straat gezet; geen recht op rijksopvang. Hoe moet ze nu terug zien te komen? Zonder geld, zonder reispapieren? Zo komt ze bij INLIA terecht. Ze weet niet hoe het met haar kinderen en kleinkinderen gaat. Of ze nog in leven zijn. Of er nog iemand in leven is.

Zoektocht … en gevonden

Anne: ‘Gelukkig werken we samen met Goedwerk. Zij zijn specialist Ethiopië, dus we hoopten dat ze konden helpen bij de terugkeer en het vinden van de familie.’ Goedwerk Foundation overtreft de verwachting ruimschoots. Niet alleen komt er een landgenoot mee naar het gesprek in Groningen, diezelfde landgenoot reist af naar Ethiopië als de speurtocht naar Sabu’s familie online niet vordert. Hij trekt het land in en weet het nummer van Sabu’s zoon te achterhalen. Anne krijgt het telefoonnummer door.

Op de grote slaapboot van de opvang in Groningen pakt Anne een telefoon en gaat met Sabu aan een rustig tafeltje zitten. Ze toetst het nummer in en geeft de telefoon aan Sabu: ‘Hassan’. Sabu slaat haar handen voor haar mond. Als ze de stem van haar zoon hoort, stromen de tranen over haar wangen.

‘Het is een moment om niet te vergeten. Ik had een brok in mijn keel’, zegt Anne, ‘al bleef ik natuurlijk professioneel. Je kunt niet mee gaan zitten snotteren.’ Moeder en zoon kunnen van beide kanten nauwelijks geloven dat de ander nog leeft. Ze zijn dolblij. Sabu kan niet wachten om te vertrekken naar Ethiopië.

Anne en collega Juliette van Goedwerk zetten er samen de schouders onder, terwijl ook IOM (de VN-hulporganisatie voor migratie) en de Dienst Terugkeer & Vertrek van het ministerie meehelpen. Toch duurt het nog een half jaar voordat er reisdocumenten komen.

Foto: Sabu en Juliette in Ethiopië

Dit artikel met foto is overgenomen van INLIA, Kerkelijke Relaties & Publieksvoorlichting, Jacobijnerstraat 5, Groningen, www.inlia.nl

INLIA staat voor: Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven met Asielzoekers. INLIA is een netwerkorganisatie van en voor geloofsgemeenschappen die asielzoekers en vluchtelingen in nood helpen.