Op 10 september verscheen het rapport ‘De sociale staat van Nederland 2019’ van het Sociaal Cultureel Planbureau. www.scp.nl. Daar is te lezen dat de Nederlanders met een gemiddeld rapportcijfer van 7,8 behoorlijk tevreden zijn met hun eigen leven.
Zoals dat gaat met gemiddelden betekent dit ook dat er een grote groep zeer ontevreden is met het eigen leven. Deze groep van 3% van de Nederlandse 18-jarigen en ouder, ruim 400.000 mensen, hebben dagelijks te maken met de gevolgen van het ontbreken van hulpbronnen zoals opleiding, inkomen of sociale netwerken. Deze groep is ook pessimistisch over verbeteringen van hun kansen en mogelijkheden.
Op 15 augustus stond een interview in Trouw met filosoof Jan Keij met de titel: ‘Het goede is geen opvatting, maar een gevoeligheid voor de ander’. Hij wordt daar geïnterviewd over zijn werk en zijn zoektocht naar het goede. Stevo Akkerman schrijft over hem:
Steeds weer komt hij terug op het appèl dat de ander op een mens doet – dat is de basis van de moraal. Keij volgt de franse filosoof Levinas daarin. Dat gaat zover dat Keij over de mens zegt dat die niet alleen een gevoeligheid voor anderen hééft, maar zelfs die gevoeligheid ís. Dat klinkt heel vroom, maar Keij geeft aan dat de ander ook een behoorlijke sta-in-de-weg kan zijn. Bij Levinas draait het om de ander. Ik leer aan de ander waar mijn opdracht ligt in het leven. “Dat werkt voor iedereen. Iedereen is een gevoeligheid voor de ander. Hoewel het zeker mogelijk is die gevoeligheid te vergeten. Of te negeren. Maar we hebben het van nature. En het mooie is: als het goede voortkomt uit het appèl van de ander, betekent het: schep kwaliteit van leven voor die ander. Laat die ander lukken.”
Op het leesrooster van de Raad van Kerken stond op 1 september een gedeelte uit Lucas 14 aangegeven, met daarin deze oproep: Als u wordt uitgenodigd, kies dan de minste plaats, zodat uw gastheer tegen u zal zeggen: “Kom toch dichterbij!”
Jezus roept in Lucas 14 op om die omgangsvormen te gebruiken en te tonen waardoor de ander niet geschaad wordt, maar juist verheven wordt. Het geluk van de ander voorop stellen sluit mooi aan bij het ervoor zorgen dat de ander de eerste plaats heeft, vooraan zit.
De aanvulling die Levinas en de Keij geven is dat je door de ander voorop te stellen, je zelf ook gelukkiger wordt.
Het kan geen toeval zijn dat er dezelfde week via een seculier tijdschrift een elftal tips werden gegeven om je emotionele talenten wat op te vijzelen. Emotionele intelligentie (EI), te meten in EQ, gaat je helpen.
Deze elf tips, na te lezen via www.intermediair.nl, helpen je om je EQ, te stimuleren en eindigen met:
*Door je naaste lief te hebben als jezelf (Oftewel: succes van een ander nastreven.)
Deze diverse bronnen brengen ons terug bij de meer dan 400.000 Nederlanders die hun eigen leven een onvoldoende geven. Als we daar alle 18-minners bij optellen die direct met deze groep te maken heeft dan hebben we zeker als kerken nog een stevige taak om het gevoel van ontevredenheid om te buigen naar tevredenheid. Die opdracht kan beginnen met de woorden van Jezus in Lucas 14 serieus te nemen: Wanneer u mensen ontvangt, nodig dan armen, kreupelen, verlamden en blinden uit. Dan zult u gelukkig zijn. Oftewel: door een ander gelukkig te maken word je zelf gelukkig. Wie wil dat nu niet?
Wim van Houten
envoy Leger des Heils en lid van de Beraadgroep Samenlevingsvragen