Week van Gebed 2019 zet het recht voor ogen
‘Recht voor ogen’ is het thema voor de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen. De jaarlijkse gebedsweek vindt in 2019 plaats van 20 tot en met 27 januari. Het thema haakt aan op de oproep om ‘recht te zoeken’ in het Bijbelboek Deuteronomium en is gekozen door de kerken in Indonesië. De kerken in Indonesië vinden het belangrijk het recht voor ogen te houden als basis voor eenheid. In hun land hebben zij ervaren hoe onrecht zorgt voor verdeeldheid en exclusiviteit. Dit terwijl de samenleving voorheen juist gekenmerkt werd door samenwerking en solidariteit. Deze thematiek sluit prachtig aan bij de Week van Gebed voor de eenheid.
De centrale Bijbeltekst van de Week van Gebed komt in 2019 uit het boek Deuteronomium 16 vers 10-20. Een hoofdstuk waarin Gods voorschriften over festiviteiten als vanzelf overgaan in de opdracht om rechters aan te stellen en niets anders te zoeken dan het recht. Voor christenen in Indonesië is dat geen vreemde combinatie.
Indonesië is een groot en zeer divers land. Het bestaat uit 265 miljoen mensen, 17.000 eilanden, 1.350 etnische groepen en meer dan 740 lokale talen. Ongeveer 10% van de inwoners zijn christen, afkomstig uit diverse tradities. Zijn grote verscheidenheid, maakte Indonesië uniek in de manier waarop het eenheid vormgaf. Het motto ‘eenheid in verscheidenheid’ is in het land een bekend fenomeen. Het principe gotong royong maakt dit mogelijk. Dit staat voor samenwerking en voor leven in solidariteit. Alle aspecten van het leven worden gedeeld: zoals werk, rouw en feest. Daarbij wordt iedere Indonesiër erkend als broer of zus.
Toch wordt deze eenheid vandaag-de-dag op nieuwe manieren bedreigd. Veel van de economische groei die Indonesië afgelopen decennia heeft doorgemaakt, is gebouwd op een systeem van competitie. Dit is in schril contrast met de samenwerking van gotong royong. Er is sprake van corruptie: zij die de zwakken horen te beschermen en horen op te komen voor recht, doen vaak het tegenovergestelde. Het gevolg is dat het gat tussen rijken en armen steeds groter is geworden. Zo kent een land rijk aan voorzieningen de schande van vele mensen die leven in armoede. Zoals een traditioneel Indonesisch gezegde het verwoordt: “Een muis sterft van de honger in de schuur vol met rijst.” Ondertussen worden specifieke etnische en religieuze groepen geassocieerd met rijkdom op een manier die voeding geeft aan spanningen. Radicalisering zet de ene gemeenschap op tegen de ander.
De woorden uit het Bijbelboek Deuteronomium – “Zoek het recht en niets dan het recht” (zie Deuteronomium 16 vers 18-20) – spreken krachtig in de situatie van de Indonesiërs. De perikoop volgt op een hoofdstuk waar feesten het centrale thema zijn. God instrueert zijn volk iedereen bij het feest te betrekken: “Vier dan uitbundig feest, samen met uw zonen en dochters, uw slaven, uw slavinnen, en de Levieten, de vreemdelingen, de weduwen en de wezen die bij u in de stad wonen.” (o.a. Deuteronomium 16 vers 14). Indonesische christenen zien graag herstel van deze zelfde geest van ‘inclusief feestvieren’, die zij voorheen dwars door de diversiteit aan gemeenschappen heen genoten. Het zoeken van recht is daar onlosmakelijk aan verbonden.
De reflecties voor de acht dagen en de dienst sluiten aan op het gekozen thema.
Voor de Week van Gebed wordt een orde van dienst aangeboden en materiaal voor acht dagen van gebed en bezinning. Ook worden er materialen ontwikkeld voor kinderen en tieners om te gebruiken in de kerk en op scholen. Aan de totstandkoming van dit materiaal werken christenen vanuit de volle breedte van de kerk.
De Raad van Kerken en MissieNederland kennen een lange gebedstraditie die teruggaat op initiatieven van ruim 150 jaar geleden. Wereldwijd bidden miljoenen christenen mee. Door samen te bidden blijken zij onderlinge verwantschap te ervaren. Tegelijk tonen ze hun verantwoordelijkheid voor anderen door de problemen van de samenleving in de voorbeden een plek te geven. Afgelopen jaar hebben in Nederland naar schatting zo’n 200.000 mensen meegedaan met het initiatief.