Koning Achab probeerde met behulp van zijn vrouw Izebel Israël te laten opgaan in de markteconomie, waarin land vrijuit gekocht en verkocht kon worden zonder rekening te houden met de continuiteit van het familierecht.
Ds. dr. Elaine Neuenfeldt van de Lutherse Wereldfederatie hield zaterdag een bijbelstudie over het thema ‘gerechtigheid’. Het verhaal van koning Achab die de wijngaard van Naboth aftroggelt gebruikte ze als opmaat (1 Koningen 21). Ze liet zien dat het in het bijbelverhaal om meer gaat dan de tegenstelling tussen de God van Israël en Baäl. Het gaat om de waardering van het land. Israël beschouwt het land als een erfenis die onmiddellijk verbonden is met het verbond van God. In het jubeljaar keert uitgeleend of verkocht land terug naar de oorspronkelijke eigenaar. Achab probeert dat oude recht te doorbreken.
In het bijbelse verhaal komen twee economische systemen tegenover elkaar te staan, aldus Neuenfeldt: de economie van de Heer en de economie van Baäl. Achab doet ogenschijnlijk een onschuldig voorstel met de overname van het land. In feite is het een doorbraak in het economische systeem zoals dat in Israël geldt. De vrouw van Naboth zou als weduwe van de bedeling afhankelijk zijn en de kinderen konden geen erfenis ontvangen, zoals hun vader die wel had gekregen.
De inleidster maakte een vergelijking met de migranten in Spanje, die te werk worden gesteld in tomatenkwekerijen voor een minimumsalaris. Het land en de inzet van arbeiders is ondergeschikt gemaakt aan de macht van het geld. Soortgelijke taferelen spelen zich af in Oost-Europa, waar land van kleine boeren is overgenomen door grote ondernemers die vanuit Nederland, Denemarken en Duitsland de rechten hebben overgenomen.
De inleidster waarschuwde, dat niet alles wat wettelijk juist is ook moreel correct moet worden genoemd. Machthebbers zijn geneigd om de werkelijke oorzaken te verdoezelen. Dat zie je bij Achab en je zag het eerder bij David, die onder valse voorwendselen de indruk probeerde te wekken dat hij geen overspel had gepleegd met Bathseba.
De derde dag van de assemblee was een dag van jonge mensen. Lisa Schneider was uitgenodigd om als jongere te vertellen over haar visie op gerechtigheid. Ze vertelde dat jonge mensen vaak een intuItief besef hebben van gerechtigheid. Die visie sluit niet altijd aan bij de kerk. ‘Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de kerk er soms een ietwat simplistisch beeld op nahoudt van wat gerechtigheid is. Het kleine is kwetsbaar en het grote is sterk en groot en daarom fout’. Schneider noemde de benadering academisch. De werkelijkheid is vaak gecompliceerder dan witte mannen op leeftijd willen doen geloven.
De witte mannen moesten er ook aan geloven in het plenaire gesprek. dr. Gerhard Pfeiffer van de Internationale Associatie van Christelijk onderwijs sprak van generatiegerechtigheid. De oude generatie verbruikt alle bodemschatten, zodat de jonge generatie op een leeggeroofde planeet leeft.
Naast de plenaire sessies waren er diverse werkgroepen. In de werkgroep interreligie vertelde de Indiase ds. dr. Peniel Rajkumar over de onomkeerbare verandering in de westerse samenleving. Door de globalisering is er sprake van een interreligieuze samenleving, of de kerkelijke leiders dat nu leuk vinden of niet. Hij beschreef de huidige situatie met Mark Twain als: ‘Er is voldoende religie om elkaar te haten, maar er is te weinig religie om van elkaar te houden’.
In de laatste plenaire sessie ging het over de juridische basis van de CEC. De vorige assemblee in Boedapest ging eigenlijk alleen maar over de grondwet. In Novi Sad bleef die discussie beperkt tot het sluitstuk van de middagvergadering. De Griekse afgevaardigden hadden ontdekt dat de juridische tekst ging over ‘De kerk’. Dat moest worden afgezwakt, zodat niet de indruk kon worden gewekt dat er sprake is van één kerk op dit moment.
De benoemingscommissie stelde tegen de avond vier kandidaten voor die mogelijk voor het voorzitterschap en het vice-voorzitterschap in aanmerking zouden komen. De definitieve keuze vindt later plaats. Te oordelen aan het applaus zal het bisschop dr. Guli Francis-Dehqani van de Kerk van Engeland zeker lukken een plek als vice-voorzitter te bemachtigen. Zij is de enige rouw, benadrukt het belang van een kerkelijk contact ondanks de Brexit en toonde zich van haar sociale kant met een pleidooi voor de vluchtelingen.
Foto’s:
1. Elaine Neuenfeldt
2. Lisa Schneider
3. Joris Vercammen als moderator
4. Renate Japenga
5. Stemmen met de groende kaart
6. Gijsbert Steenbeek (let ook op de spelling van ‘Protestantse’ op de achtergrond)
Meer foto’s klik hier