Ds. Karin van den Broeke, preses van de protestantse synode, heeft vrijdag afscheid genomen als voorzitter. In de Orangerie van het Nieuwe Hydepark in Doorn sprak ze de synodeleden en gasten toe. Ze haalde herinneringen op en noemde tot twee-, driemaal toe het belang van het OJCM, het overlegorgaan van Joden, Christenen en Moslims. Juist vanuit dit overlegorgaan, waaraan Karin deelneemt, waren dan ook de verschillende bloedgroepen aanwezig: Hanneke Gelderblom, Ruben Vis en Simon Cohen van Joodse zijde (hoewel het tegen de sabbat liep) en Driss el-Boujoufi en Rasit Bal van moslimzijde. Karin van den Broeke onderstreepte daarmee het belang van de afstemming tussen de drie religies in Nederland.
De protestanten mogen dan een nieuwe preses hebben gekregen, Karin van den Broeke zal de komende tijd misschien nog wel meer tijd aan de oecumene besteden dan voorheen. Vanaf juni treedt ze toe tot het Uitvoerend Comité van de Wereldraad van Kerken. Daarmee krijgt Nederland na jaren van enige distantie weer een afgevaardigde in het hart van de oecumenische wereldorganisatie. Karin was al lid van het Centraal Comité. Er zijn afspraken gemaakt dat Karin van den Broeke als internationaal ambassadeur van de Raad van Kerken in Nederland uitvoerig verslag doet van haar bevindingen op het internationale podium. Op die manier kunnen de kerken in Nederland nog nauwkeuriger voeling onderhouden met wat er in andere landen gebeurt.
Karin van den Broeke refereerde in haar speech aan het ophanden zijnde jubileum van de Wereldraad van Kerken. De organisatie zag 70 jaar geleden het licht in Amsterdam, mede onder de bezielende leiding van Willem Visser ’t Hooft. De oud-preses geeft leiding aan de feestelijkheden die in augustus in Amsterdam worden gehouden. Een hoogtepunt daarbij is de pelgrimage die de Amsterdamse Raad van Kerken helpt uitzetten in de hoofdstad en de viering in de Nieuwe Kerk op 23 augustus.
De Protestantse Kerk heeft een nieuwe preses gekregen in de persoon van ds. Saskia van Meggelen. Daarmee is het gelukt om opnieuw een vrouw op de centrale positie te krijgen in de kerk. Jan Willem Wits, de voormalige voorlichter van de Rooms-Katholieke Kerk, deed er in een tweet met een knipoog nog wat zuinig over: ‘Kom, kom vrienden @PKNnl, niet zo lopen pronken met een nieuwe ‘topvrouw’ als preses, de echte baas is de scriba en die is nog nooit een vrouw geweest’. Afgezien van de onjuiste inschatting van de positie van de preses heeft de kerk met de keus voor een vrouw opnieuw kleur willen bekennen. Een verslaggeefster van Trouw stond op de gang tijdens de verkiezingen, zoals iedereen die bij een comité-zitting niet in de vergaderzaal kan zijn, en had berekend dat er zo ongeveer op zes mannen slechts één vrouw was afgevaardigd. Het laat zich raden dat men zich dus een inspanning heeft getroost om uit die kleinere groep een geschikte kandidaat te benoemen.
Ds. Saskia van Meggelen is predikante in Breda en aangezien het aantal rooms-katholieken in de stad van Willem II het aantal protestanten overtreft, mag verwacht worden dat er ervaring is met de interkerkelijke contacten. Saskia van Meggelen begon haar toespraak na haar verkiezing met een verwijzing naar Iona, waar ze was geweest. Ze herinnerde aan de gewoonte dat je bij aankomst twee stenen moest uitkiezen. Eén was symbool voor iets wat je wilde loslaten. Je gooide die steen ver weg in zee. De andere steen nam je mee als referentie naar iets wat je wilt uitbouwen. Ze gebruikte de metafoor om aan te geven dat de Protestantse Kerk voor grote veranderingen staat en dat het van een ieder de bereidheid vraagt om zich over te geven aan deze Iona-ervaring van ‘stenen weggooien en stenen verzamelen’. Naar verwachting zal de nieuwe preses lid worden van de plenaire vergadering van de Raad van Kerken in Nederland.
Foto’s:
1. Simon Cohen op de rug gezien tijdens de afscheidswoorden van Karin van den Broeke
2. De synode van de Protestantse Kerk in Nederland
3. Saskia van Meggelen in gesprek per telefoon kort na haar benoeming
4. Saskia van Meggelen spreekt de synode toe na haar verkiezing