Zweden is verreweg het land met de meest uitgebreide oecumenische netwerk in Europa. Dat blijkt uit de inventarisatie die de Portugees ds. Sérgio Alves presenteerde tijdens de ontmoeting van nationale raden van kerken in Cardiff afgelopen week.
Met 20 stafleden is het buro van de Raad van Kerken in Zweden het meest omvangrijk van alle raden van kerken, de gemiddelde omvang van een nationale raad beperkt zich tot 5 fte. Zoals bekend ligt het aantal betaalde medewerkers bij de Nederlandse Raad van Kerken op 1,5. Een land als Wales met drie miljoen inwoners ligt met de genoemde 5 fte precies op het gemiddelde.
Ook als het gaat om het aantal lidkerken spant Zweden de kroon. Met 27 lidkerken is Zweden omvangrijker dan andere raden van kerken. Gemiddeld zijn er 15 kerken aangesloten bij een raad van kerken. Nederland ligt met 18 lidkerken iets boven het gemiddelde. Portugal is met vier lidkerken de kleinste raad van kerken in Europa.
Een meerderheid van de raden van kerken (46 procent) noemt de relatie met de lidkerken zeer goed. Ook de relaties tot de kerkleiders scoren zeer goed. De relatie tot de regering is veel gevarieerder; 37 procent noemt deze relatie slecht of zeer slecht. Ook Nederland behoort tot de landen waarin de relatie met de overheid wel intensiever kon. Ons land heeft te maken met een in de ogen van andere Europese landen wel eens wat geforceerde scheiding van kerk en staat. Relaties tot ngo’s en parakerkelijke organisaties scoren over de hele linie van raden van kerken goed. 55 procent noemt de relatie met de plaatselijke raden redelijk, 37 procent, waaronder Nederland, noemt de relaties goed.
Raden van kerken hanteren per land een eigen agenda, afhankelijk van het beleid dat de lidkerken van de raad afspreken. Ondanks de verschillen keren er enkele thema’s met enige regelmaat terug in de programmering. Het gaat dan om thema’s die te maken hebben met migranten, kerkelijke samenwerking en interreligieuze ontmoeting.
Voorbeelden van eigen accenten zijn er ook. Denemarken en Noorwegen zijn bezig de indringende verstrengeling van kerk en staat wat te ontvlechten. Duitsland en Oostenrijk besteden veel tijd aan de herdenkingen van de Reformatie. En in Zwitserland was veel gedoe over een kerkelijke zegen bij de opening van een tunnel. Het ging over wie welke zegen mocht uitspreken. Uiteindelijk verzuchtte een kerkleider: Het is al pijnlijk dat we onenigheid hebben over de vraag wie een zegen mag uitspreken. Daarbij komt dat een tunnel eigenlijk niets anders is dan alleen lucht. Een tunnel is eigenlijk niets. Het is jammer dat we zelfs daarover nog onderling van mening verschillen. Je zou de vraag kunnen stellen of je niets wel kunt zegenen.
Foto’s:
1. Ds. Karin Wiborn, de Zweedse afgevaardigde naar het Europese overleg.
2. Ds. Sérgio Alves, de Portugese afgevaardigde naar het Europese overleg.