Steeds meer kerken verzelfstandigen en werken aan een semi-kerkelijke invulling van het programma in de kerk. In de steden zijn ze daar soms behoorlijk ver mee. Bijvoorbeeld in de Domkerk in Utrecht. Ing. Frans de Wolff coördineert er werk voor de commissie Kerkelijk Cultureel Werk Domkerk. Hij is de stimulerende kracht achter de Europadag, die op dinsdag 9 mei 2017 vanuit de “Drie Utrechtse Kathedralen” wordt gepresenteerd.
Met dit symposium willen de Rooms-Katholieke Sint Catharinakathedraal, de Oud-Katholieke Sint Gertrudis Kathedraal en de Protestantse Domkerk een constructieve bijdrage leveren aan het publieke debat over de toekomst van Europa als drager van een waardengemeenschap van alle levensbeschouwelijke gezindten. Het symposium wordt ingeleid met een oecumenische vesper in de Domkerk. Frans de Wolff gaat niet over één nacht ijs en heeft er voor gezorgd dat ook de kerkelijke samenwerking op Europees n ivo in de bijeenkomst meedoet; de Conference of European Churches (CEC) wordt in de vesper en in het symposium dan ook vertegenwoordigd door een lid van de Board of Governance.
De huidige onvrede over Europa komt voor een belangrijk deel voort uit de eenzijdige focus op de materiële voordelen waarvan bepaalde groepen overigens niet hebben geprofiteerd. Al bij de oprichting van de EEG (verdrag van Rome) stelde Robert Schuman dat het Europese project zonder inspiratie en bezieling niet kan slagen. Maar waar is de inspiratie? Er is enige urgentie om het positieve geluid over Europa luid en duidelijk te articuleren. Op het symposium zal de nodige aandacht worden gegeven aan Europa als waardengemeenschap en de bezoekers proberen samen iets van die broodnodige inspiratie tot leven te wekken.
Het programma ziet er als volgt uit:
18:00 – 18:45 uur Oecumenische vesper in de middeleeuwse Domkerk.
18:45 – 19:30 uur Broodjes voor onderweg, lopend van de Domkerk naar de Sint
Gertrudiskapel aan het Willemsplantsoen 1c (ca. 10 minuten).
19:30 – 21:30 uur Symposium, met drie sprekers:
Dr. M. (Margriet) Krijtenburg: over de visie van Robert Schuman,
grondlegger van de Europese eenwording, en over de betekenis van de
kernwaarden van de Europese Unie in deze tijd.
Prof. Dr. G.A.M. (Ger) Groot: een kritische analyse van de huidige
problemen waarmee de EU kampt. Wat is er de afgelopen zestig jaar
bereikt, wat is blijven liggen en waar staan we thans.
Prof. Dr. E.P.N.M. (Erik) Borgman: spreekt over bouwen aan een humaan
en vitaal Europa als waardengemeenschap.
21:30 – 22:00 uur Debat met de zaal.
22:00 – 22:30 uur Informele ontmoeting met een drankje.
U kunt zich aanmelding via de website www.facebook.com/EuropaMdM.
In een toelichting op de inleidingen geeft de organisatie de volgende omschrijvingen:
Dr. M. (Margriet) Krijtenburg spreekt over het ontstaan van de Europese Gemeenschap, over de
idealen en over de agenda van Robert Schuman. Zij spreekt over de kernwaarden van de EU:
verzoening, solidariteit, subsidiariteit en supranationaliteit als pijlers van een civiele beschaving. De
beroemde verklaring die Robert Schuman op 9 mei 1950 voorlas wordt beschouwd als de start van
de Europese Unie. De visie van Schuman was sterk gebaseerd op een christelijke
levensbeschouwing. De Europese kernwaarden zijn diep geworteld in de joods-christelijke traditie
met waarden als menselijke waardigheid, gerechtigheid, gelijkheid van man en vrouw, verzoening,
vrijheid en barmhartigheid. Deze waarden zijn later ook in het humanisme overgenomen. Sinds de
20ste eeuw kunnen daaraan worden toegevoegd de waarden vrede, democratie, rechtstaat en
mensenrechten, eenheid in verscheidenheid en ecologische duurzaamheid. Zonder kennis van onze
wortels zal het bouwen aan een waardengemeenschap stranden.
Prof. Dr. G.A.M. (Ger) Groot geeft een kritische analyse van het onbehagen bij sommige
bevolkingsgroepen. Mede dankzij het Schengenakkoord is er een grote vrije markt ontstaan
waarvan veel bedrijven en individuen de vruchten hebben geplukt, maar niet iedereen. Verder is
door de individualisering van de samenleving het gevoel van gemeenschap, en van verbondenheid
verwaarloosd. Doorgeslagen marktwerking en individualisering hebben geleid tot een eenzijdige
aandacht voor materiele waarden en verwaarlozing van immateriële en sociale en culturele
waarden. Met name na de laatste uitbreiding van de Unie is het spanningsveld tussen
gemeenschappelijke politiek enerzijds en de afnemende soevereiniteit en aantasting van identiteit
anderzijds toegenomen. We worden geconfronteerd met meerdere crises als; de economische crisis,
de Euro-crisis, het democratisch deficit, het vluchtelingenvraagstuk, de gewelddadige conflicten aan
de oost- en zuidgrenzen van Europa, angst voor de radicale Islam, het terrorisme binnen Europa en
onvoldoende slagvaardig beleid op urgente dossiers als Europese grensbewaking, het asielbeleid,
buitenlands beleid en defensie. Door de opstapeling van deze crises en niet te vergeten de
klimaatverandering en de nieuwe politiek van de VS staat het gevoel van veiligheid onder druk en
neemt de Euroscepsis toe.
Prof. Dr. E.P.N.M. (Erik) Borgman schetst perspectieven hoe we met de instandhouding van de
kernwaarden van de EU de noodzakelijke veranderingen kunnen doorvoeren. Hoe we de noodzaak
tot internationale samenwerking en politiek kunnen verbinden met enerzijds de legitieme wens van
veel mensen om invloed op de politiek te hebben die hun dagelijkse leven beïnvloedt, en anderzijds
hun behoefte aan behoud van identiteit en aan een veilige plek binnen de EU. U krijgt een
inspirerend perspectief dat aansluit bij de encycliek “Laudato Si” van paus Franciscus en de
Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Door de herwaardering van de
fundamentele waarden van Europa en door meer aandacht voor gemeenschapszin en identiteit
ontstaat de noodzakelijke ‘levensruimte’ voor herstel van evenwicht tussen mateeriële en immateriële waarden, en geeft Europa de noodzakelijke bezieling die het thans ontbeert.