‘Diaconieën kunnen de kunst afkijken van Wehkamp’. Met die kop heeft het Nederlands Dagblad een artikel geplaatst van Eline Kuijper over de eerste in een reeks van vier bijeen-komsten die het knooppunt Kerk en armoede organiseert. ‘Stel een gratis 0800-nummer in, want arme mensen hebben soms niet eens het geld om te bellen’, aldus de toelichting. Peter de Bie schreef er onderstaande samenvatting over:
Donderdag 31 maart 2017. Maart roert zijn staart: het is 22 graden. Maar dat weerhoudt 40 diaconaal betrokken mensen uit het noorden van het land er niet van om naar Meppel te komen voor een avond met veel informatie en vruchtbare uitwisseling over armoede en dia-conale hulp in Nederland. Wat kun je als kerken doen? Heel veel, zo blijkt uit de vele voor-beelden, tips en initiatieven die over tafel gaan.
Kerk krimpt, hulp groeit
Carla van der Vlist vertelt over het onderzoek naar diaconale hulp, dat door de gezamenlijke kerken in 2016 is uitgevoerd. In die hulp gaat al met al ruim 36 miljoen euro per jaar om. En er worden bijna 730.000 vrijwilligersuren in gestoken, nog los van allerlei initiatieven als in-loophuizen. De hoeveelheid hulp stijgt, ondanks forse krimp van de kerken. Er is dus echt wel wat aan de hand, en de kerkelijke inzet tegen armoede blijkt niet alleen uit het onderzoek, maar ook uit de grote betrokkenheid van de aanwezigen in Meppel.
Diaconale vertrouwenspersoon
Als voorbeeld vertelt Egbert Fokkema over een initiatief in Noord-Friesland, waar drie jaar lang een diaconaal vertrouwenspersoon actief was. Een betaalde kracht werkte namens 44 kerken in Friesland. Zeker in kleine gemeenten blijkt dat heel goed te werken: laagdrempelig en gemakkelijk benaderbaar. Een luisterend oor, intermediair, adviseur en helper op maat, een brug tussen cliënt, kerk, overheden en instanties. De diaconale vertrouwenspersoon was dagelijks te bereiken op een gratis 0800-nummer. Dat was een gouden greep.
Herhaling werkt
In de workshops komen nog veel meer voorbeelden aan de orde en zijn er waardevolle tips over de aanpak als je wat wilt betekenen voor mensen in je omgeving die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen. Wat werkt wel en wat niet? Hoe leg je de contacten en wat zijn de valkuilen? Van modern huisbezoek door te folderen met ‘kanskaarten’ tot stopperad-vertenties en ’tijdscollectes’: er zijn tal van manieren om te zaaien en het contact te vinden met de doelgroep. Zichtbaarheid met concrete activiteiten, zoals maaltijdprojecten, helpt enorm en maakt ook pastores die je er bij betrekt gevoelig. De daad bij het Woord voegen.
Bijstaan, zonder te oordelen
Een inmiddels bekende en succesvolle aanpak is SchuldHulpMaatje. Sinds 2010 worden deze ondersteuners van mensen met problematische schulden overspoeld; met mensen in problemen, maar ook met maatjes. Henk Woertink van SchuldHulpMaatje Zwolle: “Het aantal opgeleide vrijwilligers is bij ons in korte tijd gestegen van 8 naar meer dan 50.” Zij staan mensen volhardend bij. Zeker als je in de schulden zit, heb je iemand nodig die in je gelooft en je helpt. Zonder te oordelen, maar gewoon met je aan de slag gaat om weer financieel orde op zaken te stellen.
Toolkit Noodfondsen
Een kerkelijk noodfonds biedt laagdrempelig tijdelijke financiële of materiële hulp aan mensen die door (familie)omstandigheden in geldnood verkeren. Carla van der Vlist ging in een workshop in gesprek met mensen die hiermee bezig zijn of willen gaan. Kerk in Actie ontwik-kelde een ‘gereedschapkist’ waarmee je kunt werken als je dit in je woonplaats op wilt zetten. (Klik hier)
Het opstarten van een kerkelijk noodfonds wordt daar in tien stappen beschreven als maat-werk. Een belangrijk aspect is dat de noodhulp meestal een opstapje is om daarna goede begeleiding te regelen, bijvoorbeeld in samenwerking met SchuldHulpMaatje.
Diaconale platforms
Samenwerking blijkt steeds vaker het sleutelwoord te zijn om goede ondersteuning te bieden. Met minder vrijwilligers meer problemen tegenkomen, vergt het bundelen van krachten. Je kunt verschillende deskundigheden bij elkaar brengen, elkaar steunen, de dienstbaarheid aan de samenleving vergroten en beter aan belangenbehartiging doen. Derk Jan Poel: “Het gaat om wederzijds inspireren en van elkaar leren, massa maken en beter kunnen helpen.” Overheden en instanties vragen ook steeds meer om één kerkelijk aanspreekpunt, bijvoor-beeld rond de Wmo. In de workshop wordt volop onderschreven dat bundeling in diaconale platforms een grote meerwaarde heeft. “Het geeft ook veel meer plezier in het werk, als je het samen kunt doen”, benadrukt één van de deelnemers.
Nog meer regionale bijeenkomsten
De regio Noord beet het spits af. Op 6 april volgt Zuid, in Eindhoven.
Voor de bijeenkomsten in West en Oost is er nog volop gelegenheid tot aanmelden.
Doe mee op 11 mei in Woerden of 1 juni in Deventer-Colmschate!
Klik hier voor meer informatie en aanmelden.
Foto’s:
1. Carla van der Vlist
2. Derk Jan Poel
3. Egbert Fokkema