Nederland dreigt in toenemende mate te maken te krijgen met een nieuwe tweedeling in de samenleving. De krachtig doorzettende globalisering en de digitale revolutie versnellen dat proces. Naast succesvolle kosmopolieten zien wij een groeiende groep mensen vol onbehagen en onzekerheid. ‘De afslanking van de verzorgingsstaat dreigt de bestaanszekerheid aan te tasten’. Dat schrijft mgr. Gerard de Korte, bisschop van het bisdom Den Bosch en referent voor sociale zaken vanuit de bisschoppenconferentie in het Oecumenische Themanummer van de Raad van Kerken dat binnenkort verschijnt.
Mgr. Gerard de Korte is ook hoofdspreker bij de studiemiddag die gewijd is aan werk en welvaart op 14 september van 13.30 uur tot 17.00 uur in de Bergkerk in Amersfoort. Geïnteresseerden kunnen zich daar nog voor opgeven (rvk@raadvankerken.nl).
De Korte wijst er op, dat er sprake is van een hardnekkige werkloosheid en een snelle groei van tijdelijke en onzekere banen. Mede gekoppeld aan het feit dat ook economen een blijvende beperkte groei van de economie voorzien, stelt het vragen aan onderlinge verbondenheid en organisatie van de economie. Overheid, werkgevers en werknemers hebben een belangrijke verantwoordelijkheid om antwoorden te vinden op de nieuwe uitdagingen, aldus de Korte. ‘Er staat veel op het spel. Het gaat om een nieuwe invulling van werk en welvaart; om het behoud van sociale cohesie en solidariteit. Uiteindelijk gaat het om het behoud van een cultuur van vertrouwen’.
De Korte gaat in zijn bijdrage in op enkele belangrijke publicaties van de Rooms-Katholieke Kerk. Hij refereert aan de encycliek Rerum Novarum uit 1891 en aan de recente sociale encycliek Laudato Si’ ( juni 2015) van paus Franciscus. De huidige paus noemt ‘integrale ecologie’ de nieuwe sociale kwestie. De paus heeft vanaf het begin van zijn pontificaat veel aandacht voor de grote noden, zoals het vluchtelingenvraagstuk, van onze tijd. In zijn encycliek verbindt hij wereldwijde sociale gerechtigheid met een goed beheer van moeder aarde. Nog steeds moeten bijna een miljard mensen op deze aarde het mees minimale ontberen. Zij delen niet in de goederen van onze aarde. Tegelijkertijd dreigen wij onze wereld te vervuilen. De opwarming van het klimaat kan ertoe leiden dat grote delen van de aarde onbewoonbaar worden. De paus spreekt met zijn oproep tot globale sociale gerechtigheid en ecologische bekering niet alleen rooms-katholieken aan maar ook andere christenen, andersgelovigen en uiteindelijk alle mensen van goede wil.
Feitelijk pleit de paus ervoor om alle gelovige en spirituele krachten te bundelen om zo wereldwijd de welvaart van deze wereld eerlijker te verdelen en de waardigheid van iedere mens recht te doen. De paus beseft dat welvaart in de brede zin van het woord alles te maken heeft met het ecologisch draagvermogen van onze wereld en een vitaal ecologisch systeem. Welvaart heeft alles te maken met voldoende drinkwater, schone lucht en veilig voedsel. Paus Franciscus vraagt om de globalisering van de onverschilligheid te beantwoorden met een globalisering van barmhartigheid en solidariteit.
Op de studiemiddag in Amersfoort komen ook diverse andere theologen aan het woord. Onder hen ds. Dick Couvée van de Pauluskerk in Rotterdam en ds. Ruben van Zwieten van De Nieuwe Poort in Amsterdam. Laatstgenoemde kondigde onlangs de opening aan van een nieuwe kerkelijke presentie in het Groothandelsgebouw aan het Weena in Rotterdam, een nieuwe plaats van ontmoeting en inspiratie, bedoeld om de kerk op een andere manier mee te laten leven en mee te laten denken met mensen in concrete situaties.