Al in de biografie van Tiny Muskens kom je het tegen. De woorden ‘Wees niet bang’. Het was het motto van de toenmalige bisschop van Breda. Het is de titel van een boek over zijn leven. Iemand schijnt eens te hebben uitgerekend dat de aansporing maar liefst 365 keer voorkomt in de bijbel. Voor iedere dag een andere tekst, zei Klaas van der Kamp bij de opening van de internationale conferentie die vanaf 14 juni in Lunteren wordt gehouden.
Zo’n vijftig mensen vanuit heel Europa hebben zich verzameld in de Lunterense bossen en komen bij elkaar op de plaats waar normaal de synode van de Protestantse Kerk vergadert. De Protestantse Kerk is dan ook een van de vier organiserende partijen, naast onder meer de Europese Kerkenconferentie, de Wereldraad en de Vluchtelingenorganisatie CCME.
Op de eerste dag zijn er de verwelkomingen van de organiserende partijen, een openingsgebed en er is een analyse van de vluchtelingenstroom uit Eritrea. ‘We drukken onze diepe sympathie uit voor de vluchtelingen, met allen die in Eritrea gevangen zitten en zij die proberen te vluchten’, probeert men vanuit een Europees lobbybureau de deelnemers tot een soort statement te geleiden. Maar de verzamelde kerken en ngo’s nemen de analyse liever mee naar bijvoorbeeld het Centraal Comité van de Wereldraad, dat binnenkort vergadert in Trondheim, en waar men in iets bredere zin een verklaring naar buiten denkt te kunnen brengen.
De Afghaanse vluchteling Khalil is de enige die direct vanuit de frontlinie vertelt. Hij is zeer betrokken en herinnert zich tot in de details de aanvechtingen die hij onderweg meemaakte. Als hem gevraagd wordt naar zijn verwachtingen van de conferentie zegt hij te hopen dat er meer aandacht is voor de unieke situatie van de vrouwelijke vluchtelingen. En hij kan niet begrijpen dat het westen een zo afwijzende koers vaart ten aanzien van de mensen die geen thuis meer hebben.
Vertegenwoordigers van diverse kerken vertellen over de initiatieven die ze in hun eigen land hebben genomen. Luca bijvoorbeeld. Hij vertelt over de menselijke corridors, die een veilig geleide bieden aan vluchtelingen, zodat ze met Al-Italia het land kunnen binnenvliegen en zich niet hoeven te verlaten op de zeer laakbare praktijken van de vluchtelingenexploitanten die het leven van de vluchtelingen op het spel zetten met overtochten over de gevaarlijke Middellandse Zee.
Het thema van de conferentie is ‘Do not fear’. In de wandelgangen diepen allerlei deelnemers te gedachte uit. ‘Ik merk in mijn land (Zweden), dat mensen bang zijn. Vooral mensen die in eigen land minder kansen hebben. Ze voelen zich bedreigd. En ze hebben het gevoel dat ze geen invloed hebben op de ontwikkelingen waarbij anderen de beslissingen nemen. Die angst is een slechte raadgever’.
Abram kende geen angst, aldus de gespreksleider, hij had een vergezicht gehad van een land elders, een land vloeiend van melk en honing, en hij ging op reis, zonder precies te weten waar hij terecht zou komen. Hij liet zich leiden door geloof en vertrouwen.
Foto’s:
1. Dora uit Hongarije, Heikki van de Europese Raad van Kerken en Polycarpus van de Syrisch-Orthodoxe Kerk in de wandelgangen
2. Plaats van samenkomst was Lunteren, de vergaderzaal waar onder de synode van de PKN wordt gehouden
3. Koos van Noppen van de IZB verzorgde de pianobegeleiding van de conferentie