Er lijkt voorzichtig iets meer ruimte te ontstaan voor vluchtelingen om zich zinvol in te zetten voor de Nederlandse samenleving als ze eenmaal de grens gepasseerd zijn. Er zijn allerlei voorbeelden van vluchtelingen die tenminste iets om handen hebben. In het Autotron in Rosmalen leren ze niet alleen fietsen, maar ze helpen ook bij het repareren van tweewielers. Zo zijn er voorbeelden van vluchtelingen die zich culinair mogen manifesteren. Er schijnen verschillende ministeries betrokken te zijn bij de vraag hoe deze ontwikkelingen in goede banen kunnen worden geleid.
De werkgroep Vluchtelingen van de Raad van Kerken sprak woensdag 3 februari over de mogelijkheden vluchtelingen zinvol bezig te laten zijn als ze eenmaal in Nederland zijn. Er is een toenemende behoefte om mensen niet maanden, ja jarenlang op een houtje te laten bijten alvorens ze iets mogen oppakken. Hoe eerder men zich kan ontwikkelen en een bijdrage kan leveren aan de samenleving, hoe minder negatieve energie er opgebouwd wordt. En het is nog maar zeer de vraag of mensen langer in Nederland willen blijven als ze zinvol bezig zijn, dan wanneer je hen eindeloos frustreert. Je kan immers ontwikkelde vaardigheden ook elders inzetten als je de kans krijgt om je vaderland weer op te zoeken, omdat daar de situatie veiliger is geworden of je gewoon terugverlangt naar je familie.
De werkgroep stelde wel dat er dan nog eens goed gekeken moet worden naar de boetes die er staan op ongeoorloofd vrijwilligerswerk. Er zijn voorbeelden bekend dat dergelijke bekeuringen oplopen tot over de 10.000 euro. En de overheid zou nog eens moeten kijken of je niet ook gewoon vluchtelingen die nog voor de procedure staan anders (zinvoller) kunt benaderen. Zo’n positieve houding sluit aan bij een humaan mensbeeld. Ook in contacten met werkgevers heeft de Raad signalen gekregen dat men daar openstaat voor een dergelijke benadering. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld bepaald geschoold personeel goed gebruiken. Een dergelijke inzet, zo stelden enkele werkgroepsleden, mag niet ten koste gaan van vluchtelingen die weinig scholing hebben.
Er zou al een hele lijst te maken zijn van wat vluchtelingen in toenemende mate doen. De werkgroep kwam spontaan tot allerlei mogelijkheden. Van Eritreeërs die meehelpen in een verzorgingstehuis tot vluchtelingen die in Duitsland helpen om de begraafplaats te reinigen.