Het is allerminst vanzelfsprekend dat docenten in het christelijk of openbaar onderwijs een gebed uitspreken. Het idee is niet verwezenlijkt, dat je in een brede school als vanzelf ruimte zou hebben voor een gesprek met God. Het zou daarom goed zijn daarover een dialoog te beginnen, allereerst met de docenten zelf en ook met de ouders en uiteindelijk met de leerlingen.
Die gedachte kwam naar voren bij de presentatie van het materiaal van de Week van gebed om eenheid, woensdag 30 september in Amersfoort. De Raad van Kerken en MissieNederland hadden een bijeenkomst georganiseerd met diverse mensen werkzaam in het onderwijs of bij een onderwijskoepel. Doel van de bezinning was de plaats van het gebed in het onderwijs aan de orde te stellen en mogelijkheden verkennen om de week van gebed, die plaatsvindt in de derde week van januari 2016, in het basisonderwijs een plek te geven. Er is materiaal beschikbaar wat daarvoor kan worden gebruikt.
In het gesprek kwam naar voren, dat ongeveer een derde van de leerlingen positief staat ten opzichte van het gebed, een derde voelt weerstand en in het midden is een groep die weinig weet heeft van geloofselementen. Docenten vinden het in vele gevallen moeilijk om te gaan met die differentiatie. Ze zijn getraind om hoofd en handen te gebruiken, maar het blijkt in de praktijk lastig om het hart te laten spreken. ‘Kwetsbaarheid moet je oefenen’, zei één van de aanwezigen. ‘Een gesprek in de docentenkamer zou wel eens een eerste drempel kunnen helpen slechten’.
De deelnemers aan het gesprek meenden unaniem dat er ruimte kan zijn in de postchristelijke tijd om aandacht te geven aan het gebed op school. De vragen naar het ‘waarom’ en de levensbeschouwing zijn juist uitermate actueel. Kinderen staan daarvoor open en hebben behoefte aan zingeving. Op openbare scholen kan er geen sprake zijn van een exclusieve christelijke benadering. Je kan toch als docent wel iets inbrengen van spiritualiteit door te laten zien en te laten ervaren hoe het gebed een rol speelt voor christenen en voor moslims; en hoe atheïsten ook een antwoord zoeken op de vraag naar het perspectief van leven.
De Raad van Kerken en MissieNederland zetten hun campagne voort om de Week van gebed niet alleen op de agenda van de kerken te houden, maar te verbreden naar het (basis)onderwijs. Ze willen nog dit najaar met diverse ontwikkelaars van onderwijsmethoden en uitgevers om de tafel gaan zitten om de mogelijkheden verder te verkennen. Via de eigen distributiekanalen bieden de Raad van Kerken en MissieNederland nu al materialen aan die gebruikt kunnen worden voor liturgie, catechese, gespreksgroepen en onderwijs.
Foto’s:
Geert van Dartel, voorzitter vanuit de Raad van Kerken van de werkgroep voor de Week van Gebed
Agnes Kuipers, auteur van materiaal voor het basisonderwijs dat binnenkort beschikbaar komt