De Engelse Kerk is klaar voor 9 september. Dat is de dag waarop koningin Elisabeth de Tweede de langst zittende vorstin in het Verenigd Koninkrijk zal zijn. Waar de kerken in Nederland merken dat de verhouding tot het koningshuis in de loop der jaren is verschoven, daar is de relatie van de vorst tot de kerk in Engeland eenduidig: zij is qualitate qua hoofd van de Anglicaanse Kerk, de Kerk van Engeland. En dat is al zo sinds 1533/1534 toen de Engelse Kerk de Rooms-Katholieke Kerk de rug toekeerde en Hendrik VIII de Act of Supremacy voorlegde aan het parlement. Hij werd daarmee hoofd van de kerk, en werd in de Engelssprekende wereld gezien als de persoon die ‘direct onder God geplaatst’ (zoals men het in die tijd wel formuleerde) de meeste macht toekwam.
De Kerk van Engeland heeft tegenwoordig ongeveer 13,4 miljoen leden. De gehele Anglicaanse gemeenschap heeft naar schatting circa 85 miljoen leden. Het staatshoofd van het Verenigd Koninkrijk staat formeel aan het hoofd van de Anglicaanse Kerk en omdat Elisabeth de langst zittende vorstin is, is ze dus ook de langst zittende leider van de Anglicaanse gemeenschap.
Onder het regime van de vorst van Engeland geeft de aartsbisschop van Canterbury de facto geestelijk leiding aan zijn kerk, waarbij zijn macht ingebed ligt in het overleg van geestelijken; een reden waarom de Anglicaanse Kerk in Nederland nauw kan samenwerken met bijvoorbeeld de Oud-Katholieke Kerk. Er is tussen de kerken sprake van een volledige open eucharistische gastvrijheid. Qua vorm is er de nodige variatie in de eucharistie. Wie een zogenaamde high church bezoekt zal zich in een rooms-katholieke viering kunnen wanen, in de low church komt het geheel eerder protestants over.
De Anglicaanse Kerk geeft parochies de gelegenheid aandacht te besteden aan het bijzondere regeringsmoment an de koningin. Op de website reikt de kerk een tweetal gebeden aan die men kan uitspreken op 9 september of daaromtrent. Teksten voor gebed zijn ook te vinden in het Book of Common Prayers, dat men gebruikt. In een vrije vertaling geven we de teksten hieronder weer:
Almachtige God,
U die onze genadige soeverein koningin Elisabeth op de troon hebt gezet van dit rijk,
en u die het haar gegeven hebt alle andere vorsten voorbij te gaan in jaren van regering:
Ontvang onze hartelijke dank voor haar dienst aan haar volk,
bevestig en bemoedig haar in de continuïteit van haar werk,
en bescherm haar in haar hemelse wijsheid;
door Jezus Christus onze Heer,
die de gestalte van een dienaar heeft aangenomen omwille van ons,
en die regeert in glorie met u en met de Heilige Geest,
één God, een wereld zonder einde.
Amen.
Een meer moderne versie, zoals de Anglicanen zelf zeggen, is gebaseerd op tekst van Filippenzen 2:
Almachtige God,
van wie de Zoon Jezus Christus de hemelse glorie verwisselde
en de gestalte aannam van een dienstknecht,
we danken u dat u Elisabeth, onze koningin, een hart hebt gegeven om haar volk te dienen,
en dat u haar toegewijd hebt gehouden voor deze dienst langer dan alle anderen voor haar:
bemoedig ons door haar voorbeeld elkaar te dienen,
en het goede te zoeken,
totdat u ons roept om te regeren met Christus in uw hemels koninkrijk.
Amen
Voor de mensen met liefde voor blauw bloed nog enkele details rond het aantal dienstjaren. Elisabeth is 89 jaar oud, ze is straks 63 jaar en 5 maanden koningin. Tot nu toe was koningin Victoria de langst zittende vorstin. Elisabeth staat bekend als iemand die met grote regelmaat meedoet aan de zondagse kerkdiensten.