Dr. Jan Peter Schouten, voorzitter van de beraadgroep Interreligieuze Ontmoeting, heeft een boek geschreven met portretten van dominees. Het boek is gepresenteerd bij zijn afscheid als predikant van de Grote Kerk van Naarden.
Het mag verwondering opwekken, dat de man die gespecialiseerd is in het hindoeïsme en voor de Raad leiding geeft aan de interreligieuze denktank, een boek schrijft over dominees, maar er is wel degelijk een link. Het gaat namelijk om elf portretten van dominees uit het voorgeslacht van Jan Peter Schouten. Hij is dus met eigen persoon de verbindende schakel. En met de portretten zie je op een bepaalde manier ook de ontwikkeling van het predikantschap door de eeuwen heen. De titel van het boek luidt: ‘Hij preekte, hij leerde altoos…’.
Het boek laat zien hoe de predikant zich na de kerkhervorming in de zestiende eeuw ontwikkelde tot een karakteristieke figuur in de Nederlandse maatschappij. In de dorpsgemeenschappen genoot hij veel gezag en gaf hij leiding, maar ook in de stedelijke samenleving had de dominee grote invloed. Er waren wel regionale verschillen. In de steden van Holland en Zeeland had de nieuwe kerk met haar predikanten een oppermachtige positie. In het oosten van de republiek, vooral in Overijssel, waren de predikanten sterk afhankelijk van de machtige adel. In de generaliteitslanden, die in grote meerderheid rooms-katholiek waren gebleven, hielden predikanten zich met hun zeer kleine gemeenten slechts met moeite staande.
In deze studie wordt het leven van een elftal predikers geschetst, allen uit het voorgeslacht van de auteur. Het is een gevarieerd gezelschap van principiële calvinisten uit de hervormingstijd, geleerde achttiende-eeuwse theologen, eenvoudige dorpsdominees en een vooraanstaande hofprediker.
Enkele namen die voorbij komen zijn: Reijner Joosten van Brakel (1489/90- ca. 1567), een getrouwde pastoor; Christoffer Ledebur (1573-1659), predikant in dienst van de adel; en Gualterus Kolff (1644-1705), een geleerde dominee. Als laatste is er een beschrijving opgenomen van Adriaan Schouten (1864-1954), een leerling van Kuyper.
Het boek telt 280 pagina’s en is voor 29 euro te koop in de boekhandel. Uitgeverij Verloren heeft het uitgebracht.