De situatie in Oekraïne is zorgelijk. Vandaar dat de stichting Communicantes, de Vrije Universiteit en de Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam (leerstoel “Orthodoxie en vredesopbouw”) een publieksdag organiseren op 4 april in Tilburg over het thema ‘De kerken en de oorlog in Oekraïne’. Prof. dr. Heleen Zorgdrager gastdocent aan de Oekraïnse Katholieke Universiteit in Lviv, die het bureau van de Raad van Kerken regelmatig bijpraat over de situatie, wijst daarop.
Vier deskundige sprekers uit Nederland en Oekraïne delen hun visie, inspiratie en hoop. Deze dag is bedoeld voor wie interesse heeft in Oekraïne, het conflict Rusland-Europa, oecumene, de relatie religie-oorlog-vrede en de publieke rol van kerk en geloof.
Eind 2013 begonnen in Kiev anti-regeringsdemonstraties, waar ook gelovigen en kerkleiders aan deelnamen. Vreedzaam protest groeide in korte tijd tot open oorlog uit. Haat, angst, geweld, verdriet, onmacht, wraak en rouw kregen de overhand. Land, families en vriendschappen scheurden uiteen. Tijdens deze publieksdag op 4 april 2015, een jaar na de Russische bezetting van de Krim, onderzoeken sprekers uit Oekraïne en Nederland wat de rol van de kerken kan zijn bij het streven naar vrede en verzoening.
Enkele vragen daarbij zijn:
• Hoe kunnen kerken in Oekraïne bijdragen tot een vrede die steeds meer uit zicht is geraakt?
• Welk verzoeningspotentieel hebben zij in huis om de gevolgen van dit conflict te verlichten, nu en in de toekomst?
• Waar liggen kansen? Waar de valkuilen?
• Zijn kerken deel van het probleem?
• Is hier, zoals sommigen beweren, sprake van een botsing van culturen en religies?
Sprekers
Er zijn vier sprekers:
1. Cyril Hovorun: oud-voorzitter van de commissie externe betrekkingen van de Oekraïens-orthodoxe kerk (patriarchaat van Moskou) en oud-plaatsvervangend voorzitter van de onderwijscommissie van de Russisch-orthodoxe kerk. Nu is hij toegevoegd dekaan van de Theologische Academie Sint-Ignatios (Stockholm) en onderzoeker van Yale (VS). Hij bespreekt het vermogen van de Russisch en Oekraïens-orthodoxe kerken om vrede en verzoening te bevorderen.
2. Lidiya Lozova: studeerde kunstgeschiedenis en werkt onder andere als projectcoördinator bij het centrum van de H. Clemens voor culturele interactie en dialoog in Kiev. Zij is betrokken bij orthodoxe grass-root initiatieven op het gebied van vrede en verzoening. Lozova spreekt over kleinschalige Oekraïens-orthodoxe vredesinitiatieven.
3. Heleen Zorgdrager: hoogleraar systematische theologie en genderstudies van de Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam en al vele jaren gastdocent aan de Oekraïense Katholieke Universiteit in Lviv. Zij duidt het streven naar vrede en verzoening in de vaak als ultra-nationalistisch geafficheerde Oekraïense Grieks-katholieke kerk die zij goed van binnen kent.
4. Cinta Depondt: programmaleider Oost-Europa en Eurazië van vredesorganisatie PAX in Utrecht. Zij studeerde onder andere Russische en Georgische taal en cultuur. Depondt beschrijft de inspanningen vanuit de Nederlandse vredesorganisatie PAX om vredesinitiatieven in Oekraïne te ondersteunen.
De Oekraïense sprekers houden hun voordracht in het Engels. Na elke lezing is er ruim gelegenheid voor discussie.
De bijeenkomst vindt plaats op paaszaterdag 4 april 2015 van 10.15 uur t/m 16.00 uur in klooster van de Fraters van Tilburg, Gasthuisring 54, 5041 DT Tilburg | op ongeveer 5 min. loopafstand van Tilburg CS. De kosten voor deelnemers bedragen € 35,– incl. koffie, thee, lunch en pauzeprogramma. Opgeven vóór 25 maart 2015 (communicantes@xs4all.nl).