Samenwerking is één van de sleutels voor het zichtbaarder worden van de kerken. Samen sta je sterker, en samen kun je grootser uitpakken. Dat oecumenische statement maakt de Protestantse Kerk in Nederland in een boekje ‘Leiderschap met lef’, dat onder meer gratis verspreid is onder predikanten en kerkenraden.
De uitgave biedt tien kansen voor ambtsdragers en bedoelt hen te helpen bij het leiding geven aan de gemeente. Nadine van Hierden en Peet Valstar, gemeenteadviseurs in de Protestantse Kerk, behandelen daarin essentiële thema’s zoals bijvoorbeeld bezieling, interne samenwerking van de ambten, bereidheid zelf leiding te ontvangen.
Wie met een oecumenische vraag de thema’s nakijkt, komt goed aan zijn trekken. Een van de thema’s luidt: ‘Kijk over kerkgrenzen heen’. De samenstellers noemen drie voorbeelden van hoe nuttig oecumenische samenwerking kan uitpakken. De Protestantse Kerk in Heemskerk doet dat door een kerstbijeenkomst te organiseren op een groot plein samen met de Rooms-Katholieke Kerk, de Baptisten en het Apostolisch Genootschap. Ook niet-kerkelijke partijen doen mee, zoals de burgerlijke overheid, buurtteams en de lokale televisie.
Een ander voorbeeld levert de Raad van Kerken in Maarn-Maarsbergen. De kerken organiseren met Pinksteren een ‘Feest van de Geest’, een groot samenwerkingsproject van 15 kerken en 17 kunstenaars.
Een derde voorbeeld komt uit de Noordoostpolder. Tien dorpen werken daarin met elkaar samen. De omstandigheden dagen hen daartoe uit, omdat er nogal wat jonge mensen wegtrekken uit de dorpen en de overblijvende kleine kernen daarmee voor de vraag komen te staan hoe ze de vitaliteit in kerken en dorpen op niveau houden. Het ‘dorpskerkenoverleg’ is daar een antwoord op, waarbij men probeert in alle dorpen een ‘vierplek’ overeind te houden, niet per se in het kerkgebouw. De kerken zorgen samen voor een invulling van het werk.
De Protestantse Kerk geeft een verwerkingssuggestie aan het einde van het boekje. Een gespreksvraag: ‘Welke vormen van samenwerking kent uw gemeente, en wat is het doel daarvan? Wat helpt u daarin verder? Welke kwaliteiten brengt u zelf in, wat heeft u nodig van anderen?
De Raad van Kerken kwam twee jaar geleden met een uitgave over convenanten. Uitgangspunt in een onderbouwende uitgave daarbij is de gedachte dat kerken veel meer de handen ineen kunnen slaan en daardoor het kerkenwerk beter kunnen positioneren. De aanbeveling van de PKN sluit daar naadloos op aan.
Illustratie uit ‘Leiderschap met lef’ bij het thema ‘samenwerking’