Een groep van vijftien personen maakte vrijdag 3 oktober de religieuze wandelroute door Amersfoort. Het bureau van de Raad van Kerken biedt PABO-studenten de gelegenheid om daarmee kennis te maken met de oecumene en om na te denken over de mogelijkheden om oecumene in het eigen werk later een plek te geven.
Het zijn vooral vrouwen die de PABO volgen en zo is het ook met de studenten van het Saxion in Deventer, die op 3 oktober de ‘pelgrimage’ maken. De tocht begint bij het station en loopt via het alternatieve restaurant ‘De Onthaasting’ naar de moskee in de Van Galenstraat. Daar vertelt hulpimam Gurbus Yalcik over de vijf zuilen van de islam, het onderscheid tussen soennieten en shi’ieten en het interieur van de moskee. Natuurlijk oefenen de studenten de gebedshouding en krijgen ze uitleg bij het gebaar waarmee de gelovige de wereld achter zich gooit en de gekruiste handen op de borst of de buik. Als het gezicht de grond raakt, ontstaat het contact met de hemel.
Na de moskee gaat het naar Het Zandt, naar de Oud-Katholieke Kerk. Louis Runhaar, die de opleiding aan het seminarium net heeft afgerond, vertelt over de katholieke beleving van de liturgie, het respect voor het altaar, de schilderijen aan de muur en de resten van het Maria-beeldje waar zoveel pelgrims op afkomen. Hij besluit zijn bijdrage met het tonen van de liturgische gewaden en een uitleg bij de kleuren wit, paars, groen en rood.
Na een tussenstop in een plaatselijk café gaat de groep naar de protestantse Bergkerk, een kerk die de nodige aandacht laat zien voor de liturgie. Oecumenisch ambassadeur Jaap van der Linden weet nog hoe de kansel theatraal in het midden van de kerk stond, maar inmiddels is die terzijde geschoven en heeft het liturgisch centrum eigen, meer katholiek herkenbare, accenten gekregen. Het gesprek met de studenten gaat over de positie van de kerk en de levendigheid van de spiritualiteit. In het verlengde daarvan gaat het ook over de mogelijkheden die je als docent hebt om spiritualiteit en levensbeschouwing over te dragen aan de jongeren.
De lunch wordt gebruikt bij het bureau van de Raad van Kerken. De studenten hebben de opdracht gekregen tijdens de toch om foto’s te nemen van plaatjes die ‘respect’ uitdrukken. Ze vertellen van hun keuzes. De één heeft een plaatje geschoten van een vrouw in een rolstoel die wordt geholpen, een ander heeft het restaurant ‘De Onthaasting’ in beeld gebracht. Een derde, verrassend wellicht, maakte een foto van een verkeerslicht waar een vrouw op staat afgebeeld. ‘Ik ben altijd gewend dat het een man is en ik vind het goed dat er nu eens een vrouw als beeld is genomen’.
De ontmoeting wordt afgesloten met een bezoek aan Kamp Amersfoort, waar in de oorlog meer dan 40.000 mensen gevangen zijn gehouden. De helft daarvan kwam om het leven in één van de vernietigingskampen in Europa. Het maakt macaber zichtbaar waar een samenleving toe in staat is als het respect ontbreekt. ‘Ik ben van mening dat je vooral de leerlingen positief moet blijven benaderen. Dat heeft het meeste effect’, zegt één van de studentes.
De foto’s laten zien waar studenten aan denken bij het woord ‘respect’. De PABO-studenten kregen de opdracht om tijdens de gebedshuizen-tocht door Amersfoort een foto te maken waarin respect wordt uitgedrukt. De eerste foto is nog de groepsfoto, genomen bij station Amersfoort. Daarna is een selectie gemaakt van de plaatjes die de studenten hebben geschoten:
2. Een foto van een vrouw (Ineke) die een boek meeneemt uit de box waaruit men boeken mag nemen; toevalligerwijs is er een boek neergelegd met als titel haar eigen naam; het respect zit ‘m overigens in de bereidheid van mensen om boeken een tweede of derde leven te geven in dienst van een ander;
3. Een handdruk als bekrachtiging van eensgezindheid; meeste gesprek was er over de handdruk die iedereen kreeg bij de moskee; de Turkse hulpimam legde uit geen enkele moeite te hebben met het vriendschappelijke gebaar, sommigen meenden dat zoiets misschien niet mocht; wel was het zo dat men bij het knielen in de moskee de mannen vooraan zet en de vrouwen meer naar achteren; dat is geen diskwalificatie, maar het getuigt van respect waar je al knielend je oog niet oneigenlijk opslaat en het voorkomt dat mannen hun geest laten afdwalen;
4. Een opmerkelijk plaatje; nu eens geen man op een verkeerslicht, maar een meisje;
5. Respect ook voor mensen die minder ter been zijn;
6. Restaurant De Onthaasting, waarin mensen met een verstandelijke handicap de catering en bediening verzorgen;
7. Bijna-pastoor Louis Runhaar van de Oud-Katholieke parochie in Amersfoort toont de diverse liturgische gewaden, waaronder de groene voor het neutrale seizoen (‘Groen, niets te doen’);
8. Een vuilnisbak wijst op respect voor het milieu, waar je je rommel niet maar laat slingeren, maar ook de natuur die geen stem heeft weet te horen, laat je zien respect uit te oefenen.