Je staat voor een dilemma. Je dreigt de solidariteit met je broeders uit de oecumene te verliezen of je raakt je solidariteit kwijt met de helft van de wereldbevolking. Die uitspraak ooit gebezigd door Rowan Williams werd geciteerd bij de plenaire Raad van Kerken op woensdag 11 juni in Utrecht.
Het ging over gender en apostoliciteit. Een lastig thema, zo stelde de Raad, omdat er verschillende vragen door elkaar lopen. Het gaat over rollen van man en vrouw, maar ook over het ambt en over apostoliciteit van de hele kerk. De vraag maar mogelijkheden voor vrouwen in het ambt liggen verschillend binnen de kerk. De rooms-katholieke visie ziet vanuit de traditie het ambt als voorbehouden aan de man. Hij representeert in de uitoefening van zijn ambt Christus zelf. Een deel van de protestanten heeft juist het ambt opengesteld voor mannen en vrouwen. Deze mensen willen omwille van dezelfde representatie juist niet discrimineren tussen man en vrouw. Voor hen is de vraag naar het ambt dan ook onlosmakelijk met de gendervraag verbonden; je kunt niet welwillend over vrouwen spreken en dan bij de invulling van het ambt de vrouwen buitensluiten.
In de bespreking probeerden verschillende mensen een brug te slaan tussen de standpunten. Een orthodoxe afgevaardigde legde uit dat je veel van een patriarch en een bisschop kunt leren, maar dat er evenzeer ontwikkelingen zijn in de samenleving waarmee je je voordeel kunt doen. Een remonstrant benadrukte de noodzaak om de tijdsgeest te verstaan, je loopt al gauw het risico dat je anders als niche door de seculiere samenleving aan de kant wordt geschoven. Het is aan mensen buiten de kerken moeilijk uit te leggen dat je (nog) onderscheid maakt tussen wat alleen voor mannen toegankelijk is en wat overgelaten kan worden aan vrouwen.
Een vrouw die zelf al jaren in net ambt staat, legde uit hoe belangrijk destijds het besluit was van haar kerk om vrouwen hun roeping te laten volgen. Ze zou anders in grote gewetensnood zijn gekomen en kon nu na jaren ambtelijk dienstwerk vaststellen dat God met haar een eigen weg was gegaan.
Het thema werd aan de orde gesteld vanuit de beraadgroep Geloven en Kerkelijke gemeenschap. Afgesproken is dat er met enige regelmaat thema’s uit de beraadgroep in de plenaire Raad aan de orde worden gesteld, om als kerken meer onderling het gesprek en de discussie aan te gaan en om te ervaren waar diverse kerken staan met hun theologie en ervaringen.
De Raad heeft in de vergadering verder de jaarrekening over 2013 vastgesteld met een minimaal negatief saldo. Er werd enige tijd gesproken over de meerjarenraming en over de mogelijkheden om de inkomsten op peil te houden.
Tijdens de mededelingen van het moderamen kwam een gesprek naar voren dat de werkgroep Kairos heeft gehad met een delegatie van het moderamen. Ir. Jan van der Kolk heeft bij die gelegenheid enkele flessen avondmaalswijn / eucharistiewijn overhandigd aan de voorzitter van de Raad. Kerken die dat willen kunnen de wijn gebruiken om hun solidariteit met de Palestijnse christenen tot uitdrukking te brengen. Ter vergadering overhandigde de waarnemend voorzitter priester Sam Van Leer een fles aan ds. Johannes Welschen van de Evangelische Broedergemeente. Welschen gaf een korte reactie en vertelde dat de EBG een goede relatie heeft met Palestijnse broeders en zusters in Ramallah. Men verkoopt als EBG ook producten uit Palestina en mogelijk dat de wijn deel zou kunnen uitmaken van het assortiment. De EBG begint volgende week aan een Europese synode in Zeist. Daar zal Welschen de wijn ook een plek geven.
De Raad sprak tenslotte over de pelgrimage van gerechtigheid en vrede. Er is een taakgroep ingesteld die de komende zeven jaren het thema verder zal uitwerken. Geadviseerd werd om bestaande onderwerpen van ngo’s en kerken zoveel mogelijk een plek te geven onder het paraplubegrip ‘pelgrimage’. De taakgroep zal beginnen met een ontmoeting van jonge mensen uit de kerken, die voor 33 uur bij elkaar komen en inhoudelijk en praktisch verder doorspreken en invulling geven aan de pelgrimage. De beraadgroep Interreligieuze ontmoeting kondigde aan met een publicatie te komen over de pelgrimage in de diverse religies.
Foto’s:
1. Priester Sam Van Leer overhandigt ds. Johannes Welschen een fles Palestijnse avondmaalswijn.
2. Mr. Jan Albert Visscher, penningmeester van de Raad, zag zijn jaarrekening over 2013 goedgekeurd.
3. Ds. Wessel Verdonk deelt liturgieën uit voor de opening van de Raad.
4. Drs. Tom Mikkers, secretaris van de Remonstranten, ging voor in de opening. Hij citeerde onder meer een gedeelte uit een nieuw boek van hem over verdraagzaamheid dat kort na de zomer zal verschijnen bij Meinema.
5. Joan Lena, een nieuw gezicht in de Raad, hij vertegenwoordigt de Orthodoxe Kerk (naast Hildo Bos).
6. Margriet Gosker geeft uitleg bij de bespreking over gender.