Het belangrijkste van de tiende assemblee van de Wereldraad van Kerken voor Nederland is wellicht de uitnodiging om mee te doen met een pelgrimage voor gerechtigheid en vrede. Diverse stukken spreken over het nieuwe begrip ‘pelgrimage’.
‘We dagen u uit om mee te doen in de pelgrimage’, zegt de slotverklaring. Het begrip is door secretaris-generaal Olav Fykse Tveit geïntroduceerd om de periode te typeren van Busan tot de volgende assemblee. De programmacommissie legt uit hoe je je zo’n pelgrimage ongeveer moet voorstellen. ‘Het is een tocht die door God geleid wordt naar de door Hem beloofde bestemming’. Er wordt een vergelijking gemaakt met het volk Israël dat door de woestijn trekt en zich onderweg laat leiden door de wolkkolom en de vuurkolom.
Door één centraal thema te kiezen wil men de diverse thema’s een gezamenlijke focus geven. ‘Door een gezamenlijke focus te kiezen in de pelgrimage krijgen we de mogelijkheid om activiteiten met elkaar te integreren en om meer samen te werken’. De programmacommissie adviseert om als Wereldraad met een verdere uitwerking te komen. En ook de lidkerken en andere partners worden uitgenodigd om de pelgrimage van gerechtigheid en vrede op te pakken.
De laatste dag van de assemblee, vrijdag 8 november verliep ietwat rommelig, doordat de agenda onder tijdsdruk staat. Het is de dag waarop de diverse publieke verklaringen moeten worden afgerond en dan staan er ineens allerlei mensen bij de microfoon, die op het laatste moment nog even een accent naar het eigen gelijk willen leggen of een nuancering willen aanbrengen. Uiteindelijk haalden elf verklaringen consensus. Eén verklaring, die over het verlangen naar een nucleair-vrije wereld, haalde het niet en is naar het Centraal Comité verwezen. De afgevaardigden voelden er niet voor om zich onder de tijdsdruk tot een al te geforceerde uitspraak te laten verleiden.
Andere statements haalden het wel; het gaat om:
1. Een verklaring over de politicering van religie en de rechten van religieuze minderheden
2. Een verklaring over mensenrechten van statenloze mensen;
3. Een verklaring over vrede en de hereniging van het Koreaanse schiereiland;
4. Een verklaring over de weg naar rechtvaardige vrede;
5. Een tekst over de situatie in Congo;
6. Een verklaring over de christelijke aanwezigheid in het Midden-Oosten;
7. Een tekst over de honderdste verjaardag van de Armeense genocide;
8. Een verklaring over de huidige kritische situatie van Abeyi in Zuid-Sudan;
9. Een resolutie over de relatie van de Verenigde Staten tot Cuba en het opheffen van economische sancties;
10. Een tekst over Inheemse volken;
11. Een tekst over klimaatrechtvaardigheid.
In de verklaring over de weg naar rechtvaardige vrede (nummer 4) adviseert men de overheden onder meer om een verbod uit te spreken op de productie, ontwikkeling, verplaatsing en gebruik van nucleaire wapens. Verder vraagt men om een verbod uit te spreken op drones en andere robotachtige wapensystemen, die doelen bestoken zonder menselijke tussenkomst.
Ten aanzien van het Midden-Oosten vraagt men onder meer (nummer 6) om de religieuze vrijheid te respecteren en de vrijheid van geweten. De tekst spreekt uitgebreid over Syrië. Lidkerken wordt gevraagd om humanitaire hulp te verlenen, de Syriërs te helpen in hun thuissituatie en vluchtelingen ruimte te bieden. De tekst spreekt verder over ‘een onomkeerbaar proces’, die moet leiden tot andere regeringen. De Wereldraad ondersteunt christenen in de regio om zich te richten op ‘een constructieve dialoog met andere religies en etnische gemeenschappen’, men hoopt daarmee naast het respect voor humanitaire waarden, ook het culturele erfgoed veilig te stellen.
Tijdens de slotdag ook aandacht voor de jonge mensen. Fernando Enns, zelf werkzaam bij een tweetal universitaire instellingen, wist de assemblee de uitspraak te ontlokken dat jonge mensen van de universiteiten, het gehouden Geti-programma en Bossey bij elkaar gebracht moeten worden om een nieuw netwerk te vormen van oecumenische formatie. Ook het voorstel om een achttal jongeren bij het centraal comité te nodigen en adviesrecht te geven haalde een overduidelijke meerderheid.
De Wereldraad heeft in diverse oecumenische conversaties het belang laten zien van nieuwe theologische analyses. Daartoe behoren onder meer: het rapport over de kerk (The Church), over missie (Together towards Life), het eenheidsrapport (Unity Statement), het interreligieuze rapport (Christian Witness in a Multi-Cultural World) en het rapport gericht op economie (Economy of Life, Justice and Peace for All).
Foto’s:
1. De stewards dansen voor in de vergaderzaal, zodra de assemblee is gesloten
2. Olav Fykse Tveit heeft zij vergadertas ingepakt en is zichtbaar opgelucht
3. De annonce voor de volgende beurs hangt er al weer in Busan: een geldbeurs
4. De afgevaardigden uit Ethiopië wachten voor de laatste keer op de bus in Busan