De assemblee van de Wereldraad van Kerken heeft ds. Karin van den Broeke gekozen als nieuw lid van het Centraal Comité (het uitgebreid bestuur). In het 150-koppig bestuur keren naast Van den Broeke twee oudgedienden terug met een Nederlands tintje: mgr. Joris Vercammen, die namens de Oud-Katholieke Kerk in het bestuur blijft, nadat hij eerder in 2006 al was benoemd. Ook herbenoemd is prof. dr. Fernando Enns, die vanuit de doopsgezinden deelneemt aan het Centraal Comité.
Het is altijd een heel passen en meten om de mensen op de goede plaats te krijgen. Er wordt rekening gehouden met van alles en nog wat: er mogen niet te veel of te weinig mensen van een bepaalde kerkfamilie in het CC zitten; er moet een zeker evenwicht zijn tussen mannen en vrouwen; tussen ambtsdrager en leek; en er wordt geprobeerd mensen met een handicap recht te doen in de afvaardiging. Tenslotte let men ook nog op de evenwichtige verdeling tussen continenten. Al met al geeft dat een heel gepuzzel, uitgevoerd door de ‘nominatiecommissie’, waarin mensen zitten die zelf niet meer in beeld zijn voor een functie. Bisschop Martin Schindehütte uit Duitsland, die over enkele maanden met pensioen gaat, mocht de commissie leiden. Hij kwam enkele malen terug in de assemblee, die in een besloten zitting over dit soort zaken spreekt. Juist die zogenaamde ‘balances’ geeft allerlei gevoeligheden.
Dat merkten de Nederlanders, toen de drie Samen-op-Wegkerken zich verenigden. Het was gebruikelijk dat de hervormden hun secretaris-generaal afvaardigden, de gereformeerden zonden iemand uit hun deputaatschap oecumene en de lutheranen werden verondersteld in Nederland ietwat te klein te zijn om een eigen plaats te claimen. Op het moment dat de kerken zich verenigden bleek tot de ontsteltenis van de hervormden hun kerkelijk leider uiteindelijk niet terug te keren in het Centraal Comité. Werd van dr. Karel Blei, destijds nog secretaris-generaal van de Nederlandse Hervormde Kerk, gezegd dat hij met enige passie zich steeds weer op Schiphol meldde, waardoor de Leeuwarder Courant ooit een stukje schreef onder de kop ‘Blei dat ik rei(s)’, daar ging het mis onder zijn opvolger dr. Bas Plaisier. De Wereldraad koos in het belang van de balances voor de gereformeerde afgevaardigde, een vrouw. Dat werd achtereenvolgens Aafke Westra, Wies Houweling en tenslotte Marloes Keller.
Het lastige voor de betrokken vrouwen was wel, dat ze op van alles en nog wat werden aangesproken, maar in eigen huis hadden ze geen of amper toegang tot de kamertjes waar de beslissingen vallen. Daardoor dreef het oecumene-beleid ietwat weg uit het hart van de kerkelijke organisatie van de Protestantse Kerk. Er kwamen wel begeleidingsgroepen die de afgevaardigden bijstonden, maar dat is toch anders dan wanneer je direct in een moderamen hoort waar de pijn en de vreugde van een organisatie zit. Er werd ook wel eens geschamperd, dat de westerse kerken verantwoordelijk werden gemaakt voor het quotum dat nodig was aan vrouwen, terwijl vele orthodoxe kerken relatief weinig vrouwen wisten af te vaardigen.
Met de aanwezigheid van Karin van den Broeke keert het hart van het beleid van de Protestantse Kerk in Nederland na jaren weer terug in de boezem van de oecumene, het Centraal Comité. Dat is winst voor de oecumene en voor de broodnodige afstemming van de agenda van de Wereldraad en de agenda van onder meer de Protestantse Kerk in Nederland.
Ds. Karin van den Broeke is geboren in 1964. Zij is in januari dit jaar preses geworden van de Protestantse Kerk in Nederland. Van 2008 tot 2013 was ze predikante in Wissenkerke-Geersdijke en later ook in Kats en Kortgene. Daarvoor is ze onder meer studentenpredikant geweest. Ze staat bekend als iemand met veel engagement en oprechte betrokkenheid bij de oecumene.
Mgr. Joris Vercammen is geboren in 1952 in België. Hij werd in 2000 als aartsbisschop gekozen van de Oud-Katholieke Kerk in Nederland. Hij staat internationaal bekend als iemand die goed thuis is in de onderlinge verhoudingen en als iemand die zich onbevangen opstelt naar allerlei initiatieven. Je kan he tegenkomen bij het Global Christian Forum maar ook als opener bij een workshop waarin homoseksualiteit in de kerk realistisch wordt benaderd.
Prof. dr. Fernando Enns is net als Karin van den Broeke geboren in 1964. Zijn wieg stond in Paraná, Brazilie. Hij doceert ´Theologie van de vredeskerken´ in Hamburg en is professor voor vredestheologie en ethiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij weet erg veel van vredesvraagstukken en daar hebben de kerken in Nederland, in het bijzonder de klassieke vredeskerken zoals de Algemene Doopsgezinde Sociëteit en de Quakers, alle belang bij.
Foto’s:
Karin van den Broeke
Joris Vercammen
Fernando Enns