Je kan geen ijzer met handen breken, laat staan met woorden. Dat merken ze bij de Wereldraad van Kerken ook steeds weer als het om geld gaat. Al in 2003 hield de toenmalige secretaris-generaal Konrad Raiser de afgevaardigden voor dat de kerken zelf het hoofdbestand van de financiën zouden moeten opbrengen van de Wereldraad, maar de situatie is sindsdien niet echt verbeterd.
Dinsdag 5 november kwamen de pecunia aan de orde. Klaas van der Kamp gaf in de assemblee een toelichting als voorzitter van de commissie financiën, waarvan ook Rommie Nauta deel uitmaakte, zij wordt de opvolger van Evert Overeem bij de PKN en krijgt de portefeuille voor oecumene buitenland. Al jaren is het zo dat zeven kerken 39 procent van het budget van de Wereldraad bijdragen. Dat is op zich niet erg, als kleine kerken of minder rijke kerken ook maar bijdragen en van 90 kerken moet men vaststellen dat dat niet gebeurt. Overigens blijkt dat het reclameren van officials bij die kerken wel resultaat heeft, want daardoor hebben vele tientallen kerken het chequeboekje toch maar weer eens opgezocht.
Eén en ander kan niet verhullen dat de totale inkomsten van de Wereldraad in 7 jaar tijd met 31 procent zijn gedaald naar 31 miljoen Zwitserse franken aan inkomsten dit jaar. De teruggang is overigens niet alleen aan verminderde inkomsten te wijten uit de kerken; ook de sterkte van de Zwiterse munt en het ten dele afhaken van enkele grote subsidieerders (denk aan ICCO) speelde de Wereldraad parten.
Het leidde tot de uitspraak van de assemblee, dat de Wereldraad minder zelf de eigenaar moet zijn van de projecten en meer moet optreden als bruggenbouwer en coördinator om het werk dat in de kerken plaatsvindt verder uit te vergroten.
De Wereldraad is al tien jaar bezig om te zoeken naar een belastingsysteem van kerken, waardoor er sprake is van een eerlijk en transparante opbouw. Maar dat blijkt lastig. Het is geprobeerd met het Gross Domestic Product; met het Human Developmant Index gekoppeld aan de omvang van de kerk, maar steeds bleek dat de kerken niet over één kam geschoren konden worden. Ten langen leste is maar besloten om het jaar 2012 als basis te nemen voor een aanslag en in overleg te kijken of er indexering dan wel enige groei kan zijn in betalingsomvang.
De assembleekosten vormden ook een onderwerp van gesprek. Naar verwachting zal deze assemblee de Wereldraad zo’n 6,5 miljoen Zwitserse franken kosten, en daar in is dan nog niet de royale tegemoetkoming opgenomen van de Koreaanse kerken. Wanneer er over acht jaar weer een assemblee zal zijn is het niet aannemelijk dat men weer zo’n royale gastheer zal krijgen. Dus stelde de assemblee dat men nog eens goed naar het format van de assemblee moet kijken een volgende keer.
Het oecumenisch instituut in Bossey maakt nog steeds verlies. De assemblee sprak uit dat het Chateau de Bossey in 2014 echt zijn breekevenpunt moet halen wil men niet overgaan tot andere keuzes.
Het is niet alleen zorgen wat de financiën betreft. De waarde van het onroerende goed is volgens de verzekering 107 miljoen Zwitserse frank en daarmee heeft men ondermeer een lening kunnen afsluiten om de pensioenen ook afdoende te regelen. Er zijn plannen om nieuwbouw te plegen uit de overwaarden. En landen als Duitsland en de Verenigde Staten blijken steeds weer bereid om mee te werken aan aparte fondswerving, bijvoorbeeld om de assemblee van de grond te krijgen.
Van der Kamp citeerde majoor Bosshardt van het Leger des Heils die ooit bij een geldinzamelingsactie zei: ‘Geld is een raar ding. Je hebt er eigenlijk niets aan. Een broek kan je aantrekken. Een bril kan je opzetten. Maar wat kan je nou met geld? Je kan het alleen maar uitgeven’.
Hij citeerde ook de Franse schrijver Antoine de Saint-Exupéry, die ooit duidelijk maakte dat je niet moet stilstaan bij wat er allemaal op korte termijn concreet moet gebeuren, maar dat je je moet laten leiden door je ideaal. Hij schrijft in De Kleine Prins: ‘Als je een schip wil bouwen, moet je de mensen niet oproepen om hout te verzamelen, je moet beginnen met hun verlangen op te roepen naar de zee’.
Foto:
Twee foto’s genomen na afloop van een plenaire zitting in het auditorium. De quizvraag luidt: zoek de Nederlander op elk van de foto’s. Het antwoord luidt: Boven Sieb Lanser en onder Kees Nieuwerth.