Maar liefst negen deelnemers aan de Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Busan kwamen aan het woord. De Katholieke Vereniging voor Oecumene en de Raad van Kerken organiseerden op 22 november in het Catharijne Convent in Utrecht een bijeenkomst waarop teruggekeken werd op ‘Busan’ en nagedacht werd over de doorwerking in de kerken in Nederland. Allen waren enthousiast en geroerd over wat ze meemaakten.
De voorzitter van de KVO, Henk van Doorn, als waarnemer in Busan, opende met een verhaal over onder meer het dagelijks ritme van de bijeenkomst met steeds gebedsdiensten en Bijbelstudies, waarin weerspiegeld werd dat het Christus is die ons bindt. Wat is de plaats van de Wereldraad in de kerken? Er wordt geen geloof geformuleerd, maar er wordt beleden en het leven is dichtbij. Het is een reizend bedevaartsoord. Zo blijven we dichtbij onze Heer die zegt: Ik ben de weg, de waarheid en het leven.
In het eerste blok van de bijeenkomst ging het over de uitspraken en teksten over eenheid en missie; in het tweede deel over vrede en gerechtigheid. Aan het woord kwamen ds. Karin van de Broeke, voorzitter van de synode van de PKN, Monseigneur Joris Vercammen, aartsbisschop van de Oud-Katholieke Kerk en dr. Gert Noort, directeur van de Nederlandse Zendingsraad. Ze vertelden over de centrale documenten over missie, eenheid en de kerk. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat die documenten ook op lokaal niveau in de kerken besproken worden. Daartoe zijn en worden verschillende documenten ook al vertaald (zie website Raad van kerken), maar dat is uiteraard niet voldoende. De gedachte uit het missiedocument over ‘missie vanuit de marge’ is belangrijk voor het zelfverstaan van kerken. De ontmoeting is een belangrijk gegeven, we zien dat ook in de contacten met andere kerken in het Global Christian Forum. Het is, zo zei ds. v.d. Broeke, een uitdaging voor de kerk om te proberen meer fluïde te worden, iets mobieler, want we houden te veel vast aan de vaste lijn. Het motto is nu: ‘Laten we gáán en laten we sámen gaan’.
Over vrede en gerechtigheid kwamen vier mensen aan het woord: Kees Nieuwerth van de Quakers (voor zijn inleiding: zie link onderaan pagina), Edwin Ruigrok van IKV Pax Christi, de doopsgezinde predikante Iris Speckmann en Michiel Hardon, voormalig staflid van de Wereldraad. Nieuwerth sloot aan bij het lied dat op de Assemblee veel gezongen werd en in navolging daarvan ook in het middaggebed waarmee de bijeenkomst in het Catharijne Convent geopend werd: ‘Until all are fed’: tot allen gevoed zijn, zolang zullen we zingen, bidden, praten, schrijven, klagen, werken. In het slotcouplet gaat het over de mensen die in het groene gras naar hun Meester luisterden en deelden wat ze hadden: ‘zij dienden totdat ieder mens gevoed is’. Busan was meer Pinksteren dan Babel: ondanks de vele talen is het een wonder om met 5000 mensen samen het Laudate te zingen. Busan verbond op een boeiende manier de onderwerpen van ‘Geloof en kerk orde’ met die van ‘Leven en werk’ en doet een oproep tot een spiritueel gefundeerde transformatie. Die transformatie is nodig, zo liet hij zien aan de hand van concrete situaties van onrecht in de verhouding tussen arm en rijk. Edwin Ruigrok was blij dat de kerken in Busan de het vredeswerk plaatsten in het hart van het kerkzijn . Dat moeten we concreet maken in het vieren van de Vredesweek en het voeren van acties zoals tegen de verschrikkelijke automatische wapens, die mensen doden zonder dat daar een concrete menselijke beslissing aan vooraf gaat. Iris Speckmann leerde van inheemse volken die slachtoffer zijn van landroof met andere ogen naar de werkelijkheid te kijken, en zag zo veel scherper op hoeveel plaatsen meer onrecht plaatsvindt. Michiel Hardon vertelde onder meer over het grote belang van de diversiteit van de aanwezigen: door de ontmoeting komen problemen van ver weg heel dichtbij.
Mede op verzoek van de 60 aanwezigen, kwamen ook concrete mogelijkheden om in Nederland hiermee verder te gaan aan bod. De Nederlandse Busan-deelnemers zullen in hun eigen kerken en organisaties rapporteren, maar ook nog een keer samenkomen om gezamenlijk een verslag met aanbevelingen te formuleren. En ook in de Raad van Kerken zal gesproken worden over de doorwerking van Busan in Nederland. Om te komen tot een concrete invulling van de ‘Pelgrimage voor gerechtigheid en vrede’, een nieuwe missionaire presentie in onze samenleving.
Foto: Pelgrimage naar vrede (foto Wereldraad van Kerken)
Inleiding Kees Nieuwerth: klik hier