Agenda van de toekomst

Op 21 november ontmoetten we elkaar rond het onderwerp ‘De agenda van de toekomst’, op uitnodiging van de projectgroep ‘Geloven in Samenleven’. De bijeenkomst vond plaats op een bijzondere locatie: het Etty Hillesum Centrum in Deventer, gevestigd in de oude synagoge.

De opening werd verricht door Karin van den Broeke, de voorzitter van de Protestantse Kerk in Nederland. Ze vertelde dat ze kort geleden deelnam aan de Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Busan. Daar was ze betrokken bij een werkgroep, die sprak over ‘oecumene’. Dat vroeg om luisteren naar en respect hebben voor elkaar. Precies de ingrediënten, die ook in die bredere oecumene, de interreligieuze dialoog, zo belangrijk zijn.

De eerste inleider was Rasit Bal, voorzitter van het Contactorgaan Moslims en Overheid CMO). Een citaat uit zijn –veel bredere- inleiding: ‘In de tijd van verzuiling stond eigenheid centraal. Daarin was een negatief, soms zelfs anti-beeld van de ander besloten. Alleen in onvermijdelijkheid had je te doen met het geheel of mensen van andere zuilen en identiteiten. Formeel was het kortstondig en informeel stiekem. In onze huidige samenleving is vertoeven in eigen kring niet meer vanzelfsprekend en staat dit duidelijk onder druk. Mensen of groepen die onvoldoende participeren creëren een ‘blinde vlek’ en daarmee trekken zij aandacht: Wat is er aan de hand?…denken wij; hebben ze iets te verbergen? Deze geslotenheid roept allerlei negatieve associaties op. Vooral voor de moderne natiestaat is een ‘blinde vlek’ in de samenleving angstverwekkend en voor de maatschappij kan het een onbehagen tot gevolg hebben.’

Filosoof en dialoogtrainer Bart Brandsma legde in zijn verhaal nadruk op de verschillende fasen, die de dialoog kent. Elke fase (preventie/ interventie/ bemiddeling/ verzoening) vraagt om een eigen aanpak met voor die fase specifieke middelen. Wat je in Nederland ziet, is dat we vaak niet verder komen dan de preventiefase, en te snel en gemakkelijk uitgaan van het harmonie-model.

Ook beginnen we als bruggenbouwer meestal bij de polen (‘linkse kerk’ of ‘populisten’), maar eigenlijk zouden we bij ‘het stille midden/de genuanceerden’ moeten starten.

In workshops kon worden doorgepraat met de inleiders. Maar dat niet alleen. Met leden van de interreligieuze vrouwengroep in Deventer werd in een workshop besproken hoe je vrouwen in een interreligieuze groep bij elkaar kunt brengen. Men presenteerde een tafelloper, gemaakt door leden (ieder een vierkant) rondom het thema ‘Samen-leven’. Het is de bedoeling dat het kleed steeds op tafel ligt als de groep (PROMO=protestanten en moslima’s in Deventer) bijeenkomt.

Mirjam Schuilenga leidde een workshop over de vijf stappen van de dialoogmethode ‘De Luistercirkel’: Een handelingsmodel om de eigen luisterpraktijk in kaart te brengen en de rijkdom van respectvol luisteren te ontdekken (voor info: mirjam@kcma-gelderland.nl). En tenslotte was er de mogelijkheid om samen met filmmaker Kees-Jan Mulder zijn film ‘Gods lam’ bekijken. Met deze ontroerende film van plm. 20 minuten studeerde hij cum laude af aan de filmacademie. Ondersteunend materiaal om deze film over ritueel-slachten-en-meer in groep of klas te bekijken en te bespreken is voorhanden!

Tijdens de afsluiting werden sprekers, workshopleiders en dagvoorzitter Mirjam Schuilenga door Jan Post Hospers van Geloven in Samenleven in de bloemetjes gezet. De lunch vooraf en het drankje na afloop bood volop gelegenheid om van gedachten te wisselen en door te praten. De aanwezigen lieten weten veel nieuwe ideeën en inspiratie voor het plaatselijk werk te hebben opgedaan.

Lees hier de inleiding van Rasit Bal: ‘De agenda van de toekomst’ [PDF]