Uiteindelijk gaat het in de oecumene niet om een gezamenlijk gebed om eenheid. Uiteindelijk gaat het om een gezamenlijke lofprijzing. We kunnen niet tevreden zijn als we samen bidden in de lijn van het hogepriesterlijk gebed uit Johannes 17, het is onze roeping om samen God te prijzen in de lijn van Psalm 117.
Het verhaal van Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken, ging in Breukelen over de verborgen bron van de oecumene, het Oude Testament. Hij beëindigde zijn bijdrage met een opsomming van verschillen die optreden op het moment dat je het Oude Testament in de oecumene serieus gaat nemen. Thema’s als gerechtigheid en politiek (profeten), twijfel (Prediker) en erotiek (Hooglied) komen breder aan bod. Maar ook het godsbeeld krijgt een diepere invulling. En het doel van de oecumene krijgt meer diepte: het ‘ad maiorem Dei communicationem’ is te mager, het gaat om ‘ad maiorem Dei gloriam’.
Stephan Bakker, orthodox priester, herkende de toespitsing. De orthodoxe liturgie is opgebouwd vanuit oud-testamentische noties en de psalmen vormen een vast onderdeel van de viering.
Agnes Fennis, tijdelijk medewerkster bij de Raad, liet zien dat het verlangen naar eenheid aanwezig is in de uitwerking van de tien stammen en de twee stammen. De scheiding onder Jerobeam en Rehabeam wordt opgeheven in het profetische woord van Ezechiël.
Op de vraag aan de bezoekers welke elementen ze herkenden, zei iemand: ‘Ik zie het verlangen naar afstemming tussen de kerken als een vorm van verder gaande osmose’. Een ander zei: ‘We zouden meer de veelkleurigheid van de bijbel recht moeten doen’. En weer een ander vertolkte: ‘God is te groot om in één kerk begrepen te kunnen zijn’.
Klaas van der Kamp had voor de gelegenheid het aantal citaten geteld in het rapport ‘The Church’, dat bij de assemblee van de Wereldraad aan de orde komt. Slechts vijf procent van de 160 citaten zijn uit het Oude Testament. En slechts één van de citaten komt zonder combinatie voor met het Nieuwe Testament. Dat is dan wel een citaat op een mooie plaats: helemaal aan het begin van de nota, waar de missie van de kerk onder woorden is gebracht. De communio van de kerk die ten grondslag ligt aan de missie is verwoord vanuit de complementaire positie van man en vrouw in Genesis 1. Zoals man en vrouw elkaar nodig hebben, zo hebben kerken elkaar nodig om aan hun missie te beantwoorden.
De provinciale Raad van Kerken in Utrecht belegt drie toerustingsavonden. De volgende avond vindt plaats op donderdag 14 februari in Amersfoort. Thema is dan ‘De wereld valt mee’. Opnieuw komt daarbij een document aan de orde dat ook op de assemblee in Busan op tafel ligt; het gaat om het missiedocument ‘Together towards life’.
Foto: vrijzinnig en orthodox aan één tafel.