Het kabinet wil illegaal verblijf strafbaar stellen, staatssecretaris Teeven kondigde op 14 december 2012 het wetsvoorstel aan. Het vorige kabinet was al ver gevorderd met de strafbaarstelling, de val van het kabinet stopte de verdere behandeling van het wetsvoorstel. Maar andere wetten die bijna hetzelfde effect hebben, zijn tijdens het vorige kabinet wel aangenomen en deels ook al ingevoerd. De gevolgen daarvan voor de groep ongedocumenteerde migranten (‘illegalen’) merken we dagelijks.
Het gaat dan in eerste instantie om de implementatie van de Europese Terugkeerrichtlijn. De Terugkeerrichtlijn is bedoeld om uitgeprocedeerde vreemdelingen te ondersteunen bij hun terugkeer. Zij moeten een officieel terugkeerbevel krijgen en een termijn voor vrijwillige terugkeer. Als ze niet terugkeren, kunnen zij een inreisverbod krijgen. Nederland heeft de Terugkeerrichtlijn zó in de Nederlandse wet omgezet, dat alle migranten die nog in Nederland verblijven nadat hun termijn voor vrijwillige terugkeer verstreken is, een inreisverbod krijgen. Het inreisverbod geldt in principe voor 2 jaar, die termijn gaat in bij uitreis. Migranten met een inreisverbod kunnen niet legaal worden, en verblijf met een inreisverbod is strafbaar gesteld. Zo worden ongedocumenteerde migranten vanzelf tóch strafbaar. Deze wet is al van kracht.
Een andere wet waar we ons zorgen over maken is een onderdeel van de ‘visumwet’ waarin staat dat eerder illegaal verblijf een reden is om een verblijfsvergunning in de toekomst te weigeren. Na druk van maatschappelijke organisaties zijn er uitzonderingen op deze regel gemaakt. Bij voorbeeld voor slachtoffers van mensenhandel, zieke mensen, mensen die ‘buiten hun schuld’ niet kunnen vertrekken, en ook voor mensen die onder de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn vallen. De visumwet is al aangenomen door beide kamers, maar zal pas van kracht worden zodra de nieuwe vreemdelingenwet, de Wet Modern Migratiebeleid, van kracht zal worden.
Zie ook de website: www.geenstrafbaarstelling.nl.