Sfeer van pudji-pudjian

Natuurlijk is er wel een enkele toespraak, maar het accent valt toch op de lofprijzing, de ‘pudji-pudjian’, zoals het in het Maleis heet. Muziek, de maaltijd en de ontmoeting; dat zijn toch de hoofdingrediënten bij de viering van het zestig jarig bestaan van de Molukse Evangelische Kerk, de ‘Geredja Indjili Maluku’.

Ze zijn uit het hele land naar Drachten gekomen zaterdag 24 november. Sommigen zijn al om zeven uur in een bus of auto gestapt. Maar het loont. Ze zien vele Molukse Nederlanders, ze komen ook op een locatie die uitermate geschikt is voor de ontmoeting, de in het noorden vermaarde Bethelkerk van de vrije baptistenvoorganger ds. Orlando Bottenbley; zijn naam is onlosmakelijk met de gemeente verbonden als betrof het een van de freechurches in de Verenigde Staten, hoewel er in totaal 22 betaalde krachten bij het centrum werkzaam zijn.

Wie het terrein oprijdt, krijgt onmiddellijk met de meer dan voortreffelijke organisatie van de Friese baptistengemeente te maken. Er zijn diverse parkeerwachten die de mensen op de goede parkeerplek zwaaien. En in de grote theaterzaal die plaatsbiedt aan 2000 mensen en die op het drukste moment van de dag leuk gevuld is, zijn diverse cameramensen die het podiumgebeuren projecteren op twee gigagrote schermen links en rechts van het podium. Passend blauw en rood licht zorgen voor een goede sfeer en scherpe witte spots laten op het podium de presentatrice of de artiesten oplichten.

Charlotte Maipauw uit Marum spreekt bij het eerste gedeelte van de lofprijzing de verbindende teksten. Later op de dag staat ze haar plaats af aan andere presentatrices. De dag begint met een dankgebed. ‘We mogen kerken in den vreemde’, klinkt het, en ‘we dragen deze bijzondere dag op aan de Vader, de Zoon en de Heilige Geest’. Daarna zijn het vooral de musici die met fluwelen stem of meeslepend klinkende muziekinstrumenten de oren van de Molukse bezoekers strelen. De toon wordt gezet door een koor van 35 mensen uit Leerdam, Culemborg en Tiel. Gevolgd door twee meisjes en hun vader uit Vaassen, die met gemak switchen van de piano naar de dwarsfluit, naar de saxofoon en de viool. Het genre is gospel, ‘Als mijn ziel tot U bidt’, ‘Juich voor de Heer’. Maar als het moet spelen ze ook R.B.; de opmerking van de oudste levert onmiddellijk respons uit de zaal op bij de tientallen jonge bezoekers.

Naast het centrale gedeelte zijn er diverse workshops. Ook daar staat de muziek centraal. Workshopleider Victor Lekranty laat iets van het resultaat horen als hij met het koor Rejoice en jonge tiva-spelers het nummer ‘will you be there’ van Michael Jackson speelt, het nummer dat de Amerikaanse popster maakte nadat hij een van de Molukse eilanden had bezocht.

Naast de grote theaterzaal is een eetzaal standaard aanwezig waar de vele bezoekers de maaltijd kunnen gebruiken, kunnen praten en ondertussen via een groot scherm is er de verbinding met de theaterzaal. Op de vraag aan één van de jongeren wat hen aanspreekt, zegt een jongeman: ‘Het is gezellig en het is een eerbetoon aan de eerste generatie die dit allemaal heeft waargemaakt’. Op een andere vraag of het geen verre reis was vanuit het westen naar het oosten van de provincie Friesland, klinkt het: ‘Het valt mee. Toen ik het dorp Makkum zag, wist ik dat het goed kwam, want dat doet denken aan ons woord ‘makan’ (‘eten’)’. Even verder op zijn enkele ouderen in gesprek. Over de dresscode van de dag; wit en groen. ‘Ik heb het bij deze sarong gelaten’.

De Molukse Evangelische Kerk is in 1952 begonnen met een avondmaalsviering. Er zijn volgens het Handboek voor Christelijk Nederland 65 gemeenten met 25.000 leden (telling 2007). Er zijn dertig dienstdoende predikanten. De gelovigen zijn afkomstig uit een viertal groeperingen: de KNIL-Molukkers, de Marine-Molukkers, de Nieuw-Guinea-Molukkers en de zogenoemde Nieuw-Molukkers. De meeste en de grotere gemeenten zijn verbonden met de wijk waar concentraties van Molukkers wonen, de kleinere gemeenten zijn in de regel van latere oorsprong en bestrijken een groter gebied. In de eredienst, legt Hoekstra uit, gebruikt men de ‘Buku Njanjian Geredja’, een kerkelijk liedboek met 150 psalmen en liederen uit verschillende liedbundels. In de beginperiode lag het accent op het Maleis, tegenwoordig is er ook alle ruimte voor het Nederlands. Tijdens de ontmoeting in Drachten klinken beide talen door elkaar. Maar aan de reacties op de humoristische delen in het Maleis kan je afleiden dat velen de taal machtig zijn.

De Molukse Evangelische Kerk is lid van de Raad van Kerken in Nederland. De Gereja Protestan Maluku, moederkerk op Ambon, is ook lid van de Wereldraad van Kerken.

Foto’s:
1. Jong talent uit Vaassen, speelt viool, saksofoon en piano; en zingt
2. Twee generaties
3. Eén van de circa dertig predikanten
4. De eetzaal vult zich snel
5. Koor uit Leerdam, Culemborg en Tiel
6. Bijpraten