De Kerk van de Zevende-dags Adventisten is zondag 28 oktober begonnen aan het vijfjaarlijkse congres. Uit de vijf hoeken van Nederland waren 206 afgevaardigden naar Scherpenzeel genodigd om in het Kulturhus te vergaderen. Het gaat over het beleid voor de komende jaren en er zijn rapportages van het werk. Het thema missie staat in ieder geval prominent op de agenda de komende jaren, want dat is in Europees verband zo afgesproken en ook de onderlinge cohesie wordt besproken.
Het is de eerste vergaderdag een drukte van belang op de parkeerplaats voor het Kulturhus. Binnengekomen gaat een deel van de mensen naar rechts, waar de Christelijke Gereformeerde kerkdiensten worden gehouden. Een ander deel gaat naar links, waar de Zevende-dags Adventisten ruimte hebben gehuurd voor hun afstemmingsvergadering. Wim Altink, de voorzitter, staat bij de toegang en schudt de afgevaardigden de hand.
Je merkt aan de details dat het congres goed is voorbereid. De afgevaardigden zitten in de zaal, op de publieke tribune in de nok van de zaal zit publiek. Wim Altink stelt aan het begin een gebedsteam voor, dat eerst nog in de vergaderzaal zit, maar wat zich later terugtrekt in een aparte zaal. Twaalf mensen zijn het die tijdens het congres bidden voor het kerkverband.
Jeroen Tuinstra, bekend als afgevaardigde naar de Raad van Kerken, heeft voor het congres de technische afstemming verzorgd. Zijn team introduceerde een snufje wat je op die manier in weinig andere kerkelijke vergaderingen zult tegenkomen. De mensen hebben een naamkaart met een barcode; ze kunnen de barcode scannen, waarna ze automatisch in een wachtlijst komen te staan voor de sprekerslijst. Op het moment dat ze gaan spreken komt hun naam op een groot scherm in beeld. Dat werkt net even professioneler dan bijvoorbeeld bij de Wereldraad van Kerken, waar stewards de namen lezen op de badges en deze doorbellen naar het servicecentrum.
De eerste zondag van de drie zondagen dat men vergadert, begint met een korte meditatie. Ds. Elise Happé – Heikoop geeft invulling aan het thema ‘vuur’. God zelf openbaart zich in de Schrift in vuur, zowel in het Oude Testament (Mozes) als in het Nieuwe Testament (Pinksteren). Er is bezielend vuur, legt ze uit, en er is vernietigend vuur. ‘Misschien brandt in uw hart het vuur van onvrede en van onzekerheid. Misschien brandt in u een vuur van passie voor God. Misschien is er het vuur van vreugde, hoop en visie. We bepalen zelf welk vuur we tijdens dit congres zullen ontsteken en welk vuur functioneel is’.
Haar afsluitend gebed is opmerkelijk. De bezoekers gaan staan, moeten zorgen dat ze niet tegen anderen stoten, ze sluiten zich af en denken aan een Bijbelverhaal over vuur. Zo begint ze een bijna meditatieve oefening, die de mensen helpt om zich open te stellen voor andere mensen tijdens het congres. De contemplatieve stilte eindigt in een gebed.
Dr. Bertil Wiklander, voorzitter van de Transeuropese divisie, krijgt daarna het woord. Zijn aanwezigheid maakt duidelijk dat de Zevende-dags Adventisten onderdeel zijn van een internationaal georganiseerde kerk. Wiklanden, afkomstig uit Zweden, herinnert daar ook aan. Met 21 andere landen hebben de Nederlanders de afspraak gemaakt om de komende jaren te werken aan het thema: ‘Making God known in Europe’. Dat is meer dan alleen praten over God, legt Wiklander uit, het impliceert het overdragen van het leven met God, zodat de eer van God in volheid bekend wordt. ‘Doel is dat het evangelie de hele wereld bereikt; het gaat daarbij om geven in plaats van nemen; het gaat om nederigheid in plaats van trots; het gaat er om de ander waardevol te achten in plaats van alle waarde voor zichzelf op te eisen’. Wiklander eindigt met de roeping van een ieder om deel uit te maken van Gods kerk. En hij geeft de definitie die ooit Ellen White heeft gegeven van de kerk: ‘De kerk is Gods uitverkoren instrument voor de verlossing van de mens, gegeven om dienstbaar te zijn (…)’.
Wiklander speelt ook een organisatorische rol. Hij is voorzitter van het representatieve comité, dat vooraf een voorstel heeft gemaakt voor de diverse commissies die moeten worden ingevuld. Er is een benoemingscomité, een comité voor beleidsvoorstellen, een comissie voor statuten en een evaluatiecomissie.
Klaas van der Kamp is uitgenodigd als algemeen secretaris van de Raad van Kerken. De Zevende-dags Adventisten zijn associé van de Raad. Van der Kamp legt uit hoe de kerken elkaar binnen de Raad kunnen aanvullen en hoe de Zevende-dags Adventisten daarin een nuttige bijdrage leveren.
De officiële inventarisatie van gemeenten wijst uit dat er 5000 leden zijn ingeschreven, maar in werkelijkheid vertelt Henk Koning is het aantal leden twee- of driemaal zo hoog. Grote gemeenten zijn onder meer Rotterdam, Den Haag, Apeldoorn en Huis ter Heide, waar ook het hoofdkantoor is te vinden. Er zijn in het achterliggende jaar vier nieuwe gemeenten bijgekomen, dat zijn Rotterdam Het Kompas (een Antilliaanse gemeente), Rotterdam X-preszo (een buurtkerk), Purmerend Het Middelpunt (jeugd en jongvolwassenen) en Utrecht Uniek (studenten). Adventisten groeien wereldwijd, de sterkste groei is op het zuidelijk halfrond te vinden. Dat geeft zijn eigen uitdaging, omdat de theologie op het zuidelijk halfrond net even andere accenten geeft dan de theologie die op het noordelijk halfrond usance is.
Foto’s:
1. Jeroen Tuinstra (rechts) geeft technisch advies, links Henk Koning
2. Kinderen uit Arnhem presenteren een mime op het lied ‘Help mij om stil te zijn als ik bij U kom’
3. De barcode bij twee afgevaardigden die koffie drinken
4. Een stemming
5. dr. Bertil Wiklander
Parafrase van de tekst die Klaas van der Kamp heeft uitgesproken bij de Zevende-dags Adventisten.
Broeders en zusters in Christus,
Het Van Abbemuseum in Eindhoven heeft een kamer laten inrichten door Joodse kunstenaars. De kunstenaars hebben als thema gekozen de moord op de Joden in het ghetto van Wharsau. Ze denken na over de ideologie van de nazi’s en komen tot de volgende tekst die groot op de muur in Eindhoven staat:
‘Met één godsdienst kan je slecht horen,
Met één cultuur kan je slecht voelen,
Met één kleur kan je slecht zien’.
Dat spoort met onze ervaringen. Als je met een blauwe pen op een blauw papier schrijft, zie je weinig. Ik moest er aan denken, toen ik het Bijbelboek Genesis las. En ik zag hoe het aantal kinderen van de aartsvaders groeide. Abraham had één zoon, Izaäk. Izaäk had twee kinderen. Jakob had twaalf zonen. Gods belofte vermenigvuldigt zich van 1 naar 2 naar 12. De groei van het aantal karakters wordt niet als verlies gezien, maar juist als vervulling van de belofte. Genesis eindigt met een zegen die Jakob op alle twaalf zonen legt; ieder krijgt een eigen belofte.
Zo is het met de kerken. We zien elkaar als zegen. Daarom werken achttien kerken samen in de Raad van Kerken, de meeste als full-member, sommigen, zoals u als associé. We vullen elkaar aan. Laat me u een enkel voorbeeld geven vanuit uw perspectief.
Dankzij de Zevende-dags Adventisten horen andere kerken over onthouding van tabak en alcohol, afdracht van tienden ook. En het rapport over de economische crisis krijgt met inbreng van Jeroen Tuinstra ineens praktisch handen en voeten.
Dankzij de Zevende-dags Adventisten krijgt een gesprek over evenwicht tussen Oude en Nieuwe Testament een eigen inkleuring, op het moment dat je je realiseert dat uw kerk vanuit het Oude Testament de liefde voor de sabbat heeft opgepakt.
Zoals het met u is, zo is het met andere kerken.
Dankzij de Rooms-Katholieken weten we hoezeer een persoon als een bisschop verbindend kan werken.
Dankzij het Leger des Heils weten we hoe je liefdadigheid om niet kunt invullen.
Dankzij Christelijk-Gereformeerden weten we dat de Bijbel een onuitputtelijke bron van wijsheid is. Hoewel ik zelf, dat mag ik hier wel zeggen, de Bijbel vooral heb leren waarderen dankzij een radiocursus die ik in mijn jeugd gratis kreeg van –jawel– de Zevende-dags Adventisten.
In deze tijd van secularisatie is de ontmoeting meer dan ooit nodig om ook samen te werken richting de overheid en samen de boodschap van Jezus Christus zichtbaar te maken aan geseculariseerde Nederlanders, zoals u ook in Europees verband hebt afgesproken.
Uw congres begint. U zult wellicht momenten hebben dat u zich herinnert dat Jakob twaalf zonen had. Moge het zo zijn, dat u op zo’n moment de inbreng van de ander als aanvulling beleeft van uw eigen talent; als vervulling van de belofte die Paulus verwoordt als hij zegt dat God zijn kerk vele talenten heeft gegund.
God zegene u.