De Raad van Kerken brengt binnen enkele maanden een brochure uit over geloof en economie. Daarin wordt een analyse gemaakt van de kredietcrisis. Wie nu al nader kennis wil maken met het thema kan een bewerkte lezing over de economische crisis inzien, die dr. Hettie Pott-Buter, voorzitster van de Beraadgroep Samenlevingsvragen, heeft gehouden. Deze studiedag werd onlangs mede georganiseerd door de Raad van Kerken in Noord-Holland in Heiloo.
Dr. Hettie Pott is in staat is de omvangrijke informatie over de ingewikkelde problemen van de crisis, kort en krachtig te benoemen. Vandaar dat zij gevraagd is haar bijdrage op papier te zetten. Dr. Pott is van plan een soortgelijk verhaal te verzorgen op 27 november aanstaande in de Lutherse Kerk in Monnikendam.
In de lezing vat dr. Pott-Buter eerst een aantal oorzaken van de crisis samen. Mensen zijn wereldwijd afhankelijk van elkaar geworden. De laatste jaren is dat duidelijk naar voren gekomen. De banken hebben ondertussen een risicovol beleid gevoerd, waaraan de ideologie van een vrije markt met weinig overheidsregels ten grondslag ligt. De werkelijkheid is gecompliceerder dan deze ideologie, men kan de schuld ook niet volledig afschuiven op een ideologie of model, maar de ideologie van de vrije markt heeft zeker bijgedragen aan de crisis.
Na de Tweede Wereldoorlog wilde men geen oorlog meer. Om dat te bereiken moest worden samengewerkt op allerlei niveaus. Nederland heeft, vaak al vanaf de oprichting, een belangrijke rol gespeeld in het ratificeren van verdragen en het opzetten van organisaties. Denk bijvoorbeeld aan het IMF en de Wereldbank op internationaal niveau en een treetje lager de Europese Unie. Liefst 17 van de 27 EU-landen hebben sinds tien jaar een gezamenlijke munteenheid, de euro. Het is een keus, die voortvloeit uit het Verdrag van Maastricht in 1992, met een eigen Europese Centrale Bank. De eisen voor toetreding tot de euro zijn inmiddels, in het licht van de huidige crises, aangescherpt.
Een van de redenen dat de crisis voortduurt, is het ontbreekt van een daadkrachtig, gezamenlijk beleid, aldus dr. Pott. De kern van het oplossen van de eurocrisis ligt bij het gezond maken van de overheidsfinanciën en het herstellen van het vertrouwen in de economie. Daarnaast moet de economische structuur in de probleemlanden hervormd worden.
Te midden van de crisis kunnen kerken laten zien dat het geloof ertoe doet. In de Bijbel treft men verschillende begrippen aan die laten zien wat van belang is in het economische verkeer, waaronder menselijke waardigheid en gerechtigheid en zorg voor hulpbehoevenden. Deze waarden doen er ook vandaag de dag toe, stelt dr. Pott, de kerken kunnen dat laten zien. Solidariteit is belangrijk, samen delen geeft zin aan het leven; die visie komt tot uitdrukking in het vele vrijwilligerswerk dat er gedaan wordt (schuldhulpmaatje, voedselbank). Mensen met een kerkelijke achtergrond – schrijft dr. Pott – kunnen aantonen dat het leven afgekeerd van een ander en van ons ecosysteem, geen zinvol leven is. Dat hebzucht het aflegt tegen ‘er voor de ander zijn’. Mevrouw Pott-Buter eindigde haar lezing dan ook met de oproep om te laten zien aan de buitenwereld dat het anders kan.
De volledige tekst van de lezing vindt u hier.
Foto genomen tijdens de laatste raadsvergadering, rechts dr. Hettie Pott-Buter