Binnenkort komt het onderzoek naar buiten van de Nederlandse kerkennachten. Een bijzonder detail is, dat het fenomeen van de kerkennachten in andere landen al enige traditie heeft, en er in bijvoorbeeld Duitsland ook onderzoek verricht is. Daardoor laten de gegevens zich gemakkelijk vergelijken met bijvoorbeeld een onderzoek dat in 2005 plaatsvond in Dresden naar de bezoekers van ‘die Nacht der Kirchen’.
Het Duitse onderzoek, uitgevoerd door de Technische Universiteit van Dresden, is qua respondenten kleiner dan het Nederlandse onderzoek en verschilt qua organisatie van het Nederlandse onderzoek. Er werden gegevens van 701 interviews verwerkt in Duitsland. Uit het Duitse onderzoek blijkt, dat muziek het meest populair is bij de bezoekers van de kerkennacht. Gevolgd door tentoonstellingen en daarna evenementen zoals torenbeklimmingen. Daarbij blijkt de keus van de muziek meer waardering te oogsten naarmate men ouder is.
In totaal blijkt 56 procent van de bezoekers in Duitsland vrouw te zijn; 42 procent was jonger dan 45 jaar, waarmee ouderen iets meer vertegenwoordigd zijn dan de jongeren. Relatief veel bezoekers hadden een hogere opleiding genoten, de helft van de bezoekers heeft een academische titel.
Driekwart van de bezoekers kwam uit de stad Dresden zelf. Naast kerkelijk betrokkenen zijn er ook veel mensen die anders niet in een kerk komen; onder de kerkelijke mensen zijn de evangelische christenen (protestanten) dominant met 75 procent. Krant en poster zijn het belangrijkste geweest in de werving. Jonge mensen komen juist omdat ze van anderen over het evenement horen. Veel mensen vinden het leuk om veel verschillende activiteiten te zien. Ouderen willen veel zien, jonge mensen willen vooral ’s avonds in de gelegenheid zijn uit te gaan.
De helft van de mensen kwam in 2005 voor het eerst bij een kerkennacht. Een kwart kwam voor de tweede keer, een vijfde van de bezoekers was al voor de derde keer bij een kerkennacht aanwezig. Driekwart van de mensen kondigt aan een volgende keer weer de kerkennacht te bezoeken.
Het onderzoek in Nederland is uitgevoerd door prof. dr. Henk de Roest. Het komt vrijdag naar buiten. Hij interviewde meer dan duizend bezoekers en daarnaast als aparte groep honderden vrijwilligers. Daardoor kan hij conclusies trekken, zowel rond de vraag naar het missionaire en samenbindende karakter van de Nederlandse kerkennachten als ook naar de vraag hoe de mening van bezoekers zich verhoudt ten opzichte van die van de vrijwilligers. In Duitsland moet je rekening houden met het feit dat Dresden in de voormalige DDR ligt met enkele relevante consequenties van dien. Het onderzoek van De Roest richt zich niet op één plaats, maar raakt de meer dan twintig plaatsen die in Nederland met de kerkennacht hebben meegedaan. Het geeft daardoor ook een impressie van de kerkelijke missionaire staat van de kerk in Nederland in het algemeen.
Wie het Duitse onderzoek (‘Dresdner Kirchen öffnen nachts die Tore’) wil lezen, kan hier klikken.
Foto: Opname van kerkennacht in Rotterdam, 2011