Of de groep van pastores tot de minder betaalde landgenoten hoort, valt niet met zekerheid te zeggen. In ieder geval was de groep wel sterk procentueel oververtegenwoordigd bij de markt die Weever van Wijnen, het Franeker boekenhuis, in Ermelo organiseerde eind 2011.
Wat ooit begon als een incident is inmiddels uitgegroeid tot iets wat op een traditie begint te lijken. Weever van Wijnen nam diverse inboedels over van onder meer de failliete boekhandel Lindenberg in Rotterdam en zocht een mogelijkheid om de grote voorraad voornamelijk theologische titels en christelijk verantwoorde boeken te slijten. Men vond de oplossing in een markt, waarin vele tientallen meters lang de boeken naast elkaar liggen te wachten op geïnteresseerde kopers die niet per titel afrekenen, maar de bijeengezochte voorraad op een weegschaal leggen om per kilo te betalen. De formule is eenvoudig: de eerste dag van de publieke verkoop kosten de uitgaven 5 euro per kilo, de tweede dag 4 euro, de derde dag 3 euro.
Op de eerste dag (27 december) waren het voornamelijk de mensen die gericht uit waren op titels. Op de laatste dag waren het meer de koopjesjagers. Onder hen vele pastores, van diverse kerkelijke achtergronden, want als het om koopjes gaat zijn er geen denominale grenzen meer, ieder is volop oecumenisch, al zal vermoedelijk de wat orthodoxere stroming meer voor de lectuur moeten betalen, omdat boeken uit deze kring de neiging hebben om dikker te zijn en van een steviger omslag te zijn voorzien; allemaal gewichtige zaken die uiteindelijk op de weegschaal doortikken en dus in de portemonnee.
Toch viel er voor iedere beurs wel iets in de wacht te slepen. Vrijgemaakten konden hun Catechismus-lijnvan KlaasSchilder aanvullen; Jodengenoten kregen de jongste paperback van Simon Schoon, voor de volgelingen van de Moderne Devotie waren er uitgaven van Thomas a Kempis in het Nederlands en in het Frans, voor studenten die minder digitaal georiënteerd zijn kon het Theologisch Woordenboek van Kittel mee de auto in, diverse banden van de dogmatiek van Karl Barth waren te koop en ga zo maar door. Van liturgiehandleiding voor de pastoor tot kinderuitgaven voor kinderrijke gezinnen van de oud-gereformeerde collega van de pastoor.
‘Jammer is het wel’, zei een voorganger van de Hersteld Hervormde Kerk, terwijl hij boven enkele verhuisdozen met boeken de koffie wegdrinkt die hem is aangereikt. ‘De prijzen zijn onnatuurlijk laag. Je kan zien dat we een periode hebben afgesloten; de tijd dat theologie kostbaar was en in brede lagen van de bevolking ingang vond is niet meer. De brede volksmassa’s pruimt de theologie niet meer’. Op de vraag van een laatkomer of de boeken op alfabet liggen, antwoordt een medewerker: ‘De enige systematiek die er in zit, is dat ze met de rug naar boven liggen. Althans dat was zo toen we ze op 27 december op een tafel hebben gelegd’.
Albert Vos, werkzaam voor Weever van Wijnen, ziet met welgevallen aan dat de vele tienduizenden titels die hij heeft laten aanrukken slinken. Hij drukt bij de laatste vertrekkende bezoekers nog een wit foldertje in de overvolle tassen. Als men in Franeker komt, of de eerstvolgende bestelling via internet, zal hen tien procent korting opleveren op boeken die toch al voor weinig geld van hand tot hand gaan.
Foto: impressie van de hal waar de boeken uitgestald lagen