Regelmatig verschijnen in de krant berichten over ambtsdragers die oneigenlijk gebruik maken van hun macht. Daarom gaat de ethieklezing van de Raad van Kerken over ‘Macht, God en kerk’. Prof.dr. André Droogers verzorgt een inleiding; prof. dr. Klaas Spronk treedt op als co-referent. De ethieklezing vindt plaats op 26 november van 14.30 uur tot 17.00 uur in het Franciscushuis in Den Bosch.
Droogers is emeritus-hoogleraar culturele antropologie aan de Vrije Universiteit. In 2006 nam hij afscheid met de rede ‘Het gedwongen huwelijk tussen Vrouwe Religie en Heer Macht’. Spronk is gevraagd vanuit exegetisch-bijbelse hoek. Hij deed vorig jaar onder meer mee met een conferentie georganiseerd door Stellenbosch en de PTHU over het thema ‘Violence and Human Dignity’.
De ethieklezing is voorbereid door de beraadgroep Geloof en Kerkelijke Gemeenschap van de Raad van Kerken. Met de keuze van dit thema wil deze denktank boven de waan van de dag uitstijgen en ingaan op de verschillende vormen van macht die de kerk uitoefent. Mensen die in de kerk werken ontlenen hun macht aan hun deskundigheid, aan hun theologie en aan de kerk waarvoor ze werken. Macht op zichzelf is niet verkeerd, aldus de beraadgroep. Machthebbers zijn zich echter niet altijd even bewust van de macht die ze zelf hebben.
De studiedag ‘Macht, God en kerk’ wil het fenomeen van macht in de kerk verder in beeld brengen door uit te gaan Gods liefdesmacht. Het gaat daarbij om de vraag wat macht met een mens doet. In hoeverre bepaalt het hebben van macht de eigen waarneming? Wie macht bezit in de kerk ziet de eigen macht theologisch terecht als ‘dienst’. Toch blijkt in de praktijk dat dit lang niet altijd zo werkt.
Prof. Droogers heeft in het boek ‘Zingeving als spel: Over religie, macht en speelse spiritualiteit’ het thema aangesneden. Hij heeft verder bij zijn afscheidsrede over het thema onder meer gezegd: ‘Veel kritiek op Vrouwe Religie is in feite gericht tegen haar huwelijk met Heer Macht’. En: ‘Heer Macht kan door Vrouwe Religie bekeerd worden tot een vorm van macht die te omschrijven is als ‘het vermogen het leven te bevorderen’. Klaas Spronk ging in zijn bijdrage voor de genoemde conferentie in op het thema ‘Violent images in the Bible and their Impact on Human Dignity’. Daarin stelde hij dat we nuchter moeten constateren dat de Bijbel laat zien dat Israël net zoals zoveel andere volken zijn religieus gefundeerde gewelddadige nationalisme kende. Maar in de eigenzinnige manier waarop dat in de Bijbel is weergegeven vond hij ook heilzame aanzetten tot zelfkritiek en tot een doorbreking van het vijandsbeeld.
De Raad van Kerken houdt jaarlijks een ethieklezing. Doel is het bespreekbaar stellen van een ethisch thema. Dr. Margriet Gosker is dagvoorzitter. De Raad mikt vooral op kerkelijk kader. Deelname is gratis, maar men moet zich wel van te voren opgeven via rvk@raadvankerken.nl.
Foto:
Prof. dr. Klaas Spronk
Prof. dr. André Droogers
Naschrift: Het boek ‘Zingeving als spel: Over religie, macht en speelse spiritualiteit’ is uitgegeven door Parthenon, Almere in 2010. Het boek is niet zonder reden opgedragen aan de aartsbisschop van Utrecht, de preses van de PKN en de voorzitter van het Humanistisch Verbond (en aan zijn kleinzonen). De dag na de lezing in Den Bosch komt de thematiek ook aan de orde bij een door de VU georganiseerd symposium.