Zowel de werkgeversorganisatie als de Raad van Kerken zetten zich in voor duurzame ontwikkeling. De economische recessie doet geen afbreuk aan die inzet. Dat kwam naar voren tijdens de jaarlijkse ontmoeting van de twee organisaties.
In het gesprek op dinsdag 12 mei 2009 in Den Haag ging het vervolgens over de consequenties. ‘Meer welvaart moet gepaard gaan met minder energieverbruik’, zei één van de deelnemers van werkgeverszijde. We lijken te gaan van de ene crisis naar de andere crisis; van een energie-crisis naar een crisis over het water, naar een crisis over voedselzekerheid. Tegelijk, zo beaamde men aan beide zijden, gaat het ook om de vraag hoe de consument zich opstelt. ‘Mensen in Nederland stemmen twee keer’, zei iemand, ‘een keer in het stemhokje en een keer bij de kassa’.
Leden van de Raad van Kerken legden bij de behandeling van het thema nadruk op de ‘sense of urgency’, de noodzaak om al binnen enkele jaren paal en perk te stellen aan de temperatuurstijging. De Raad wil daarmee voorkomen dat de klimaatverandering onomkeerbare verdere gevolgen heeft. Leden van de Raad benoemden de noodzaak om het economische systeem niet alleen te verbeteren – zoals de werkgevers voorstelden – maar ook ingrijpend te kritiseren.
Bedrijfscontinuïteit
Leden van VNO-NCW legden uit, dat verreweg de meeste bedrijven geleid worden door ondernemers met gevoel voor rentmeesterschap, verantwoordelijkheid en bedrijfscontinuïteit. De berichten in de media alsof het hele bedrijfsleven gaat voor korte termijnbelangen en geld zijn vaak ingegeven door de ontwikkeling bij enkele bedrijven en daarmee niet representatief. Eén van de delegatieleden zei dat de huidige crisis juist die gulzige bedrijven een behoorlijke correctie oplevert.
VNO-NCW is een algemene werkgeversorganisatie. Al in de jaren negentig kwam de fusie tussen het neutrale VNO en het christelijke NCW tot stand. De levensbeschouwing is echter op de agenda blijven staan, mede ingebracht door de stafgroep Levensbeschouwing en Ondernemen van VNO-NCW. Volgens de statuten is bezinning integraal onderdeel van de belangenbehartiging.Men organiseert onder meer jaarlijkse Bilderbergconferenties over actuele maatschappelijke thema’s waarbij een relatie wordt gelegd met levensbeschouwing. Het aantal aanmeldingen in de afgelopen jaren is hoger dan ooit. Daarmee wordt onderstreept dat spiritualiteit als thema steeds meer leeft onder ondernemers. Het sociaal besef en het idee van maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt onderstreept. ‘We zijn er trots op dat Nederland het land is met de rijkste armen in de wereld’, aldus één van de ondernemers.
AOW
In het gesprek werd stilgestaan bij het voornemen van de overheid om de AOW ter discussie te stellen en mensen langer door te laten werken. De Raad stelde de vraag of ondernemers niet de neiging hebben om geen oudere werknemers meer aan te nemen. Men heeft de indruk, dat juist ouderen moeite hebben om in de prestatiemaatschappij adequaat mee te draaien. De werkgevers signaleerden dat het historisch gezien redelijk toevallig is om de pensioenleeftijd bij 65 jaar te leggen, terwijl er thans veel mensen zijn die best bereid zijn om hun deskundigheid nog wat langer aan te spreken ten dienste van een bedrijf.
De delegatie van VNO-NCW bestond uit Louwe Dijkema (voorzitter en directeur van Koninklijke Van Gorcum), mevrouw Nel van Dijk-Koffeman (directeur De Hoofven), Henk-Willem van Dorp (algemeen directeur Van Dorp Installaties), ing. Michel van der Linden (directeur Bouwbedrijf HurksVanderLinden), prof. dr. Teun Hardjono (adviseur en Erasmus-universiteit), mr. Jan-Willem van den Braak (VNO-NCW) en mr. drs. Huib Klamer (VNO-NCW).
Foto: vergaderzaal bij VNO-NCW waar het gesprek plaatsvond. Rechts bovenaan: voorzitter Henk van Hout naast de voorzitter Louwe Dijkema van de VNO/NCW-delegatie.