Het gonst dit jaar overal van vrijheid. Geen wonder: tachtig jaar geleden eindigde de Tweede Wereldoorlog. En ook vandaag worden overal op de wereld personen, groepen en hele volken in hun bestaan, veiligheid en rechten bedreigd. Maar wat verstaan we vandaag eigenlijk onder vrijheid? Het project Ongekende Jaren organiseert over deze vragen een studiemiddag in Amersfoort.
Verschillende kritische auteurs (Annelien de Dijn, Joseph Stiglitz, Timothy Snyder) hebben erop gewezen dat het oorspronkelijke begrip waarin democratie, participatie en volksregering doorklinken, in de afgelopen eeuwen steeds meer plaats moest maken voor een economische en individualistische invulling. Vrijheid werd een overwegend negatief begrip: ‘laat me met rust’, ‘val me niet lastig’, ‘zorg voor een samenleving met zo weinig mogelijk overheidsbemoeienis’.
Wat hebben kerk en theologie hierbij in te brengen? Hun reputatie is niet best. In de historische studie van Annelien de Dijn krijgen kerkvaders en reformatoren ervan langs: vrijheid werd louter spiritueel ingevuld en kritiek op overheden was er nauwelijks te vinden.
Maar er is toch ook zoiets als bevrijdingstheologie? Die sprak echter vooral over bevrijding, en niet expliciet over vrijheid. Om ideologische conflicten te vermijden? Of omdat de context daar niet naar was? Wat valt hier te leren? Hoe vullen we vrijheid in? Is vrijheid niet ook: het kritisch bevragen van de werkelijkheid? Juist vandaag is het hard nodig dat vrijheid wordt bevrijd!
Programma
- Reflectie op het verleden met het oog op het heden
Paul van der Harst, jarenlang betrokken bij de Interkerkelijke Actie voor Latijns Amerika Solidaridad, gevoed door de bevrijdingstheologie
Ruud Lambrechts, via Novib betrokken bij volksbewegingen en steun aan ngo’s in Latijns Amerika - Reflectie op hoe de Wereldraad van Kerken omging met de bevrijdingstheologie
Bastiaan Bouwman, universitair docent Universiteit Utrecht, historicus op het gebied van de internationale betrekkingen in de twintigste eeuw, toegespitst op mensenrechten, humanitarisme en vluchtelingen, in de context van de Koude Oorlog, dekolonisatie, en globalisering. - Reflectie over bevrijdingstheologie in deze tijd
Janneke Stegeman, voormalig Theoloog des Vaderlands, gepromoveerd op een proefschrift over de rol van conflict in de ontwikkeling van religieuze traditie. In 2017 publiceerde ze Alles Moet Anders. Bevrijdingstheologie voor Witte Nederlanders en in 2025 (samen met Saskia Pieterse) Uitverkoren. Hoe Nederland aan zijn zelfbeeld komt.
De leiding van de bijeenkomst is in handen van Govert van Oord, voorzitter Stuurgroep Ongekende Jaren (oud-Ikvoswerker en oud-directeur van het kerkelijk lobbybureau BBO).
Aanmelding en kosten
Aanmelding vóór 19 april per mail bij witte.rang@hccnet.nl.
Van de deelnemers wordt een bijdrage van €15,- (meer is welkom) gevraagd, tevoren over te maken op: rekening nr. NL38TRIO0320989135 t.n.v. Stichting Ongekende Jaren, Zwolle.
U ontvangt ongeveer een week voor de bijeenkomst nog een herinnering met meer informatie over het programma en de precieze locatie van de bijeenkomst binnen Amersfoort.
Kijk voor meer informatie over het project Ongekende Jaren op www.ongekendejaren.nl.