De nieuwe regering wil het Nederlandse vluchtelingenbeleid aanzienlijk verslechteren. Hiermee geconfronteerd voelt de Raad van Kerken de noodzaak te formuleren hoe we vanuit ons geloof met vluchtelingen willen omgaan in het document ‘Maar wij geloven. Geloven in tijden van verharding’.
Alle mensen zijn naar Gods beeld en gelijkenis geschapen. Ieder van ons is geroepen om in de ander onze naaste te herkennen en om deze naaste lief te hebben als jezelf (Marcus 12, 31). Wie in nood verkeert, heeft een mens nodig die helpt. Als mensen zich voor de ander verantwoordelijk weten, komt een gemeenschap tot bloei. Dat geldt zowel voor de nationale als ook voor de internationale gemeenschap van mensen. We zijn geroepen de liefde en verantwoordelijkheid voor onze naasten niet te beperken tot onze landgenoten. God vraagt ons ook de vreemdeling lief te hebben, als onszelf (Leviticus 19, 34). Wanneer we vreemdelingen als een bedreiging gaan zien, doen we niet alleen hen maar ook onszelf tekort. Wanneer angst en wantrouwen worden gevoed, verdort de gemeenschap. De verharding jegens de vreemdeling kan dan ook ieder van ons persoonlijk beschadigen, als wij onze harten verharden en hartelozer worden.
Geloven nu
In het regeerprogramma ziet de regering asielzoekers als een bedreiging voor ons bestaan. Maar wij geloven dat God ons oproept om vreemdelingen en vluchtelingen te zien als onze naasten: mensen zoals wij, die recht hebben op een menswaardig bestaan.
In het regeerprogramma wil de regering een asielcrisis uitroepen en daartoe een asielcrisiswet aannemen. Maar wij geloven dat God ons oproept om mensen in nood te helpen en niet buiten te sluiten. God vereenzelvigt zich met mensen in de meest kwetsbare situaties en roept ons op naar hen om te zien (Mattheüs 25,40).
In het regeerprogramma wil de regering de spreidingswet intrekken en grootschalige opvangplekken inrichten. Maar wij geloven in de kracht van ontmoeting. Een eerlijke verdeling van asielzoekers over de gemeenten in ons land biedt veel meer burgers de kans om asielzoekers te ontmoeten en kennis te laten maken met de Nederlandse samenleving. Hun aanwezigheid kan een verrijking zijn van onze samenleving en onze gemeenschappen.
In het regeerprogramma wil de regering de mogelijkheden vergroten om vreemdelingen op te sluiten en ook om mensen gevangen te zetten die niet meewerken aan terugkeer. Maar wij geloven dat we geroepen zijn om bij uitstek de fundamentele menselijke waardigheid van vluchtelingen en migranten recht te doen.
In het regeerprogramma wil de regering de opvang van asielzoekers sterk versoberen en de financiering beëindigen van de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV’s). Maar wij geloven dat elk mens recht heeft op onderdak, voeding, kleding, hygiëne en begeleiding. Zoals God in de Bijbel de vreemdelingen in bescherming neemt en hen van voedsel en kleding voorziet, zo moet ook Israël de vreemdelingen met liefde behandelen, omdat het zelf vreemdeling geweest is (Deut. 10,18-19).
In het regeerprogramma wil de regering gezinshereniging ernstig inperken. Maar wij geloven dat álle mensen, ongeacht hun achtergrond, status, etniciteit, kleur of religie, door God geschapen zijn als sociale wezens die opgroeien en opbloeien in sociale verbanden en bij uitstek binnen gezins- of familieverband.
Visie, vertrouwen, verzachten
Wij willen als kerken bijdragen aan een samenleving van vrede en recht. Ons land beschikt over voldoende veerkracht om asielzoekers op te vangen. De werkelijke problemen rond migratie, woningnood, klimaat, zorg en onderwijs worden niet opgelost doordoor migranten tot oorzaak van deze problemen te maken. Een dergelijke beeldvorming maakt vluchtelingen tot zondebok. Om de werkelijke problemen aan te pakken, is veeleer vertrouwen nodig en visie. Daarvoor is ook nodig dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Daarvoor is tenslotte nodig dat onze harten zich verzachten, zodat we in de meest kwetsbare ander een mens herkennen, voor wie ik de naaste kan zijn.
Raad van Kerken in Nederland