| Van 30 november tot en met 12 december is de wereld in Dubai bijeen voor klimaattop COP28. Marijke van Duin – sinds 2000 lid van de klimaatwerkgroep van de Wereldraad van Kerken – volgt de top op de voet en schrijft over haar bevindingen. |
Gisteren is het tweede deel van de klimaattop begonnen, het politieke overleg. Ministers van over de hele wereld zijn gearriveerd om te proberen consensus te bereiken over de struikelblokken.
En die zijn er genoeg. In feite zijn de onderhandelingen op alle belangrijke trajecten vastgelopen: de Global Stocktake (GST), het Global Goal on Adaptation (GGA), het werkprogramma rond mitigatie (MWP), de Just Transition (JT) en klimaatfinanciering (CF). Er liggen paginalange teksten voor, waarvan het grootste gedeelte uit opties bestaat, al dan niet tussen haakjes. Zo zijn er alleen al rond het ‘uitfaseren van fossiele brandstoffen’ vier tekstmogelijkheden.
Om eruit te komen heeft COP 28-voorzitter Al Jaber teams van ministers samengesteld die de onderhandelingen per onderwerp vlot moeten trekken. Elk team bestaat uit een minister van een onwikkelingsland en één uit een rijk land. De komende dagen voeren zij gesprekken met diverse landen en landengroepen in een poging de neuzen dezelfde kant op te krijgen.
Demonstratie
Ondertussen heeft Nederland vandaag een belangrijke stap gezet. Onder leiding van demissionair minister van Economische Zaken en Klimaat, D-66er Rob Jetten, is in Dubai een coalitie gevormd van landen die willen beginnen met het afschaffen van subsidies voor de fossiele industrie. Alleen al in Nederland belopen die subsidies zo’n 40 à 46 miljard euro per jaar. De landen zijn, behalve Nederland: België, Luxemburg, Oostenrijk, Ierland, Denemarken, Finland, Frankrijk, Spanje, Canada, Costa Rica en Antigua & Barbuda. Hopelijk gaat de lijst de komende maanden groeien. Wel is het afwachten of het volgende Nederlandse kabinet deze lijn voortzet…
Ook werd vandaag in Dubai op het conferentieterrein een grote klimaatdemonstratie gehouden. Leden van ons team hebben meegelopen, met banners waarop te lezen stond ‘No faith in fossil fuels! End fossil fuels fast and fair!’ In het Engels wordt het woord ‘faith’ zowel gebruikt voor ‘vertrouwen’ als voor ‘geloof’. Demonstreren is in de VAE niet vanzelfsprekend, maar op het terrein waar VN-conferenties worden gehouden gelden de VN-regels. Daarom werd ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om te pleiten voor een staakt-het-vuren in Gaza. Vlaggen mochten echter niet gevoerd worden.
Verder waren er diverse side events waar religieuze organisaties bij betrokken waren. Onder meer over landbouw en voedsel, en over natuurbeheer. Met name de kerken in Scandinavië bezitten enorm veel bosgebieden die beheerd moeten worden. Via kerkelijke netwerken kunnen zusterkerken in bijvoorbeeld Afrika meeprofiteren van hun expertise.
Meer voor elkaar
Sommige kerkelijke delegaties engageren zich ook rechtstreeks met de overheidsdelegatie uit hun land. Zo waren er gesprekken tussen de aartsbisschop van de Zweedse kerk (Church of Sweden) en het hoofd van de Zweedse overheidsdelegatie, en tussen Amerikaanse kerkelijk afgevaardigden en een afvaardiging uit het Amerikaanse congres. De verschillen zijn groot. Zo werd de Zweedse aartsbisschop uitgenodigd om met tekstvoorstellen te komen ter overweging van de Zweedse onderhandelaars, maar de Amerikaanse overheidsdienaren voelen zich sterk beperkt in hun handelingsvrijheid.
Morgen staat er een bilateraal overleg op het programma tussen de leiders van ons oecumenisch team en het hoofd van de African Group of Negotatiors (AGN). De Afrikaanse landen coördineren via deze groep hun input in de klimaat-COPs om meer voor elkaar te krijgen.
Het echte werk gaat beginnen.
Marijke van Duin