| Van 30 november tot en met 12 december is de wereld in Dubai bijeen voor klimaattop COP28. Marijke van Duin – sinds 2000 lid van de klimaatwerkgroep van de Wereldraad van Kerken – volgt de top op de voet en schrijft over haar bevindingen. |
‘COP 28 begonnen. In Dubai is het drie uur later dan hier. Wanneer je delen van de top zelf wil volgen, is het dus goed opletten wanneer de diverse bijeenkomsten beginnen. Ik zet de belangrijkste punten op een rij:
Global Stocktake
Global Stocktake, of GST in jargon. Dit jaar kunnen voor het eerst de klimaatinspanningen van de afgelopen jaren worden beoordeeld en geëvalueerd. Alle landen hebben vanwege het Parijse Klimaatakkoord klimaatplannen ingediend en moeten die ook uitvoeren. Of dat ook echt gebeurd is, en of die plannen wel ambitieus genoeg zijn, staat de komende weken centraal. Maar uit diverse rapporten is nu al wel gebleken dat dat niet het geval is. Sterker nog: de ambitie moet 5x hoger worden om het belangrijkste doel, maximaal 1,5C opwarming, nog te halen. Momenteel bedraagt de opwarming wereldwijd volgens de laatste gegevens al 1,4C.
Loss & Damage
Ookwel ‘verlies en schade’ (door klimaatverandering). Vorig jaar is, na 30 jaar lobbyen, eindelijk besloten om een fonds in te stellen ter compensatie van deze schade. Veel landen hebben daar al mee te maken, wat vaak leidt tot een daling van hun bruto binnenlands product. Vandaag is dat fonds formeel ingesteld na een jaar van voorbereiding. Het fonds wordt voorlopig ondergebracht bij de Wereldbank, wat niet alle landen even fijn vinden. Er werd dan ook meteen gewezen op de noodzaak voor (bestuurlijke) transparantie en eerlijke toegankelijkheid, zonder geopolitieke sturing.
Er zijn natuurlijk nog veel meer belangrijke punten. Die komen in volgende blogs wel aan de orde.
Duidelijk is wel dat het een heel moeilijke COP gaat worden. De president van COP 28, Sultan Al Jaber, is namelijk ook CEO van het staatsoliebedrijf van de Verenigde Arabische Emiraten. In zijn openingsspeech vandaag wond hij er geen doekjes om: er is volgens hem een belangrijke rol weggelegd voor de fossiele industrie bij de aanpak van klimaatverandering.
En dat is tegen het zere been van veel landen en organisaties, zeker van de milieubeweging. Hoe kun je nu de veroorzaker van een probleem als oplosser presenteren? Nou, daar blijken allerlei manieren voor te zijn, met name technologische innovaties als het opvangen en ondergronds opslaan van CO2. Maar dat is niet alleen nog in ontwikkeling en (dus) heel duur, ook wordt het als argument gebruikt om maar door te gaan met de ontwikkeling van nieuwe fossiele bronnen. Is dat nu echt wel de oplossing? Deze tegenstelling zal COP 28 gaan beheersen.
De religieuze organisaties, of Faith Based Organisations (FBO’s in jargon), hadden het meteen druk vandaag. Sinds een jaar of acht werken diverse religieuze organisaties samen tijdens de COPs. Niet alleen christelijke, maar ook joodse, islamitische, boeddhistische, hindoeïstische en andere. Vanmiddag was er een open dialoog over diverse belangrijke agendapunten, die ook digitaal kon worden gevolgd. De belangrijkste uitkomsten daarvan worden als aanbevelingen aan het voorzitterschap van COP 28 overhandigd. Aansluitend was er een interreligieuze viering.
Rol religie in klimaatdiscussie
Nieuw bij deze COP is het Faith Pavilion – een ontmoetingsplek speciaal voor de religieuze organisaties. Morgen worden daar door jongeren diverse activiteiten georganiseerd. Onder meer de Wereldraad van Kerken is erbij betrokken. Bovendien is er morgen een bijeenkomst, mede georganiseerd door de Verenigde Naties zelf, over de rol van religie in de klimaatdiscussie en bij klimaatactie. Die rol wordt langzamerhand gezien en gewaardeerd.
Overmorgen, 2 december, wordt de grote oecumenische dienst gehouden die inmiddels traditie is bij de COPs. Mocht die via livestream te volgen zijn, dan komt de link in mijn volgende blog te staan.’
Marijke van Duin