‘Soms heb je de duivel uitgedreven en komen er zeven duivelen voor terug’. Frank Chicane, één van de vrijheidsstrijders van Zuid-Afrika, is aanwezig bij het Centraal Comité van de Wereldraad. Hij was er twee jaar geleden ook bij in Trondheim. Hij brengt de situatie van Zuid-Afrika onder de aandacht van de mensen. In een persoonlijk gesprek geeft hij tekst en uitleg.
Hij schetst een makaber beeld van Zuid-Afrika. De leiders na Nelson Mandela hebben de idealen verkwanseld. Het regime van Zuma was slecht. Door en door slecht. ‘Als ik in de auto stap en op weg ga naar huis ben ik dankbaar als ik veilig de deur achter me kan dichtdoen’, zegt Frank Chicane. Mensen in Zuid-Afrika zijn bang, soms ook onverschillig. De blanke leiders zijn weliswaar aan de kant gezet, maar het machtsmisbruik onder de nieuwe zwarte leiding is groot; de leiding is door en door corrupt. Mensen zijn hun leven niet veilig.
Frank Chicane heeft ook in Trondheim gelobbyd en dat was niet tevergeefs. Eén van de voorzitters, aartsbisschop emeritus dr. Anders Wejryd uit Zweden was erbij toen Chicane de regering Zuma illegitiem verklaarde in juni 2017. De aanwezigheid van de Wereldraad werd uitgelegd als steun voor de oppositie en dat was nodig. Jacob Zuma trad uiteindelijk onder alle maatschappelijke en juridische en politieke druk af in februari 2018 als president.
Chicane vertelt dat er diverse mensen bij zijn huis in de tuin zijn uit solidariteit. Als er mensen komen die hem willen doden, zullen ze eerst die groep moeten passeren. Het geeft enig gevoel van veiligheid en vooral van solidariteit.
Wat Frank Chicane van buitenlandse kerken verwacht? Dat ze net als in de tijd van de apartheid zich blijven verdiepen in de situatie in Zuid-Afrika en hun solidariteit laten merken. ‘Het zal in mijn generatie niet gebeuren dat een dergelijke corruptie vanzelfsprekend wordt’.
Frank Chicane is inmiddels 67 jaar. Hij is theoloog en werd bekend als anti-apartheidsactivist. Hij is lid van het Afrikaans Nationaal Congres. Hij werkte aanvankelijk bij een pinkstergemeente en kwam uiteindelijk bij de Zuid-Afrikaanse Raad van Kerken te werken. Hij volgde daar in 1987 ds. Beyers Naudé op. Hij vervulde de functie tot 1994. De Raad kwam later enigszins in verval, maar is hernieuwd geactiveerd om verzet tegen de huidige corruptie te coördineren.
Chicane heeft vanwege zijn actieve houding te maken gehad met schorsingen, huisarresten en mishandelingen. In 1989 probeerde de Zuidafrikaanse overheid hem te vergiftigen door zijn ondergoed te bewerken met zenuwgas. Dat mislukte. Als boetedoening heeft de toenmalige minister verantwoordelijk voor de politie later de voeten van Chikane gewassen. Bij de verkiezingen is Chicane nooit kandidaat geweest, hoewel het ANC daarop heeft aangedorngen. Hij was vanaf 1999 wel kabinetschef van de toenmalige Zuidafrikaanse president. In 1989 kreeg Frank Chicane een eredoctoraat van de universiteit in Groningen.
Foto: Frank Chicane voor de protestantse kathedraal in Geneve, waar hij een dienst bijwoonde ter gelegenheid van het zeventig-jarig bestaan van de Wereldraad.