Kunnen we met deze vergadering de oecumene een stapje verder brengen? Woorden van voorzitter Dirk Gudde van de Raad van Kerken bij de opening van de 422e vergadering woensdag de 13e juni, waar alle kerken die de Raad vormen aanwezig zijn en meepraten. Na afloop mag je concluderen dat er inderdaad een stapje gezet is, maar er zijn er nog velen te gaan.
Waar de kerken nog behoorlijk van inzicht verschillen is de visie op Maria, de moeders Gods of de moeder van Jezus, het is maar vanuit welke christelijke denominatie je Maria beschouwt. De Raad heeft al verschillende gesprekken over de visie op Maria gevoerd, maar dat gesprek is nog lang niet klaar. Ter bespreking was het Magnificat aan de orde, met als achtergrond een notitie van dr. Margriet Gosker, zij had haar gedachten laten gaan over het document ‘Maria, genade en hoop in Christus’ dat in 2005 is gepubliceerd als vrucht van de dialoog tussen de R.K.Kerk en de Anglicanen.
Over Maria in de oecumene gaf de Anglicaanse pastor Joop Albers een mooi beeld. Hoe in Enkhuizen één maal per jaar de gezamenlijke kerken een vesper organiseren waar de vraag centraal staat, wat betekent Maria voor Enkhuizen. Voor enkele kerkgenootschappen gaat verering van Maria te ver, heeft Maria geen bijzondere rol, voor anderen is met die diepreligieuze verering niks mis, daar heeft Maria elke dag in de kerkdienst een belangrijke plek. Aan Maria is het geschied, sprak een van de rooms-katholieke vertegenwoordigers. Hij herinnerde de Raad aan de talrijke gesprekken die kerken internationaal hebben gehad over hun verschillende visies op de plek van Maria, aan de overeenkomsten die daarbij zijn ondertekend. Oftewel er zijn al talrijke vruchten van de oecumenische gesprekken, daar kan/moet je als land, maar ook als kerken in een stad bij aansluiten.
Een andere afgevaardigde stelde de retorische vraag: wat zijn de vruchten van de oecumenische gesprekken en wat doen we er mee? Het gesprek over de gevoeligheden over en weer wordt voortgezet, maar nadrukkelijk zal ook meegenomen worden wat er op internationaal vlak al tussen verschillende kerken is afgesproken.
Vanuit de Raad werd opgemerkt dat de lofzang weliswaar aan Maria is gekoppeld, maar uiteindelijk meer algemeen is gesteld, omdat het gaat over de ‘nederigen’ in bredere zin. Een ander merkte op, dat het uiteindelijk toch allemaal wel verbonden is met de moeder van Christus.
Het moderamen zal verschillende suggesties tegen het licht houden om het gesprek over Maria voort te zetten. Gedacht wordt aan een publicatie in de lijn van de homilieën en de gebeden of een symposium.
Privacy
De Raad van Kerken boog zich ook over de gevolgen voor kerken van de invoering van de privacywetgeving op 26 mei jl. Ook kerken moeten daar rekening mee houden. Uitgangspunt van die wet is dat iedereen eigenaar is van zijn/haar persoonlijke gegevens. Dat betekent dat je alleen iets over die persoon kan publiceren als hij/zij daarmee akkoord gaat. Dat heeft consequenties voor mededelingen in de kerkdienst, maar ook voor publicaties in het parochieblad. Mogen we nog weten dat we als kerkelijke gemeenschap naar elkaar omkijken, zo vroeg een enkeling zich af. Jazeker klonk het uit de vergadering, het vergt uitzoeken wat wel en niet kan, maar er is heel goed mee te werken. De kerk kan zich hier makkelijk aan aanpassen. Afgesproken is dat de discussie opgepakt wordt via de website van de Raad.
Kort stond de Raad ook stil bij het profiel voor de opvolger van algemeen secretaris ds. Klaas van der Kamp. Het wordt zoeken naar een veelzijdige man/vrouw die ook gezicht van de Raad moet zijn, een voortrekkers en aanjaagfunctie heeft, en natuurlijk nog op de winkel moet passen. Komend najaar moet de nieuwe algemeen secretaris gevonden zijn.
Eén keer per jaar staat geagendeerd dat penningmeester Jan Albert Visscher het woord krijgt. Hij lichtte de jaarrekening 2017 toe en toonde zich, zoals het een penningmeester betaamt ‘niet ongelukkig’ met de financiële positie van de Raad. Visscher is vooral blij met de collectes die in tal van lokale kerken zijn gehouden voor het werk van de landelijke Raad. Dat vergroot het draagvlak en levert wat geld op.
De 422e vergadering was de laatste waarin ds. Klaas van der Kamp als algemeen secretaris van de Raad meewerkte. Aan hem om de liturgische opening te doen en daarin werd onder andere Psalm 121 gezongen met daarin de zinsnede: Hij zal ons komen en ons gaan, wat ons mag wedervaren, in eeuwigheid bewaren. Het afscheid van Van der Kamp, zo kondigde de voorzitter aan, vindt nog op een ander tijdstip plaats.
Foto’s (Teun-Jan Tabak):
1. Ds. Jan Peter Schouten tijdens de plenaire Raad
2. Een moment van bezinning in de kapel voorafgaand aan de Raadsvergadering