De Wereldraad komt met een document ‘Come and See’, waarin het thema pelgrimage van gerechtigheid en vrede, verder theologisch wordt geanalyseerd en wordt verbonden met de ecclesiologie. Het document is deze zomer in Pretoria vastgesteld en in Geneve wordt nu de laatste hand gelegd aan de publicatie. Dr. William Henn, één van de rooms-katholieke deelnemers in Faith and Order, heeft leiding gegeven aan het gesprek over dit stuk.
De beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap heeft maandag 11 september kennisgenomen van een voorlopige tekst. De definitieve tekst moet nog gepubliceerd worden en zal later verschijnen. Afgesproken is dat de beraadgroep in een volgende vergadering verder op het rapport ingaat. Daarbij is onder meer de vraag relevant naar de mogelijkheid om vanuit het concept ‘pelgrimage van gerechtigheid en vrede’ door te vragen naar mogelijkheden om als kerk en instituut dichterbij elkaar te komen.
De redactie van Oecumenisch Bulletin legde de vraag voor aan prof. dr. Myriam Wijlens, zij heeft een Nederlandse achtergrond; is geboren in Losser en werkt in Erfurt. Zij is naast William Henn één van de vier andere leden van de rooms-katholieke vertegenwoordiging in Faith and Order: Geeft dit nieuwe openingen aan de kerkelijke discussie, omdat je niet vanuit bestaande structuren spreekt, maar juist vanuit beweging en ontwikkeling?, kreeg ze als vraag voorgelegd. Myriam Wijlens verwoordde: ‘Dat denk ik wel. Aan de theologie van de pelgrimage gaat twee jaar bezinning vooraf. Iedereen die erbij betrokken was, is erg enthousiast’.
Een andere vraag waar het Oecumenisch Bulletin dit najaar uitvoeriger over informeert: ‘Zal het in de breedte van de kerk geaccepteerd worden?’ Myriam Wijlens: ‘De gespreksdeelnemers komen uit de kerken. Dus dat denk ik wel. Maar je moet pelgrimage niet alleen maar zien als iets aardigs en moois. Het gaat om gerechtigheid en vrede. Een pelgrimage is veel meer dan een vakantietripje naar Santiago. Een pelgrimage is niet alleen rozegeur en maneschijn. Er is ook onzekerheid. En er kan weerzin zijn om op weg te gaan en onderweg zullen er moeilijke momenten zijn’.
Wie kennis wil maken met de voorzitter van de subcommissie die ‘Come and See’ tot stand bracht, kan hem zien op een video van de Wereldraad (YouTube). Het gaat om dr. William Henn O.F.M. Cap., Franciscaans theoloog. Het filmpje van vier minuten heet: ‘The Pilgrimage is deeply rooted in the Scriptures’.
De Beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap sprak ook over de verbeterde relatie tussen protestanten en rooms-katholieken in het algemeen. Monic Slingerland schreef daar onlangs over in Trouw; en het Amerikaanse onderzoekbureau PEW onderstreepte dat onlangs met nieuwe cijfers over de mening van parochianen en gemeenteleden. Het rapport over ‘de rechtvaardiging door het geloof’ laat zien dat de veranderingen niet alleen aan de basis plaatsvinden, maar ook theologisch een plek krijgen. Het rapport werd in 1999 vastgesteld als resultaat tussen de rooms-katholieken en de lutheranen. De methodisten hebben het rapport enkele jaren later geaccepteerd en tijdens de bijeenkomst van de gereformeerde wereldbond deze zomer hebben ook de gereformeerden zich achter het document geschaard.
Leden van de beraadgroep wisten te vertellen dat er op drie plaatsen in de wereld al weer wordt gewerkt aan een vervolg op dit materiaal: tussen rooms-katholieken en lutheranen in respectievelijk de Verenigde Staten, Duitsland en Finland. Naar verwachting komen de Finse kerken als eerste met een tekst naar buiten.
Foto’s:Dick Akerboom liet tijdens de bespreking twee schilderijen uit de zestiende eeuw zien; één daarvan is een epitaaf van Lucas Cranach; het is te zien achter het altaar in de slotkapel in Wittenberg. Het toont hoe protestantse en rooms-katholieke leiders aan het werk zijn in de wijngaard van de Heer. Er is geen twijfel over de sypathie van de kunstenaar; hij ziet het protestantse stuk als het best bearbeid (tweede schilderij op deze pagina). Het andere schilderij hangt de nodige kilometers verderop in een plattelandskerk niet ver van Berlijn. Maar er zijn twee opvallende verschillen. De mensen in deze plattelandsregio krijgen als hulp initialen bij de afbeelding te zien; en de weg tussen de twee kerken is breder geworden. Het laat zien dat men weinig hoop op hereniging zag in die dagen.