In het Midden-Oosten staan dominees en priesters onder zeer grote druk. Desondanks besluiten vele jonge mensen de kerk te dienen. De website van de EKD (Evangelische Kerk in Duitsland) schrijft over de motivatie van de Libanese theologe Rima Nasrallah, die in Nederland heeft gestudeerd. We geven enkele fragmenten van dat interview hieronder weer als toelichting bij de campagne ‘Hoop voor de kerk in Syrië en Irak’.
Rima Nasrallah is getrouwd met ds. Wilbert van Saane, insiders kennen hem nog wel als medewerker van de Nederlandse Zendingsraad (NZR). Rima doceert praktische theologie en Wilbert werkt als studentenpastor bij de Haigazian Universiteit in Beiroet. 18 februari 2015 promoveerde Rima Nasrallah in Amsterdam op haar proefschrift ‘Bewegend en Mengend. De fluÏde liturgische levens van antiocheens-orthodoxe en maronietische vrouwen in de protestantse kerken in Libanon’.
Rima Nasrallah geeft inmiddels een jaar les aan de Near East School voor Theologie. Ze heeft met de studie de wens van haar hart gevolgd; haar ouders zagen liever dat ze een ingenieursopleiding zou volgen. Als vrouw kan ze trouwens ook geen ordinatie ontvangen in de protestantse kerk in het Nabije Oosten. Toch wilde ze meer van de theologie weten, omdat de levensvragen en de vragen van gerechtigheid en vrede haar niet loslieten. ‘Ik wilde echt iets belangrijks doen met mijn leven’.
Hoewel ze haar leven goed op orde had in Nederland heeft ze met Wilbert bewust gekozen om naar Libanon te vertrekken, waar de materiële omstandigheden zoveel minder zijn dan in het westen. ‘In Europa is in de theologie bijna alles al gezegd. Hier in het Nabije Oosten daarentegen zijn nog zoveel nieuwe elementen te ontdekken. Onze opleiding verzorgt de theologische nascholing voor protestantse gemeenten in Irak, Syrië, Libanon, Jordanië en Palestina. Samen met het theologische seminarium in Caïro is de opleiding in Beiroet de enige evangelische hogeschool in het Nabije Oosten, waar protestantse christenen een minderheid vormen onder de minderheid van christenen’.
De kerken die zich het meest verwant voelen met de opleiding zijn de Armeens-Evangelische Kerk, de Presbyteriaanse synodale kerk uit Libanon en Syrië, het Anglicaanse diocees van Jeruzalem en het heilige land, en de lutherse kerk van Jordanië en het heilige land. Het gaat om kerken die allen te lijden hebben van de oorlog en de moeilijke omstandigheden in het Midden-Oosten. Het seminarium in Beiroet merkt dat aan dalende studentenaantallen. De kerken vaardigen minder studenten af en ze kunnen de afgestudeerden ook geen aanstelling garanderen.
Rima Nasrallah vertelt aan de interviewster van de Duitse kerk van de verschrikkingen die christenen meemaken in Syrië. Ze noemt het voorbeeld van een kerk in Kessab, een kleine stad in het noordwesten van Syrië, waar in het voorjaar van 2014 jihadistische milities binnenvielen. Alle bewoners van de christelijke stad zijn gevlucht. Toen ze na vier maanden terugkeerden, waren alle kerken verwoest en op de wanden van huizen stond geschreven: ‘We zijn gekomen om jullie af te slachten’.
Rima Nasrallah verhaalt van zestig gemeentepredikanten die een seminarie volgen met het thema ‘De dienst van predikant in tijden van oorlog en crisis’. De meeste voorgangers kwamen uit Syrië en Irak om over hun werk te spreken. Ze kwamen ook om even afstand te nemen van de chaos waarin ze iedere dag verkeren in steden als Bagdad, Aleppo, Damaskus en de plaatsen die grenzen aan het gebied dat door IS wordt gecontroleerd.
‘Ze zijn voor een deel aan het einde van hun krachten, strijden tegen depressies, vragen zich af of het allemaal nog wel zin heeft, aldus Rima Nasrallah. ‘Ze hebben al te vaak meegemaakt, dat datgene wat ze in jaren hebben opgebouwd, weer vernietigd wordt’. Er zijn verschillende situaties dat zo’n tachtig procent van de gemeenteleden gevlucht is. De voorgangers moeten zich nu vooral inzetten voor die gemeenteleden die gebleven zijn, die niet kunnen vluchten, armen, ouden, zeken, mensen die geen geld hebben voor medicijnen en eten. Ze moeten reageren op vragen van gemeenteleden, die ten einde raad ook naar de wapenen willen grijpen.
Een dominee uit Syrië vertelde op het seminarium van een man uit zijn gemeente, die een jihadist heeft neergeschoten, die voor zijn deur stond en die verlangde dat men hem de dochter des huizes zou uitleveren. ‘Wij theologen moeten ook op zulke vragen een antwoord vinden’.
Bericht en foto van Katja Dorothea Buck (uit: Zeitzeichen; overgenomen van EKD-website)