Niet alleen de grote oecumenische vragen over eucharistie, avondmaal en ambt keren met enige regelmaat terug in de discussies, ook de meer praktische samenwerking tussen kerken kent onverwachte, nieuwe openingen in deze tijd. In protestantse kerken van reformatorische huize kan steeds vaker het verzoek worden gehoord, dat men de kansels openstelt voor predikanten van een andere denominatie.
Het was prof. dr. Fokko Oldenhuis die in een Groninger gemeente de knuppel in het kerkelijke hoenderhok gooide. ‘We moeten in Groningen gewoon beginnen predikanten, priesters en pastores te laten voorgaan in elkaars diensten’, schreef hij in het Nederlands Dagblad voorafgaand aan een onlangs gehouden conferentie in de Martinistad. Oldenhuis liet in zijn eigen leven zien hoe flexibel de wanden kunnen zijn tussen de protestantse denominaties, toen hij de overstap maakte van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt naar de Nederlands Gereformeerde Kerk.
De Groninger hoogleraar kreeg bijval van diverse kanten. Ds. Bert van Veluw, voorzitter van de Confessionele Vereniging en lid van de PKN, stelde een ruil voor tussen christelijk-gereformeerden en confessioneel protestanten.
In een recente bijdrage aan het Nederlands Dagblad gaat Oldenhuis opnieuw door op de ontstane discussie en op een forumdebat dat zijn kerk op 31 oktober heeft gehouden. Hij schrijft daarover nu het volgende:
In het ND d.d. 26 oktober 2015 verscheen in verband met het op 31 oktober 2015 te houden NGK-symposium een interview waarin ik mij concentreerde op de vierde stelling (uitwisseling van voorgangers) van het Forumdebat. Ik realiseerde me dat het bij lezers veel zou losmaken. Niet om wat er stond, maar meer nog door wat er niet stond. Alle nuances, o.m. met betrekking tot de waarheidsvraag en de binding aan het kerkrecht, liet ik bruut achterwege. Dwong de lezer na te denken over kerkelijke verdeeldheid: moet wat eens geworden is, altijd – in die vorm – blijven?
Ik constateerde dat christenen uit verschillende kerken op plaatselijk niveau steeds meer projecten samen doen – hoe prachtig is dat- maar dat de instituten zélf niet of nauwelijks meebewegen. James Kennedy signaleerde eenzelfde discrepantie.
Maak plaatselijk eens een ongewoon begin, aldus mijn oproep en ga daarover het debat aan. Kosse Jonker heeft precies aangevoeld waar het mij om te doen is (ND d.d. 28 oktober 2015). Hij raakte de kern. Je kunt uiteraard niet zo maar ieder laten voorgaan, aldus zijn tegenwerping. Ik ben dat van harte met hem eens. Ik trok in het interview bij die terechte wedervraag van de journalist of je bij kanselruil geen eisen aan voorgangers zou moeten stellen de grenzen welbewust erg ruim. Laat een bevlogen ND-lezer mij maar aanvullen (lees: tegenspreken)! Jonker trok op broederlijke wijze de gele kaart! Ik zat er op te wachten. ‘Voer geen gesprek over abstracte theologische leerstellingen’, aldus Jonker,’ maar over ons ‘hopelijk , gedeeld en hartelijke geloof in Jezus Christus, onze Heer en Redder’. Hij verwees naar het Credo van de (oecumenisch) Nationale Synode. Persoonlijk lijkt me dat A.D 2015 een bijdetijds antwoord. Ik hoop van harte dat over deze kernvraag – ook als we diepgaand over de uitwerking van die waarheidsvraag verschillen- een bijdetijds debat ontstaat: richten op wat bindt; daarna op wat ons scheidt. Niet eerst landelijk; maar plaatselijk: Staphorst is Amsterdam niet.
Dat debat is voorafgaande aan het symposium op de site van de Tehuis-gemeente al begonnen. Bisschop De Korte, ds. A.J. Plaisier en ds. K. van der Kamp gaven op uitnodiging van de organisatoren van het symposium op genoemde site een eerste aanzet daartoe. Als je die drie bewogen reacties leest- nu te raadplegen op www.raadvankerken.nl – dan is ‘het klimaat van het absolute’ echt voltooid verleden tijd (Kamsteeg ND, 2 nov. 2015).
We moeten dit debat niet laten versloffen. Voortzetten onder leiding van de Raad van Kerken!
Beste ND-lezer. Aan het slot van mijn interview wordt de kern van mijn boodschap pas zichtbaar: ‘het zou gewoner moeten worden dat plaatselijk iemand uit een andere kerk eens voorgaat’.
Wie uit mijn prikkelende stellingname heeft afgeleid dat in de Tehuis-gemeente in Groningen alles maar mogelijk is, mag ik gerust stellen. Zo werkt dat bij ons niet. Elke voorganger weet zich, evenals de gemeente, geborgen onder de genade van onze levende Heer Jezus Christus.
(Wilt u de drie standpunten lezen van respectievelijk De Korte, Plaisier en Van der Kamp: klik hier).
Foto: Fokko Oldenhuis (archief website Reformatorisch Dagblad)