Van maatschappelijk debat tot spirituele verdieping; en van diaconaal engagement tot oecumenische kerkendagen. Het hele pallet van kerkelijke en oecumenische betrokkenheid kwam voorbij tijdens de ontmoeting van de provinciale Raden van Kerken en andere oecumenisch gedelegeerden vrijdag 12 december in Amersfoort. Ruim twintig mensen vertelden over de activiteiten in de diverse windstreken en konden zo de anderen op ideeën brengen. De bedoeling van deze bijeenkomst was dan ook uitwisseling en ontmoeting.
Het eerste onderwerp wat uitvoeriger werd besproken, was dat van Kerk en Ramp. In toenemende mate, zo blijkt, lukt het de kerken om met de gemeenten afspraken te maken op dit terrein. Het overleg met gemeenten wat betreft de rol van de kerk in de geestelijke verzorging na een ramp verschilt overigens nog wel. In Eindhoven is dit al goed geregeld en is er zoiets als een paarse kolom gevormd, in andere plaatsen kan het gesprek met de gemeente nog wel wat verder gestroomlijnd worden.
Sommige thema’s komen vanuit verschillende provincies aan bod. Bijvoorbeeld het onderwerp communicatie. In Friesland is een projectmedewerker aangenomen die meedenkt over communicatie, zowel intern als extern (Ulbe Tsjalingii). Ook is daar een studiebijeenkomst geweest over communicatie. In andere provincies organiseert men ook dit soort bijeenkomsten of bijvoorbeeld een congres. In Zeeland is men zelfs gevraagd om de inhoud van een heel tijdschrift in te vullen.
De Raad van Kerken Parkstad bestaat 40 jaar en heeft om dat te vieren het boekje ‘We zullen doorgaan’ uitgebracht met daarin een estafette van geloofsverhalen. Op het omslag prijkt een wandkleed waar in een boot de oecumene is afgebeeld. Het kleed doet dienst bij diverse gelegenheden en zou je een symbool van de samenwerking in de regio kunnen noemen. Sophie Bloemert heeft de eindredactie van de uitgave gevoerd en vertelde hier vrijdagavond het volgende over: ‘In die veertig jaar tijd keerde de vraag af en toe terug of de Raad van Kerken Parkstad niet moest ophouden met zijn bestaan. Toch zijn ze altijd door blijven gaan en bestaan ze nu al 40 jaar’. Ter gelegenheid van het jubileum vond er op 11 december een volkskerstzang plaats in de Pancratiuskerk in Heerlen.
Een andere focus van de provinciale Raden is de bijdrage aan het maatschappelijk debat. Zo is de provinciale Raad van Groningen – Drenthe bijvoorbeeld een congres aan het organiseren over de participatiemaatschappij. In Zuid-Holland is een kleine Raad van Kerken, toch is hier een geslaagde studiemiddag over het onderwerp Geloof en Economie gehouden, naar aanleiding van de landelijke brochure van de Raad van Kerken.
Diakonaat is een thema wat meerdere keren naar voren kwam. De eerdergenoemde rampenplannen vallen hier onder, maar ook de vluchtelingenproblemathiek. In een aantal lokale raden zijn asielzoekers een agendapunt. Ook de Paus Fransiscusgroepen werden genoemd. Elly de Haan – Verduyn uit de regio Limburg vertelde dat in februari een oecumenische gebedsdienst werd georganiseerd in Aken met als titel ‘Vluchten is geen misdaad – vluchten is een mensenrecht!’
De Raad van Overijssel is – mede dankzij de inzet van de ambassadeur Witteveen – verdergegaan in de vorm van een platform. Mink de Vries vertelde enthousiast over de beweging van de Moderne devotie. Deze spirituele beweging past goed bij het thema Pelgrimage van de Wereldraad. De Vries gaf een voorbeeld hoe deze pelgrimages mensen op verschillende manieren samenbrengen. Zo zijn de gastgezinnen voor de pelgrims altijd heel enthousiast en willen dat een volgend jaar graag weer zijn.
De provinciale raden hebben verschillende contacten met de lokale Raad van Kerken. Sommige gaan bij de lokale raad op bezoek of nodigen ze uit op regionale bijeenkomsten. Verschillende bijeenkomsten worden georganiseerd rond onderwerpen als geloofsbeleving en ook krimping van het aantal kerken. Raden kunnen elkaar hierin bijstaan en proberen wat voor de ander te betekenen.
Het huidige kabinet gaat per 1 januari 2015 meer zorgtaken overhevelen naar gemeenten. Zorg is een belangrijk thema binnen de kerken en met name de diaconieën. Ter vergadering werd de vraag gesteld wat voor rol de kerk kan invullen in deze verandering. Er ligt hier een taak voor de kerk, maar deze heeft ook grenzen. De kerk hoeft niet de problemen van de gemeente op te gaan lossen, maar de kerk kan wel helpen om het probleem minder groot te maken. Wat opvalt is dat in kleine dorpen de zorg veel beter gaat dan in grote steden. De vraag gaat uit naar deskundigen in lokale raden die gesprekspartners kunnen zijn van de gemeente.
Foto’s:
1. Alle ogen gericht op ds. Sophie Bloemert, in gesprek met ds. Rinze Marten Witteveen, ambassadeur van de Raad voor het regionale werk
2. Wandkleed uit Limburg met het schip van de oecumene
3. Verklaring over vluchtelingen vanuit de grensregio Limburg opgesteld in samenwerking met onder meer de Duitse kerken, op de achtergrond Elly de Haan
4. Diaken Egbert Bornhijm, gedelegeerde voor oecumene vanuit het bisdom Breda
5. Joop van Luit in gesprek met ds. Rein Veenboer, oftewel: Groningen-Drenthe in conversatie met Fryslan
6. Joop en Jaap; priester Joop Albers en ds. Jaap van der Linden, ambassadeur van de Raad van Kerken